راز پیشرفت چین در صنعت خودروسازی

ماجرای رشد کشورهای مختلف در صنعت خودروسازی با یکدیگر متفاوت است. در این میان دو کشور هند و چین را مثال می‌زنیم که هردو توانستند به جایگاه خوبی در صنعت خودروسازی برسند. هند مدت‌های زیادی اجازه واردات خودرو به کشورش را نمی‌داد. این کشور تمام انرژی خود را روی صنعت قطعه‌سازی گذاشت. صنعت قطعه‌سازی حدود ۸۰ درصد ارزش افزوده صنعت خودروسازی را تشکیل می‌دهد. بالطبع وقتی که هند در این صنعت رشد کرد در نتیجه صادرات به سایر کشورها را انجام داد. همه این موارد باعث شد انگیزه ایجاد شود و خودروسازان در هندوستان سرمایه‌گذاری کنند. حال خودروهای بسیار پیشرفته دنیا در هندوستان تولید می‌شود.

در مورد چین نیز باید گفت که این کشور به نحو دیگری عمل کرد و موفق هم بود. اولا توسعه صنعت خودروسازی بدون دخالت دولت و حمایت‌های منطقی و غیرمنطقی باید رشد کند. چین وقتی که نظام اقتصادی خود را باز کرد و فضا را برای غربی‌ها در خصوص سرمایه‌گذاری آزاد گذاشت یک مقرراتی وضع کرد. همه خودروسازان در این صورت توانستند با توجه به فضای کسب و کار و بازار تقاضای بسیار زیاد به این کشور وارد شوند. این در صورتی بود که می‌بایست ۴۰ درصد ساخت داخل انجام شود و ۶۰ درصد امکان واردات از خارج صورت گیرد.

این قانون اجرایی و قراردادها پایش شد همچنین اجازه واردات به صورت cbu داده نشد. عوارض زیادی را برای تعداد محدودی از خودروها که قرار بود به صورت cbu وارد شود نیز وضع کرد. از همه نقاط دنیا خودروسازان در کشور چین سرمایه‌گذاری کردند و به‌تدریج کپی‌کاری را نیز از این شرکت‌ها شروع کرد. شرکت‌های طراحی مهندسی قوی ایجاد شد و اوایل کپی‌کاری‌ها شاید خیلی خوب نبود اما به‌تدریج این کشور راه و روش را یاد گرفت.

بعد از آن با پیشرفت‌های که در صنعت خودروسازی این کشور صورت گرفت آنها به مرحله‌ای رسیدند که می‌گفتند ۶۰ درصد خودروها باید داخلی‌سازی شود. این درصدها به‌تدریج افزایش پیدا کرد. مواردی از جمله ایجاد موانع فیزیکی برای واردات خودرو، بهبود فضای کسب‌و‌کار، کمک به توسعه صنعت قطعه‌سازی کارهای مهمی است که در صنعت خودروسازی این کشور صورت گرفت. دولت زمین‌های مجانی در اختیار قطعه‌سازان گذاشت و وام‌های کم‌بهره به آنها داد. حتی از تایوان شرکت‌هایی که در زمینه قطعه‌سازی دانش و فناوری خوبی داشتند را به این کشور آوردند و تا حد ۱۰۰ برابر توسعه دادند. در یک مقیاس کلان کمک کردند تا توسعه فناوری صورت گیرد اما از طرف دیگر کنترل لازم را انجام دادند.

چون فضای کسب و کار بر مبنای توسعه و صادرات بود این صنعت عملا رشد کرد. در صنعت خودروسازی ایران علی‌رغم تلاش‌های گوناگون که برخی سازندگان انجام می‌دهند تا ساخت داخل را بالا ببرند. کدام کمک از طرف دولت را می‌گیرند؟ به غیر از این که کنترل قیمت صورت می‌گیرد و این کار خودروسازان ایرانی را به روز سیاه نشانده است!