بورس؛ اولین انتخاب سرمایه گذاران

اوراق سلف نفتی، قراردادی است که بر اساس آن شرکت ملی نفت ایران یا شرکت‌های تابعه، مقدار معینی نفت خام را بر اساس مشخصات قرارداد سلف در برابر بهای نقد، به فروش می‌رساند تا در سررسید مشخص به خریدار تحویل دهد. طرح فروش اوراق سلف نفتی در سال‌های گذشته نیز انجام شده است. همچنین آیین نامه این طرح نیز در سال‌های گذشته تدوین شده است و طرح جدیدی نیست. اما عرضه اولیه روز یکشنبه، مورخ ۲۶ مردادماه اوراق سلف نفتی در بورس انرژی منتفی شد.

بورس انرژی اعلام کرد: با توجه به تغییر برنامه زمان‌بندی عرضه اولیه اوراق سلف موازی استاندارد نفت خام صادراتی در نمادهای معاملاتی «سنفت ۰۰۲» و «سنفت۰۰۳»، پذیره‌نویسی این اوراق به تاریخ دیگری موکول شده است. هر زمان عرضه‌کننده این اوراق زمانبندی جدید را تعیین کند، بورس انرژی بلافاصله اطلاع‌رسانی خواهد کرد.

همچنین حاجی بابایی، رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس درخصوص دلیل توقف این عرضه گفت: اقدامی که قرار بود، امروز وزارت نفت انجام دهد، فروش اوراق نفتی با عنوان سلف بود که به آن سود تعلق می‌گرفت؛ این واقعاً فروش نفت بود. مجلس در هیچ بندی از قانون بودجه به دولت اجازه فروش نفت به صورت سلف را نداده است، اگر دولت به دنبال آن است باید در قالب لایحه و از طریق قانونی انجام دهد. این کار هرگز قانونی نبود و به همین دلیل نیز عرضه این اوراق در بورس متوقف شد. کمیسیون برنامه و بودجه صبح روز (سه‌شنبه) با حضور مسئولان و دستگاه‌های مرتبط روند قانونی انتشار این اوراق در بورس را بررسی می‌کند.

حدود ۱۲ روز از خبر طرح گشایش اقتصادی که دولت وعده آن را داده است، می‌گذرد. برخی از رسانه‌ها و افراد فروش اوراق سلف نفتی در بورس انرژی را با طرح گایش اقتصادی دولت یکی دانسته‌اند، اما به گفته علی حسینی، مدیرعامل بورس انرژی، اوراق سلف نفتی ۵۰۰ هزار بشکه‌ای شرکت ملی نفت ایران که روز یکشنبه در بورس انرژی عرضه شده است، با آنچه رئیس جمهو در مورد آن صحبت کرده‌اند، متفاوت است و به آن مربوط نیست. این اوراق طبق روال انتشار اوراق تامین مالی شرکت ملی نفت انجام می‌شود.

همچنین محمدرضا پورابراهیمی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در نشست خبری با خبرنگاران در روز جمعه، مورخ ۲۴ مردادماه، از عدم ارتباط آگهی عرضه اوراق سلف نفتی با مصوبه سران قوا خبر داد.

بنابر طرح گشایش اقتصادی، دولت اقدام به پیش فروش نفت خواهد کرد و تا دو سال آینده نفت تعهد داده شده را به آنان تحویل می‌دهد. بر اساس اهداف این طرح این امکان را برای مردم ایجاد می‌شود که بتوانند از یک بشکه تا صدهزار بشکه نفت بخرند.

این نفت بر پایه قیمت جهانی و با ارزش دلار نیمایی خرید و فروش شده و اگر در سال‌های آینده و هنگام فروش، قیمت نفت پایین‌تر از قیمت خرید بود، وزارت نفت بر اساس قیمت زمان خرید و تا سقف سود سپرده بانکی، زیان احتمالی مردم را جبران خواهد کرد.

هنوز کلیات طرح دولت مبنی بر فروش نفت به مردم به تأیید مقام معظم رهبری نرسیده است. در صورتی که کلیات به تأیید ایشان برسد، بررسی و تصویب جزییات در دولت آغاز خواهد شد. همچنین به گفته محمدرضا پورابراهیمی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس، این طرح در جلسه پیشین سران قوا به نتیجه نرسیده و به جلسه بعدی موکول شده است.

در شرایط فعلی و در پی زیان بسیاری از مردم به دلیل بحران کرونا، افراد به دنبال سرمایه‌گذاری مطمئن و با سود مناسب هستند. درحال‌حاضر گزینه‌هایی برای سرمایه‌گذاری وجود دارد. مانند خرید اوراق سلف نفتی با سود ۱۹ درصد، خرید اوراق خزانه ریالی با سود ۲۱ درصد، سرمایه‌گذاری به صورت سپرده بانکی با سود ۱۸ درصد، سرمایه‌گذاری در بازار طلا که درحال‌حاضر برخی از افراد اعتقاد دارند اگر چه سود خرید طلا نامشخص است، اما در برابر عواملی مانند تورم، بحران کرونا و... ایمن است و سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه که در دو سال اخیر با رشد و استقبال بی‌سابقه‌ای روبه‌رو بوده است. اما باید دید تاثیر شرایط اقتصادی، سیاسی و بسیاری از عوامل دیگر بر تصمیم‌گیری مردم چگونه خواهد بود.

براساس نتایج نظرسنجی های صورت گرفته با مشارکت حدود ۴ هزار نفر، ۷۱ درصد از مردم، سرمایه‌گذاری در بورس را جذاب‌تر از گزینه‌های دیگر می‌دانند. سرمایه‌گذاری در بازار طلا پس از بورس با ۲۱ درصد در رتبه دوم و سپرده بانکی با سود ۱۸ درصد و اوراق سلف نفتی با سود ۱۹ درصد در رتبه سوم قرار گرفته‌اند. اوراق خزانه ریالی با سود ۲۱ درصد با کسب ۲ درصد از رای‌های موجود در پایین‌ترین رده قرار گرفته است.