مدرس خیابانی بازار خودرو را به ثبات می رساند؟

خبرگزاری فارس در گزارشی عنوان کرده بود که با اتمام دوره قانونی سرپرستی حسین مدرس خیابانی بر وزارت صنعت (۲۲ مردادماه)، حسن روحانی رئیس دولت دوازدهم طی هفته جاری مدرس خیابانی را به‌عنوان وزیر پیشنهادی صنعت، معدن و تجارت به مجلس معرفی خواهد کرد. این خبرگزاری همچنین از احتمال منتفی شدن طرح تفکیک وزارت صنعت، معدن و تجارت که دولت به نوعی معرفی وزیر پیشنهادی صمت را به آن گره زده بود، خبر داد.

بر این اساس اگر مدرس خیابانی در مجلس رای اعتماد بگیرد جانشین رضا رحمانی وزیر پیشین، که در تاریخ ۲۲ اردیبهشت ماه از سوی رئیس‌جمهور عزل شد، می‌شود. آنچه مشخص است مهلت قانونی اداره یک وزارتخانه با سرپرست فقط سه ماه است و رئیس‌جمهور باید پیش از پایان مهلت سه ماهه وزیر پیشنهادی صنعت را به مجلس معرفی کند تا صلاحیت وی توسط نمایندگان مجلس مورد بررسی قرار گیرد. اما عزل رضا رحمانی و انتخاب مدرس خیابانی به‌عنوان سرپرست دقیقا در بحبوحه قیمت‌گذاری خودرو و آغاز فروش جدید خودروسازان اتفاق افتاد.

پیش از این وزیر پیشین برای کاهش التهابات بازار و همچنین تحویل خودروهای معوق از سوی خودروسازان وعده بسته ساماندهی خودرو را داده بود، حال آنکه این بسته زمانی رونمایی شد که وی دیگر سکاندار وزارت صمت نبود. بدین ترتیب بازگشایی بسته مذکور و اجرای آن به مدرس خیابانی به‌عنوان سرپرست وزارت صنعت، معدن و تجارت سپرده شد و اجرای طرح‌های فروش فوق‌العاده و پیش‌فروش‌ها نیز با حضور وی همزمانی پیدا کرد.

مدرس‌خیابانی طبق شیوه نامه‌ای که در بسته ساماندهی خودرو پیش‌بینی شده بود اقدامات کنترلی برای حذف دلالان و واسطه‌گران از بازار خودرو انجام داد که از جمله آنها در رهن ماندن یک ساله سند خودرو، نداشتن پلاک فعال برای خرید خودرو و دیگر محدودیت‌هایی در این زمینه بود.

با این حال وی برخی از این محدودیت‌ها را پس از گذشت مدتی حذف و فضا را برای ثبت‌نام بیشتر متقاضیان فراهم کرد. این اقدام وی مورد انتقاد بسیاری از کارشناسان قرار گرفت چراکه آنها تاکید داشتند حذف شرط پرداخت ۵۰ درصد مبلغ خودرو قبل از قرعه‌کشی انگیزه دلالی و واسطه‌گری در بازار خودرو را افزایش می‌دهد.

جدای از این اقدامات اما وی در گزارش شش ماهه‌ای که اخیرا به مجلس ارائه داده تاکید کرده که در خردادماه بعد از دو سال، رشد منفی خودرو با افزایش تولید روزانه ۲۰۰ هزار دستگاه، هشت درصد مثبت شده است، این در حالی است که تحویل خودروها، ۵۵ درصد افزایش یافته و خودروهای ناقص کف کارخانه نیز ۷۱ درصد کم شده است.

اما یکی از اقدامات موثر مدرس‌خیابانی طی چند ماهی که از سرپرستی وی می‌گذرد برگزاری جلسات کمیته خودرو در روزهای جمعه و حضور وی به‌عنوان سیاستگذار خودرویی در این جلسات است.

آنچه مشخص است در روز رای‌گیری برای کسب رای اعتماد وزیر پیشنهادی صمت، نمایندگان مجلس بسیاری از اقدامات خودرویی وی را برای کاهش التهابات بازار زیرسوال خواهند برد هرچند مدرس‌خیابانی در مدت زمان سرپرستی خود در وزارت صمت بیش از دیگر صنایع، وقت خود را برای سروسامان دادن به صنعت و بازار خودرو گذاشته، با این حال به نظر می‌رسد که با توجه به ماهیت دولتی بودن خودروسازان، وزیر هم نمی‌تواند اقدامات موثری برای ساماندهی خودرو انجام دهد.