خروج ایران از حصار دلار؟
کارشناس اقتصاد سیاسی گفت: حتی اگر تحریم لغو نشود، راه‌های صادرات ایران متنوع است، ایران امروز وارد عصر اقتصاد دیجیتال شده و نیروهای جوان و فعال متخصص دارد و بخوبی می‌تواند از حصار دلار که بر اقتصاد بانک‌ها حاکم است خارج شود، فشارها به ایران راه‌های جدید یاد داده و می‌تواند بخوبی از همه اینها عبور کرده و قوی‌تر شود.
اگر ایران به تبعیت کامل به توافق هسته‌ای بازگردد، آمریکا هم دوباره به توافق بازمی‌گردد. به عنوان نقطه شروع مذاکرات آتى آیا تحریم‌هایی که ترامپ وضع کرد را لغو می‌کنید؟ "کاری سخت خواهد بود، اما بله". این سخنان جو بایدن است که قبل از انتخاب شدنش به عنوان رئیس جمهور امریکا در پاسخ به خبرگزاری بلومبرگ گفته است.
اما اکنون اوضاع تا حدی تغییر کرده و آنگونه که برخی کارشناسان عنوان می‌کنند لغو تحریم‌هایی که تسهیل‌کننده شرایط برای صادرات نفت باشد، چندان هم آسان و شدنی نیست، زیرا مسیر رفع تحریم‌های نفتی ایران مسیری طولانی است که دام‌های بر سر راه آن وجود دارد. به طوری که رئیس یک شرکت نفتی امریکایی نیز گفته است: "من فکر نمی‌کنم مذاکره با ایران در سال اول ریاست جمهوری بایدن اتفاق بیفتد؛ چراکه وی اولویت‌های کاری مهم‌تری در داخل دارد".
هرچند اگر تحریم‌ها علیه صادرات نفت برداشته شود، ایران می‌تواند سطح تولید قبلی خود که نزدیک به ۴ میلیون بشکه در روز بود را نسبتا سریع از سربگیرد.
صباح زنگنه با اشاره به تاثیر حضور بایدن در ریاست جمهوری امریکا و احتمال لغو تحریم‌های نفتی ایران اظهار داشت: البته آنچه بعضی مقامات دولت بایدن مطرح می‌کنند یک نوع خوش‌خیالی و تصوراتی است که پایه واقعی ندارد، کسی که برجام را نقض کرده امریکا بود بنابراین باید به تعهداتش عمل کند و هر زمان که به مجموعه ۱+۵ بازگردد در مورد مسائل دیگر اظهار نظر کنند.
وی با تاکید بر اینکه امریکا بیش از لغو تحریم باید به تعهداتش عمل کند، افزود: ایران در سخت‌ترین شرایط توانسته سرپا بایستد و صادرات و واردات انجام دهد، فرصت را غنیمت شمرده و توانسته اقتصاد را متنوع‌تر کرده و زمینه را برای رشد اقتصادی بخش خصوصی فراهم کند. اینها فرصت‌هایی است که توانستیم از این تهدید بهره‌برداری کنیم.
این کارشناس اقتصاد سیاسی با بیان اینکه هیچیک از کشورها نه امریکا و نه متحدین اروپایی‌اش و نه کشورهای منطقه نباید به تکرار تجربه شکست‌خورده گرفتار شوند، تصریح کرد: حتی اگر تحریم لغو نشود، راه‌های صادرات ایران متنوع است، ایران امروز وارد عصر اقتصاد دیجیتال شده و نیروهای جوان و فعال متخصص دارد و بخوبی می‌تواند از حصار دلار که بر اقتصاد بانک‌ها حاکم است خارج شود، فشارها به ایران راه‌های جدید یاد داده و می‌تواند بخوبی از همه اینها عبور کرده و قوی‌تر شود.
وی گفت: من احتمال می‌دهم مدتی تحریم لغو و برخی محدودیت‌ها برداشته شود اما مهم این است که نگاه دولتمردان امریکا نسبت به معادلات و واقعیت‌های منطقه تغییر کند، آنها باید واقع‌گراتر باشند و از جنایت‌های دولت‌های قبلی دست بکشند، به مردم منطقه احترام بگذارند و اجازه دهند خودشان تصمیم بگیرند.
وی یادآور شد: اگر امریکا از حمله، جنگ و دخالت دست بکشد، می‌توان امیدوار بود که منطقه به سمت ثبات و همگرایی حرکت کند و به نظر می‌رسد بازار نفت نیز متعادل‌تر شود. این به نفع همه کشورهای تولیدکننده، صادرکننده و واردکننده انرژی از جمله ایران خواهد بود.
اسدالله قره‌خانی نیز در این خصوص گفت: تحریم صادرات نفت ایران بواسطه تصمیمات دولت پیشین امریکا بوده است، آنها از برجام خارج شدند و با اعمال تحریم مضایق بسیار زیادی برای ما ایجاد کردند.
وی افزود: دولت جدید ایالات‌متحده گفته که برجام برمی‌گردد و این بازگشت برای ما به این معنا است که حاصل آن باید لغو تحریم‌ها باشد و در غیر این صورت مطلوب و قابل قبول نیست، اما اکنون موضوعات جدیدی نیز از سوی دولتمردان امریکا مطرح می‌شود و آن اینکه در صورتی تحریم‌ها را لغو می‌کنیم که با هم‌پیمانان و شرکای خودمان و کسانی که روابط استراتژیک داریم، رایزنی کنیم این موضوع نشان‌گر این است که احتمال لغو محدودیت علیه ایران کمرنگ می‌شود و بایدن خلاف شعارهای انتخاباتی خود عمل می‌کند.
این عضو سابق کمیسیون انرژی مجلس با اشاره به سخت شدن شرایط بازگشت به برجام تصریح کرد: در حال حاضر کشورهای منطقه کلا تمایل ندارند که امریکا به برجام برگردد و اروپا هم در نظر دارد که شروط دیگری را ضمیمه برجام کند، ما نیز قطعا ما هیچکدام را نمی‌پذیریم، نه افزایش تعداد کشورهایی که در برجام هستند و نه شروط جدید را می‌پذیریم و خواستار لغو تحریم هستیم. بنابراین کار تاحدی سخت می‌شود، ضمن اینکه اگر غیر از این باشد با منافع ملی ما سازگاری ندارد.
وی گفت: ما شروط خود را به صراحت و شفاف اعلام کردیم، آنها باید به برجام برگردند، به منافع ما احترام بگذارند و تحریم‌ها هم برداشته شود، در هر حال اگر به برجام برگردند ما هم توان فنی تولید داریم و هم بستر مناسب فراهم است، کما اینکه بعد از برجام ظرف یک ماه بالای دو میلیون بشکه صادر کردیم.
قره‌خانی یادآور شد: فعلا افزایش صادرات نفت ایران چندان آسان نیست، چون شیطنت‌های متعددی انجام می‌شود صهیونیست‌ها و کشورهای عربی منطقه سخت فعال شده‌اند، در عین حال ما ناامید نیستیم اما این احتمال هم وجود دارد که بعد از برجام گزینه‌های دیگری روی میز قرار دهند، حتی ممکن است به صورت نرم حرکت‌هایی انجام دهند که مغایر با منافع ملی ما بوده و شرایط ما را سخت کند.
وی با بیان اینکه در حال حاضر به بازگشت نفت ایران چندان خوشبین نیستیم، افزود: اما کاملا هم بدبین نیستم آنها معاهدات بین‌المللی را زیر پا گذاشتند و تعهدات خود را انجام ندادند ولی بازگشت به تعهدات سازمان بهداشت جهانی و معاهداتی همچون پاریس نشان می‌دهد که بازگشت به برجام هم شدنی اما منوط به شروطی است.
این کارشناس حوزه انرژی با بیان اینکه شاید غرب بدنبال تدوین برجام جدیدی باشد، خاطرنشان کرد: در هر حال بازگشت به برجام با احتمال اعمال شروط جدید و یا مباحثی که اکنون در مسئله هسته‌ای و برد موشک‌های بالستیک مطرح می‌کنند، اوضاع را برای صادرات نفت در دازمدت تسهیل نمی‌کند. شاید اراده سیاسی این باشد که موضوع ایران لاینحل باقی بماند و آنها منافع خود را ببرند.
ارسال نظر