بانک مرکزی در قضیه بورس مظلوم واقع شد / بازنشسته ها سهام خریداری کنند!

مدت هاست که بحث تقابل بازار سرمایه و بانک مرکزی به میان آمده است و عده ای معتقدند که بانک مرکزی با دستکاری در نرخ بهره بانکی، منجر به فرار سرمایه از بازار سرمایه شده است، موضوعی که باعث شد شب گذشته همتی رئیس کل بانک مرکزی در "کلاب هاوس" به آن واکنش نشان دهد.

رئیس کل بانک مرکزی تاکید کرد: در قضیه بورس مظلوم واقع شده ایم. مشکل در هر چیزی ایجاد می شود می گویند بانک مرکزی ارز تامین نمی کند و از طرفی هم ارز گران می شود، از تامین کسری بودجه توسط این امر صحبت می کنند. چرا دوستان فکر می کنند بانک مرکزی نرخ بهره بین بانکی را کاهش می دهد تا برای بورس مشکل ایجاد کند؟

رئیس شورای پول و اعتبار از کمک‌رسانی به بورس توسط بانک مرکزی گفت: نرخ بهره عامل کنترل تورم است اما در شرایط تحریمی نمی شود. بازار سرمایه به بازار بدهی هم بسط پیدا می کند و وضع آن بسیار بهتر شده است. بانک مرکزی همراه بورس است.

او افزود: بیش از ۵۰ درصد سهام ها ارزنده هستند و آینده از آن بازار سرمایه است و باید همگی تلاش کنیم. سازمان بورس باید توجه کند تصمیماتی نظیر تغییر دامنه را به درستی بررسی کنند چرا که این تصمیمات آینده مشخصی ندارد البته نسبت به فشارهایی که بر آن ها نیز تحمیل می شود ، آگاهیم.

همتی گفت: نمی شود که یک بازار تماما بازدهی بالایی داشته باشد و مابقی بازارها ثابت بمانند البته باید این موضوع را روشن کنیم که افراد بدون آگاهی نباید در بازار سرمایه نقش بازی کنند و بدانید دغدغه رئیس کل بانک مرکزی همراهی با بورس است.

گفت وگوی شب گذشته رئیس کل بانک مرکزی منجر شد تا گفته های رئیس اسبق سازمان بورس را که در یکی از جلسات مطرح شده بود را بررسی کنیم تا واقعیت ماجرای تقابل بانک مرکزی و بازار سرمایه را متوجه شویم.

چند روزی است که صوتی از شاپور محمدی رئیس اسبق سازمان بورس و اوراق بهادار در فضای مجازی دست به دست می شود و خلاصه این صوت به شرح زیر است.

رشد بورس، بانک‌ها را نجات داد!

شاپور محمدی رئیس اسبق سازمان بورس در این صوت که در فضای مجازی منتشر شده است، می گوید: باید این سوال مطرح شود که دولت از بازار سرمایه تا به الان، چه میزان برداشت کرده است؟ فقط در بخش مالیات دولت ۱۸ هزار میلیارد تومان یعنی معادل ۰.۵ درصد مالیات اخذ کرده است. دولت حدود ۴۰ هزار میلیارد تومان سهام فروخته است که تنها یک مورد آن از هزار میلیارد تومان بالاتر بوده اگر دولت پالایشی‌ها را در اردیبهشت می‌فروخت ۳ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان تومان پول بدست می‌آورد، اما دولت در مرداد ماه ۱۲ هزار میلیارد تومان این سهام را به فروش رساند، یعنی ۹ هزار میلیارد تومان گرانتر معامله کرده است. منظور من از بیان این مطالب این است که از نقدینگی در این بازار سلب فرصت شده است.

محمدی درپاسخ به این سوال که چه کسانی از بازار سود برده اند بیان کرد: برای بسیاری از مردم سوال است که پس بالاخره چه کسانی از بورس سود کرده اند، با یک بررسی متوجه می شوید که کارگزاری های دولتی چه میزان سود کرده اند، مالیاتی که شستا سال بعد بابت افزایش ارزش سهام نسبت به ابتدای سال ۹۹ گرفته می شود را حساب کنید ببینید چقدر می شود. بانک ها با رشد بازار جستند هرچند که من با این رشد سریع مخالف بودم اما این رشد سریع اقتصاد را در برخی از بحران ها نجات داده است.

دولت به بازار سرمایه مدیون است/ بانک ها با رشد جهشی بورس، جستند!

وی افزود: نباید انکار کرد که بانک‌ها مشکل داشتند و به آقای همتی بار‌ها این نکته را گفته ام شما نباید بگوید که از بازار سرمایه حمایت کرده اید. این بازار سرمایه است که شما را نجات داده است. و اگر بازار رشد نمی‌کرد بیمه‌ها مشکل پیدا می‌کردند. این دولت و کشور به بازار سرمایه مدیون است. باید به برخی از ابهامات دقیق پاسخ داد.

رئیس اسبق سازمان بورس تاکید کرد: نقدینگی از بازار سرمایه خارج شده است این نقدینگی در قالب مالیات، فروش اوراق و سهام بوده است و در یک زمان‌هایی سهام یک مقدار با قیمت بیشتری فروش رفته است. اگر تمام etfها در اردیبهشت عرضه می‌شد مقداری وضعیت متفاوت ترمی توانست شود. اگر دولت از این بازار این مقدار تامین مالی کرده است می‌خواهد سال بعد نیز این کار را انجام دهد. نباید نسبت به بازار سرمایه بی تفاوت باشد.

او افزود: وقتی گفته می‌شود صندوق توسعه ملی ۱۰ هزار میلیارد تومان پول به بازار سرمایه تزریق بیاورد که وظیفه اش بر اساس قانون ۲۰ هزار میلیارد تومان است. فقط هزار میلیارد تومان به بازار تزریق کند! بعضی می‌گویند این کار تورم زاست اما این سوال را می پرسم اگر همه این‌ها ارقام از بانک مرکزی گرفته می‌شد آیا تورم زا نبود؟

محمدی بیان کرد: حاکمیت باید درباره این موضوع تصمیم بگیرد از بازاری که بیش از هرکس دولت از آن استفاده کرده است البته که من نمی‌گویم بخش خصوصی از بورس سود نکرده است اما دولت بیشتر از همه بهره برده است. حتما صندوق توسعه ملی باید به وظیفه اش عمل کند و پول اش را بیاورد. دومین جایی که باید به وظیفه اش عمل کند صندوق تثبیت و صندوق توسعه است.

رئیس اسبق سازمان بورس در ادامه گفت: زمانی که من از سازمان بورس خارج شده ام ۴ هزار میلیارد پول نقد داشته است، اما اکنون پرتفوی آن حدود ۱۱ الی ۱۲ هزار میلیارد تومان است اگر کل این مبلغ را صرف بیمه سهام مردم کنیم کار درستی انجام داده ایم.

او در ادامه بیان کرد: چرا آن زمان من از پول سازمان بورس مبلغی را گذاشته ام و بعد از آن نیز هزار و پانصد میلیارد گذاشته ام همه این کار‌ها کار درستی است و باید انجام می‌گرفت در حال حاضر باید کارمزد‌ها را بیمه سهام کنیم چرا کسی که وانت خود را فروخته است و به طور کل ۱۰۰ میلیون تومان پول دارد را نباید بیمه کنم در آمریکا ۵۰۰ هزار دلار را بیمه می‌کنند. چرا باید دائم بگوییم پول نداریم، صندوق توسعه ملی و صندوق تثبیت پول دارند بنابراین بیمه سهام که آقای عبده می‌گویند را باید به جدیت دنبال کنیم پیشنهاد بنده به آقای وزیر و دهقان ۳۰ میلیون تومان بوده است ۱۰ میلیون تومان تصویب کرده اند.

محمدی در ادامه اظهار کرد: حتی اگر ۵۰ میلیون تومان بیمه کنیم درست است، البته پیشنهاد من دو ساله و از نوع فول "بوت آپشن" بود یعنی اگر کسی دو سال صبر کند و سهم ضرر کرد حاضر به پرداخت آن هستیم، نترسید شاخص بازار سرمایه زمانی از ۱۳ هزار واحد به ۸۹ هزار واحد رشد کرد و به یکباره به ۳۹ هزار واحد اَفت کرد. مجدد خود را به ۶۰ هزار واحد رساند و دوباره با ۳۰ درصد اُفت مواجه شد. همه بیان کردند که فرصت از دست رفت و بازار دیگر رشد نمی‌کند، اما مجدد بازار رشد کرد همیشه دلار رشد کرده بازار نیز رشد کرده است. درایور (driever) بازار همیشه دلار بوده است، اما مقداری اضافه تر از معمول رشد کرده است.

رئیس اسبق سازمان بورس با بیان این نکته گفت: سرمایه گذار نهادی نباید در صف فروش برود به حقوقی‌های ما این اشکال جدی وارد است، صف خرید تشکیل در صف خرید می‌نشینند و برای صف فروش نیز به همین شکل عمل می‌کنند و اصلا چه فرقی می‌کند که شاخص یک میلیون دویست هزار واحد یا یک میلیون و چهار صد هزار واحد باشد.

محمدی افزود: ۴ تا ۵ سال گذشته بازار ۳۹.۵ درصد بازدهی داشته اما در حال حاضر ۷۰ درصد بازدهی دارد. حال در این ۷۰ درصد ۵ درصد نباشد چه اتفاقی خواهد افتاد؟ خواهش من این است که حتما یک مصوبه از شورای عالی امنیت ملی برای صیانت از مدیرانی که برای کمک به بازار سرمایه تصمیم می‌گیرند دریافت کنید اگر یک تصمیم با تایید سازمان بورس گرفته شد مبنی براین که مدیر نباید باز خواست شود. چرا شما این جا خریدید و قیمت این قدر پایین‌تر آمد چه کسی تعهد کرده است که سهام حتما باید سه هفته بعد رشد کند مدیر سهم خریده ۳ ماه بعد سهم رشد نمی‌کند پنج سال بعد رشد نمی‌کند و از همه بازار‌ها بالاتر است، ما باید بیایم و مدیر را ارزیابی کنیم چرا باید ارزیابی کنیم مگر مدیر تضمین کرده است که هر صبحی که از خواب بیدار می‌شوید بازار باید مثبت باشد.

محمدی گفت: نکته‌ی بعدی این است که به جای بیمه مستقیم اختیار فروش (پوت آپشن) دهیم. اگر پوت آبشن دهید اصلا قرار نیست اکنون پول بدهم و پول وارد بازار کنیم، یک تعهد معجل می دهم که دو سال بعد این سهام می‌ارزد چه کسی می‌گوید نمی‌ارزد p/e دو رشد eps داشته باشد اصلاح می‌شود ما سال‌هاست که این موارد را دیده ایم بنابر این اگر آن مصوبه را گرفته ایم مدیر خریداری کند بگذارید دولت بعدی رشد آن را داشته باشد ما برای این کشور کار می‌کنیم آقای شریعتمداری در پنج دولت وزیر و معاون بوده اند.

او در ادامه افزود: حال ما سهم‌ها را بیمه کردیم یک نفر ابزار تولید خود را از دست داده است ما می‌خواهیم برای این فرد کار انجام دهیم دو راهکار وجود دارد یا باید برویم آقای همتی را قانع کنیم به اتکای توثیق سهام، وامی به فرد بدهیم تا فرد برود ابزارآلات خود را خریداری کرده و کارش را انجام بدهد یا از خود بازار سرمایه ۱۰ هزار میلیارد ورق به اتکای همین سهمی که کف آن بسته است و تضمین دارد و بیایم بگویم هرکس ابزار تولید خود را از دست داده است زیر ۵۰ میلیون تومان می‌خواهد بیاید و از ما سرمایه بگیرد. این مسئله را می‌شود در بازار سرمایه اجرا کرد اگر واقعا تامین سرمایه‌ها به میدان بیایند می‌توان بنگاه مبتنی بر سهام با وثیقه تضمین را اجرایی کنیم. و این پول را با ترتیباتی به بانک‌ها دهیم و بانک تسهیلات بدهد به آن افرادی که ابزار می‌خواهند شاید بگویید ۱۰ هزار میلیارد تومان مگر عددی است همین که هست یک کمک است.

رئیس اسبق سازمان بورس محمدی بیان کرد: حتما باید قیمت گذاری از بازار برداشته شود، چرا باید دنا پلاس ۴۰۰ میلیون تومان در بازار باشد. چه کسی آن را خریداری می‌کند؟ ام الفساد قیمت گذاری هاست که بعد از آن کسری بودجه و همه خانه خرابی‌ها از این دو موضوع شروع می شود. تمام تورم‌ها از کسری بودجه و تمام ایرادات در کسری بودجه از قیمت گذاری است. شما قول داده اید که همه را راضی نگه دارید و هزینه آن را باید از بودجه تامین کنید و از بودجه تامین می‌کنید کسری به وجود می‌آید وقتی کسری به وجود می‌آید مجبور هستید از بانک مرکزی پول بگیرد بعضی نیز می‌گویند در بازار سرمایه اوراق منتشر کنید خوب چه فرقی می‌کند نرخ بهره می‌رود بالا بانک‌ها برای حفظ سپرده‌ها مجبور هستند که بی انضباطی کنند و باز تورم ایجاد می‌شود بنابر این فکر نکنید با فروش اوراق مسئله حل می‌شود.

محمدی گفت: حمایت را باید جهت دار و هدف دار انجام دهیم، این که ما از کسی حمایت کنیم که ۲۰ میلیارد تومان پول در بازار دارد و به صندوق‌های بازارگردانی می‌فروشد این که هدف ما نیست این آدم دست راست و چپ خود را می‌شناسد و سال‌ها قبل وارد بازار شده است و در پیک خریداری نکرده است نمی‌توانیم این حمایت‌ها را بی قید و شرط داشته باشیم.

محمدی در ادامه اظهار کرد: چگونه چه میزان می‌توانیم از شستا حمایت کنیم، ولی می‌گویم هرکس که سهام شستا را دارد زیر ۵۰ میلیون تومان دارد به آن "پوت آپشن" می‌دهم راه این است ما نمی‌توانیم همین گونه پول تهیه کنیم، ولی اگر این کار را انجام دهیم بازار عامل حرکت است و نباید انتظار داشته باشیم بازار ۲ تا ۳ ماه دیگر خودش را ریکاوری کند و ماهی مثلا ۴ درصد رشد کند ما می‌گویم تا دوسال بازار رشد می‌کند و این اتفاق می‌افتد حال ممکن است این دو سال بشود دوسال ۶ ماه شما که سهام خریده اید تا به اکنون ضرر نکرده اید آخرش این می‌شود که دو سال دیگه پوت آپشن‌ها را اجرا می‌کنند و شما مالک سهم می‌شوید. شاخص در سال ۸۲ سیزده هزار واحد بود کدام سرمایه گذار‌ی کشور آنقدر برابر شده است که شاخص کل یک میلیون دویست هزار واحد شده است.

بازنشسته ها سهام خریداری کنند!

رئیس اسبق سازمان بورس در ادامه بیان کرد: مشخص است که اگر برای بازنشسته‌ها فکر می‌کنید سهم خریداری کنید، زیرا در کشوری که ۲۰ درصد تورم وجود دارد می‌روید ورق خریدار‌ی می‌کنید می‌خواهند بفروشند چه کاری انجام دهند بروند سپرده گذاری ۱۵ درصدی داشته باشند که که در مجمع اگر اکنون p/e ۱۲ باشد ۸ درصد بازدهی می دهید و اگر بخواهد ۱۵ درصد بازده بگیرد باید یک سال پول خود را نگه دارد مردم نگران هستند اگر دولت بگوید من این کار را انجام می‌دهم بازار جمع می‌شود خیلی از وقت‌ها بازاری که ۷ تا ۸ هزار میلیارد تومان معامله می‌شود با هزار میلیارد تومان بازار جمع شده است. بازار زمانی که پانزده روز مثبت بوده است دو ماه به سمت بالا رفته است و کسی کاری به کار کسی نداشت. این توصیه ها را بارها به وزیر اقتصاد کرده ام.

محمد‌ی گفت: کارمزد‌ها را یک حساب اعتباری کارمزد خرید و فروش سهام درست کنیم هر کس ۶ ماه سهم خود را نفروشد نیمی از کارمزدهایش را بر می‌گردانیم اشکالی ندارد که از آینده خرج کنیم این کارمزد‌ها برای توسعه بازار است خوب این نیز توسعه بازار است نباید از این موضوعات ترسید این‌ها به مردم محیط می‌دهند اگر خودمان بگویم که بازار نمی‌ارزد و کاری انجام ندهیم مردم هم می‌گویند وقتی خود نهاد وارد نمی شود چرا من وارد شوم ما که می‌دانیم نقدینگی و قیمت‌ ها رشد خواهد کرد و p/e اصلاح خواهد شد پس ما برای چه باید بترسم. خوب نیست برای یک نهاد بزرگ که در صف خرید باشد، چرا که دنبال تامین زنجیره ارزش است و باید به این موضوع اهمیت شود و برای مدیرانمان مصوبه شورای عالی امنیت ملی برای صیانت اخذ کنیم.