پاسخ به برخی از ابهامات مردم در مورد چک‌های جدید

 «قانــون اصــلاح قانــون صــدور چــک» بــا هــدف اعتبار بخشــی بــه چــک و بــه حداقــل رسـاندن صـدور چـک بلالمحـل در سـال ۱۳۹۷ توسـط مجلس شـورای اسـلامی بـه تصویب رسـید و از ابتـدای سـال ۱۴۰۰ اجرایـی مـی‎شـود.

 در ایــن قانــون نحــوه صــدور، دریافــت و انتقــال چــک تغییراتــی داشــته و افــرادی کــه مبـادلات خـود را بـا چـک انجـام می‌دهنـد تکالیفـی را برعهـده دارنـد.

صادرکننـده چـک باید مندرجـات چـک شـامل تاریـخ سررسـید، مبلـغ و اطلاعـات هویتـی ذی‌نفـع را علاوه بـر اینکه در بـرگ چـک درج می‌کنـد در سـامانه صیـاد نیـز ثبـت کنـد. همچنیـن ذی‎نفـع چـک نیـز هنـگام دریافـت بـرگ چـک بایـد مندرجـات آن را در سـامانه صیاد، اسـتعلام و بـا مندرجات بـرگ چـک تطبیـق دهـد‌ حتما دریافت آن را در سامانه صیاد ثبت نماید.

البته در چند ماه گذشته برخی از مردم مشکلاتی در رابطه با نحوه استفاده از چک‌های صیادی جدید داشته‌اند؛ همچنین بسیاری از صاحبان کسب و کار در استفاده از اپلیکیشن‌ها و موبایل بانک‌ها مشکل داشته‌‎اند؛ بنابراین سعی می‌کنیم برخی از سوالات پرتکرار مردم را در این گزارش پاسخ دهیم.

آیا امکان اصلاح اطلاعات در سامانه صیاد وجود دارد؟

اگر در سامانه صیاد اطلاعات چک اشتباه ثبت شده باشد وگیرنده چک پس از تطبیق، اطلاعات را تائید کرده باشد امکان اصلاح اطلاعات به دلیل جلوگیری از کلاهبرداری وجود ندارد؛ ولی امکان اصلاح قبل از تائید ذی‌نفع چک در سامانه وجود دارد به این صورت که صادرکننده چک لاشه آن را به بانکی که دسته چک خود را از آنجا دریافت کرده برده تا اطلاعات اشتباه از سامانه حذف‌ شود.

اشـخاصی کـه قصـد انتقـال چـک را دارنـد نیـز دیگـر نیـازی بـه پشـت نویسـی چـک نداشته و بایـد اطلاعـات هویتـی ذی‌نفـع جدیـد را در سـامانه صیـاد ثبــت کنند.

در صورت قطعی اینترنت بانک، برای ثبت چک چه‌کاری می‌توان انجام داد؟

انجـام امـور مربوط به چک از طریـق ابزارهـای دسترسـی بـه سـامانه صیـاد شـامل موبایل/اینترنت بانــک، استفاده از برنامک‌هــای موبایلــی حــوزه پرداخــت و شــعب بانک‌هــای عامــل امکان‌پذیـر اسـت؛ در صورت قطعی موقت موبایل بانک، صادرکننده دسته‌چک می‌تواند از طریق برنامک‌های پرداخت و یا با مراجعه حضوری به بانک‌های عامل، چک خود را ثبت نماید. در حال حاضر برخی خودپرداز برخی از بانک‌ها نیز به سامانه صیاد متصل شده و امکان ثبت چک از طریق آنها امکان پذیر است.

همچنیـن سـایر ابـزار مـورد اسـتفاده بـرای ارائـه خدمـات چـک بـه مشـتریان شـامل مـواردی ماننـد ابـزار پیامکـی، کدهـای دسـتوری و غیره نیـز در دسـت بررسـی اسـت کـه در صورت بکارگیری از آن‌‌ها این موضوع توسـط شـبکه بانکـی اطلاع‌رسـانی خواهنـد شـد.

باوجود فرآیندهای جدید قانون چک، در صورت برگشت چک، راه سریع مطالبه وجه چیست؟

 در صورت برگشت خوردن چک، سریع‌ترین راه برای مطالبه وجه آن، دریافت گواهی عدم پرداخت توسط گیرنده چک است، ذی‌نفـع چـک گواهی دریافت شده را به مراجع ثبت اسناد برده تا اجراییه بگیرد؛ مطابق با قانون اصلاحی، با برگشت خوردن چک مقدار وجه آن در حساب صادرکننده چک (تمام شعب بانک‌ها) بلوکه شده و با صدور اجرائیه، گیرنده چک به وجه خود می‌رسد.

پذیرش چکی که در وجه شخص صادر نشده و در سامانه ثبت نشده، چه تبعاتی دارد؟

هنگامی که اطلاعات چک‌های صیادی در وجه شخص صادر نشده و به نام وی در سامانه ثبت نشده باشد، این چک‌ها قابلیت وصول شدن یا حتی برگشت خوردن ندارند.

ریسک درج شماره موبایل در پشت برگه چک (به جای درج اطلاعات در سامانه) چه ریسک‌هایی برای ذی‌نفعان چک دارد؟

متأسفانه برخی از صنوف و کسبه از شفافیت امور مالی خود واهمه دارند به همین خاطر به دنبال راه گریزی از ثبت اطلاعات در سامانه صیاد هستند، به همین منظور به جای درج اطلاعات چک در سامانه، شماره موبایل خود را جهت هماهنگی در پشت برگه چک نوشته و نام گیرنده چک را در سامانه مذکور تا زمانی که چک دست به دست می‌شود ثبت نمی‌کنند؛ بنابراین آخرین نفری که برای وصول چک می‌خواهد اقدام کند با شماره موبایل نوشته شده جهت ثبت در سامانه تماس می‌گیرد؛ به عبارتی زنجیره نقل و انتقالات قبلی در سامانه ثبت نمی‌شود؛ این موضوع برای ذی‌نفعان ریسک‌هایی دارد چراکه اگر به هر دلیلی صادرکننده چک تلفن خود را جواب‌گو نباشد، یا شماره تلفن خود را واگذار کرده باشد یا به هر علت دیگری گیرنده چک صادرکننده آن را پیدا نکند، چک وصول نمی‌شود.