شوک سیستمی به بازار بورس!

دیروز در حالی که بورس تهران پس از چند رشد پیاپی ۴ درصدی چشم‌اندازی پرامید را پیش رو داشت با شاخص منفی بسته شد. همزمان اوضاع در بازارهای رقیب و موازی مثل ارز و طلا کاملا متفاوت بود. از یک‌سو نرخ درهم به‌عنوان قیمت‌ساز بازار دلار برای نخستین بار مرز ۵ هزار تومان را لمس کرد، شرایطی که به رسیدن نرخ دلار در بازار‌ آزاد ارز تهران به مرز ۱۷ هزار و ۸۰۰ تومان منجر شد؛ از سوی دیگر قیمت مظنه طلا (هر مثقال طلا) هم باردیگر از مرز ۳ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان فراتر رفت. رفتاری که می‌تواند شاهدی از حرکت بخشی از نقدینگی به سوی این دو بازار تلقی شود. موضوعی که شاید باید مورد تامل و تاکید ساکنان تازه بهارستان قرار گیرد. دو روز پیش احسان خان‌دوزی از نمایندگان تازه‌وارد به مجلس از طرحی رونمایی کرد که براساس آن قرار بود از محل عایدی در بازار سهام مالیات دریافت شود. هرچند طراح طرح و وزیر اقتصاد این موضوع را بعدا تکذیب کردند اما با این حال به نظر می‌رسد همین موضوع اصلی‌ترین بهانه نوسان دو روز گذشته بورس و افزایش فشار تقاضا بر طلا و ارز باشد.

خطر بیش‌واکنش

در ماه‌های اخیر، کشف قیمت سهام در بورس عملا بر مبنای قیمت‌های بالاتری از قیمت روز دلار در بازار ارز اتفاق می‌افتد واقعیتی که به پایان روند جذب نقدینگی به بازار سهام بر مبنای ارزش جایگزینی منجر و همین موضوع موجب شده رصد حرکت نقدینگی بین بازارها از اهمیتی دوچندان برخوردار شود، چنان که حامد ستاک، کارشناس بازار سرمایه هم درباره دلایل افت و خیز ۲ روز گذشته بورس به «دنیای اقتصاد» گفت: در ماه‌های اخیر هر زمان که روند جذب نقدینگی به بازار سرمایه دچار اختلال می‌شود به سرعت بازارهای رقیب و موازی با رونق مواجه می‌شوند. این تحلیلگر بازار سرمایه تاکید کرد: نوسان اخیر از محیط بیرونی به بورس تحمیل شد. چنان که، به گفته او، اتفاقاتی از جمله ابهامات موجود درباره مالیات بر عایدی یکی از دلایلی بود که باعث افت بورس شد. به گفته این تحلیلگر بازار سرمایه، در شرایط فعلی هر خبر مثبت و منفی می‌تواند بازار را دچار بیش‌واکنش کند. ستاک تاکید کرد: سرمایه‌گذارانی که این روزها بازار را راهبری می‌کنند تجربه لازم را ندارند و با توجه به انتشار هر نوع اخباری سریع از خود واکنش نشان می‌دهند. از طرفی، نباید فراموش کرد خیلی از سرمایه‌گذاران با توجه به قیمت‌های روز بازار در سود‌های قابل ملاحظه‌ای قرار گرفته‌اند، بنابراین با هر اتفاق و رویدادی که رنگ و بوی منفی داشته باشد این قشر از سهامداران سریعا اقدام به شناسایی سود خواهند کرد. حامد ستاک تاکید کرد: مجلس، قانون‌گذاران، نهاد‌های عملیاتی و ناظر باید قوانین، رویه‌ها، دستور‌العمل‌ها را به گونه‌ای تسهیل کنند تا در نهایت سرمایه‌گذاران بتوانند به قابلیت پیش‌بینی برسند.

پول‌ها به بورس بازمی‌گردند

اما میثم ابوالقاسمی، مدیر اوراق بهادار کارگزاری سهم آشنا نیز در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» در اشاره به دلایل ریزش دیروز بورس دلایل دیگری را مطرح کرد. او گفت: فروش سهام عدالت را می‌توان از مهم‌ترین دلایل ریزش دیروز بورس دانست. او در عین حال تاکید کرد: با توجه به رشد‌های چند وقت اخیر، بازار باید کمی اصلاح قیمت را از لحاظ روانی تجربه می‌کرد. به گفته او، اغلب سهامداران با توجه به خریدهای گذشته در سود قرار داشتند بنابراین با استفاده از فرصت به وجود آمده به شناسایی سود اقدام کردند البته این گروه بعد از مدتی دوباره وارد بازار می‌شوند. ابوالقاسمی با بیان اینکه پول‌ها آماده ورود به بورس هستند، یادآور شد: در چند روز اخیر که بازار روی موج صعود قرار داشت شاهد حجم بالای خرید در جریان معاملات بودیم، بنابراین در صورتی که چشم‌انداز بازار رو به مثبت ارزیابی شود به‌طور قطع دوباره جریان پول وارد بازار سهام خواهد شد. این تحلیلگر بازار سرمایه شرایط بازار ارز را خاص توصیف کرد و گفت: خرید و نگهداری ارز ریسک بالایی دارد. از سوی دیگر سرمایه‌گذاران خرد به این باور رسیده‌اند که بازار ارز به تعادل رسیده و قیمت‌ها تحت کنترل بانک مرکزی قرار دارند و انتظار کسب سود از این بازار بی‌مورد است.

نگاهی به بازار

در معاملات روز سه‌شنبه بورس تهران ۳۱۰ نماد مورد معامله قرار گرفتند که قیمت پایانی ۱۷۱ نماد مثبت و در مقابل نیز ۱۳۷نماد منفی شدند. بررسی فهرست آخرین قیمت‌ها در بازار نشان می‌دهد ۱۶۶ نماد مثبت و ۱۴۳ نماد در بورس تهران منفی شد. همچنین ۱۳۱ نماد به ارزش ۲ هزار و ۲۵۱ میلیارد تومان در صف خرید و در نقطه مقابل ۳۰ نماد به ارزش ۵۶۳ میلیارد تومان در صف فروش جای گرفتند. همچنین دیروز در فرابورس ۱۱۷ نماد مورد معامله قرار گرفت که قیمت پایانی ۵۶ نماد مثبت و ۶۱ نماد منفی شد. قیمت آخرین معاملات در فرابورس نشان می‌دهد ۵۱ نماد مثبت و ۶۵ نماد نیز منفی شدند. بر اساس این گزارش در چهارمین روز کاری بازار سرمایه کشور، ۳۹ نماد به ارزش ۵۰۴ میلیارد تومان در صف خرید و ۱۲ نماد به ارزش ۱۵۶ میلیارد تومان در صف فروش فرابورس قرار گرفتند.