در بازار سیاه وام های میلیاردی چه خبر است؟
«مظنه وام در بازار سیاه چند؟» این پرسش مشترک مردمی است که در شبکه بانکی پارتی ندارند و هیچ شناختی از وام‌های میلیونی بانک ها ندارند.
رشد افسارگسیخته قیمت‌ها و شیوع کرونا آنها را بیش از پیش نیازمند وام کرده و رونق تازه‌ای به بازار خرید و فروش وام بخشیده است. از یک میلیون یا ده‌ها میلیارد، از وام بانکی تا جانبازی، سود چهار تا ۱۸ درصدی، سند ملک تا ضامن کارمند، … همه‌چیز در این بازار موجود است.
اگر برای دریافت وام حتی با مبلغ اندک به بانک‌ها مراجعه کرده باشید خوب می‌دانید که فرآیند دریافت تسهیلات برای مردم عادی شکستن گردن رستم است؛ دشوار، زمان‌بر و همراه با ضمانت‌های سخت‌گیرانه و حتی گاه نامتعارف. مدارکی که از شما طلب می‌شود و به عبارت بهتر موانعی که پیش پایتان می‌گذارند یکی، دوتا نیست. چنین شرایطی طبیعتا مردمی که به وام نیاز دارند را مجبور به طی کردن راه‌های دیگر می‌کند.
تا پیش از این یکی از راه‌ها مراجعه برای دریافت وام با طلا بود. اما گزارش‌های میدانی از دریافت وام طلا از بانک کارگشایی نشان می‌دهند که این روزها انقدر تقاضا برای این وام بالا رفته که نوبت پرداخت وام فوری و یک روزه در بانک کارگشایی به زمستان کشیده شده، آن هم با سود ۲۰ درصدی.
بنابراین نامعقول نیست که چنین شرایطی خانواده‌ها را مجبور کند برای دسترسی به موقع به منابع مالی مورد نیاز خود، استفاده از روند‌های غیرقانونی را انتخاب کنند.
مظنه وام از میلیون تا میلیارد
وام‌چی، وامیار، دیوام، وام‌فروش، دیجی‌وام، آسان‌وام، ایران‌وام، وامیران و… اسامی مشهور در بازار سیاه خرید و فروش وام هستند.
شرکت‌ها، وب‌سایت‌ها و برنامه‌هایی که تحت عنوان «وام فوری» راه‌اندازی شده و هدفشان عادی و قانونی جلوه دادن خرید و فروش وام است. اگر سری به سایت یا یکی از دفترهای کارشان بزنید به سختی میتوانید باور کنید که مشغول به انجام کاری هستند که قانونی تلقی نمی‌شود.
از وام جانبازی گرفته تا وام‌های بانکی با مبالغ مختلف یا به قول خودشان از میلیون یا میلیارد در سایت موجود است.
وام ۱۳۰ میلیون تومانی جانبازی برای خرید مسکن با سود چهار درصدی بین ۳۰ تا ۵۰ میلیون، وام‌های ازدواج ۱۰۰ میلیونی با سود چهار درصدی بین ۱۵ تا ۳۰ میلیون تومان و وام‌های قرض‌الحسنه بانک رسالت با سود دو تا چهار درصدی تا سقف ۶۰ میلیون معمولا با قیمت توافقی به فروش می‌رسد.
از تمام این‌ها جالب‌تر وام‌های بانکی با سود معمولا ۱۸ درصد است. این وام‌ها از پنج میلیون تا ۱۰ میلیارد تومان هستند و قیمت فروش برای وام‌های بالای یک میلیارد معمولا ۱۵ درصد مبلغ وام است.
دو ماه تنفس در پرداخت اقساط، بدون ضامن، بدون بلوکه، بدون نیاز به گردش حساب و بدون نیاز به پیش پرداخت. فقط با یک سند. شرایط وسوسه‌کننده‌ای برای خریداران به نظر می‌رسد.
اما سوال این است که در دورانی که برای گرفتن یک وام با مبلغ اندک باید کفش و کلاه آهنی بر تن کرد، این فروشندگان چه کسانی هستند و چطور قادرند که وام‌های میلیاردی بگیرند و بفروشند؟ چرا این افراد می‌توانند در کوتاه‌ترین زمان، به قول خودشان ۱۰ روزه و فوری، وام در اختیار متقاضیان قرار دهند؟ آیا این همان وامی نیست که مردم برای گرفتنش از طریق سیستم بانکی باید عمر نوح و صبر ایوب داشته باشند؟
خرید و فروش وام امن است؟
به عقیده بسیاری از کارشناسان رونق بازار خرید و فروش وام، در بسیاری از موارد به جهت نفوذ دلالان اقتصادی در سیستم‌های بانکی است. بنابراین لازم است دستگاه‌های ذی‌ربط و قوه قضاییه به این حوزه ورود کند. همان افرادی که گویا تابحال برای دریافت وام به بانک‌ها مراجعه نکردنند که به مردم توضیه می‌کنند به جای خرید و فروش غیرمجاز و ناامن وام، برای دریافت تسهیلات قانونی به بانک‌ها مراجعه کنند. بی‌آنکه توجه کنند اگر این کار برای مردم ممکن بود قطعا ریسک نمی‌کردند.
از چندوچون دریافت این وام‌ها مهم‌تر بحث امنیت این معاملات است.
رئیس پلیس فتا استان کردستان اخیرا با اشاره به رونق تازه بازار سیاه خرید و فروش وام در پی شیوع کرونا و از بین رفتن برخی کسب‌کارها، از آن به عنوان یکی از شگردهای رایج مجرمان سایبری نام برده است.
به گفته او افراد سودجو با ترفند فروش امتیاز وام یا پرداخت وام با نرخ بهره پایان شهروندان را فریب داده و از آنها کلاهبرداری می‌کنند. کلاهبرداران پس از دریافت بیعانه پاسخگوی تماس مردم نبوده و تبلیغ خود را نیز از شبکه‌های اجتماعی حذف می‌کند.
ظاهرا انجام این کلاهبرداری چندان سخت هم نیست چرا که این افراد به راحتی می‌توانند با هویت جعلی وارد شوند. در سایت‌های آگهی وام هم تاکید شده که این سایت هیچ منفعت و مسئولیتی در قبال آگهی‌ها و معاملات ندارد.
ضامن کارمند موجود است!
در سخت‌ترین حالت برای خرید برخی از انواع وام در این وب‌سایت‌ها و برنامه‌ها شما نیاز به یک ضامن، فیش حقوقی یا سند ملکی دارید. اما جای نگرانی نیست. شرکت‌ها برای شما سنگ تمام گذاشته‌اند. کافی است که در تارنمای سایت روی بخش ضامنین کلیک کنید.
ضامن و وثیقه در طیفی گسترده و بدون محدودیت موجود است. بیشتر این ضامن‌ها هم کارمند بانک هستند. قیمت‌ها هم غالبا توافقی است.
خریداران دلال‌اند یا گرفتار؟
از زمانی که خرید و فروش وام ازدواج خبرساز شد کماکان این تصور وجود دارد که خریداران وام‌ها باندبازان و دلالانی، عمدتا پردرآمد، هستند که با سوء‌استفاده از افراد کمتر برخودار روز به روز به ایجاد فاصله طبقاتی دامن می‌زنند.
اما این ادعا این روزها هنوز هم صادق است؟ برای دریافت پاسخ این سوال سری به تعدادی از آگهی‌های خرید وام می‌زنیم:
«سلام دوستان. تا تاریخ ۲۵ همین ماه نیازمند ۲۵ میلیون تومان برای ودیعه خونه هستم. باید جابه‌جا شم….عزیزانی که وام به صورت قرض‌الحسنه و یا مضاربه یا وام ازدواج یا موردی دیگه‌ای در دسترسشون هست و یا براشون مقدور هست لطف کنن تماس بگیرن. گره از کار باز می‌شه اگه از دستت برمیاد دریغ نکن و الا وسایلم تا ۲۵ همین ماه میره کف خیابون. اگه امتیاز وام داری یا مضاربه‌ای می‌تونی تماس بگیر. ممنون»
« وام ازدواج ۵۰ میلیونی رو با قیمت ۱۵ تومن بدون واسطه خریدارم. دلال نیستم برای پیش خونه می‌خوام خودم فرهنگی هستم می‌تونم گواهی کسر از حقوق بگیرم»
به نظر می‌رسد از هر ۱۰ آگهی خرید وام که با توضیح همراه است، در شش تا هشت آگهی ذکر شده که این وام را به قصد تهیه مسکن خواهند خرید.
یکی از آنان در تماسی که برای پیگیری صحت و ثقم موضوع با او گرفتم، می‌گوید: «خدا شاهده که من دلال نیستم. به خدا قسم زن و بچه دارم. اگه این کرونا این جوری کارمو زمین نزده بود توی همین چند ماه پول پیش خونه رو جور کرده بودم. مغازه دارم چند ماهه زندگیمو ازش به زور می‌گذرونم حالام باید یک‌دفعه ۵۰ میلیون بذارم روی پول پیشم…»
با خریدار دیگری تماس می‌گیرم. ظاهرا یک کارمند کارخانه ساخت قطعات آسانسوربوده که به دلیل تعدیل نیرو از اردیبهشت‌ماه بیکار است. او می‌گوید: « پول پیش خونه خانم. از سر خوشی که نمیخوام خودم رو بدهکار کنم. خدا می‌دونه با چه بدبختی‌ای قراره اقساطش رو بدم اما خب راه دیگه‌ای ندارم»
در شرایطی که پایه حقوق کارگران کمتر از سه میلیون تومان است و خط فقر در تهران طبق بررسی‌های مرکز پژوهش‌های مجلس به ۴.۵ میلیون تومان رسیده، اصلا بعید نیست که بسیاری از خریداران وام به جای دلالان و باندبازان مردمی باشند که فقر آنان را به وبسایت‌های خرید و فروش وام کشانده است.
ارسال نظر