سبد محصولات ایران خودرو دگرگون خواهد شد

خودرو از پیشرانه نیرو می گیرد و گیربکس وظیفه انتقال این نیرو به چرخ ها را بر عهده دارد؛ این تعریفی ساده از قوای محرکه یک خودرو است که در نگاه بسیاری از مشتریان، اصلی ترین و مهم ترین عامل موفقیت یک خودرو در بازار است. شرکت ایران خودرو سال های طولانی با اتکا به یک نسل گیربکس های BE پژو و پیشرانه XU۷ خانواده پژو اقدام به عرضه محصولات متنوع کرد و سپس بحث موتور ملی یا همان خانواده پیشرانه های EF به میان آمد که در نهایت از این پروژه گسترده، پیشرانه EF۷ تنفس طبیعی در دو نوع بنزینی و دوگانه سوز روی محصولات این شرکت قرار گرفت.

از طرف دیگر خانواده پژو ۲۰۶ دو پیشرانه TU۵ و TU۳ را در مسیر ایران خودرو قرار داده بودند که ایران خودرو تمرکز روی Tu۵ را افزایش داد و این پیشرانه روی بسیاری از محصولات این شرکت از جمله رانا نصب شد و برای محصولات اقتصادی پیشرانه روآ همچنان برای تطبیق با استاندارد به روز می شد. از سال ۱۳۹۷ و با روی کار آمدن فرشاد مقیمی، مدیرعامل جوان ایران خودرو قوای محرکه در ایران خودرو مسیری جدیدی را در پیش گرفت به گونه ای که برنامه داخلی سازی حداکثری پیشرانه های پیشین منطبق با استاندارد روز و چندین پیشرانه و گیربکس جدید برای توسعه و تولید در دستور کار کوتاه مدت و بلندمدت این شرکت قرار گرفت.

برنامه های ایران خودرو در سال جهش تولید

فرشاد مقیمی، مدیرعامل ایران خودرو در همین راستا و طی مراسم بازدید نمایندگان مجلس در اوایل شهریور ماه سال جاری از برنامه این شرکت برای ارتقای موتورهای جاری، تولید موتور سه سیلندر و عرضه خودرو با گیربکس های جدید در سال جهش تولید خبر داد. به گفته مقیمی، تولید نسخه پلاس پیشرانه EF۷ طی یک سال آینده با هدف کاهش دست کم یک لیتری مصرف سوخت در دستور ایران خودرو قرار دارد و این شرکت به دنبال تولید نخستین نمونه های پیشرانه ۳ سیلندر کم مصرف مدرن تا پایان سال جاری است.

گیربکس، یکی از مهمترین حلقه های مفقوده در توسعه محصولات با ترکیب جدید قوای محرکه بود. ایران خودرو اگر قصد واردات گیربکس اتوماتیک برای تامین بخشی از نیاز مشتریان را داشت، ملزم به خروج ارز ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ دلاری به ازای هر گیربکس بود. این شرکت تا کنون حدود ۲۰۰۰ دستگاه دنا پلاس توربو اتوماتیک را به عنوان نخستین محصول بومی اتوماتیک آماده ورود به بازار کرده و این در حالی است که اگر گیربکس این سری از خودروها از خارج تامین می شد تنها پارت نخست تولید آن حداقل یک میلیون دلار ارزبری را شامل می شد که با بومی‌سازی این گیربکس از آن جلوگیری شده است. حال تصور کنید در آینده محصولات متنوع دیگر نیز به جمع استفاده کنندگان از گیربکس های جدید ایران خودرو خواهند پیوست و تیراژ گسترده ای از خودروها از این گیربکس ها بهره خواهند برد.

امیرحسن کاکایی، کارشناس خودرو در زمینه خودکفایی در تولید انواع گیربکس گفت: ما در زمینه تولید انواع پیشرانه طی ۲۰ سال گذشته عملکرد نسبتا خوبی داشته ایم و تنوع خوبی در این حوزه بوجود آورده ایم اما در زمینه گیربکس تنها به تولید و داخلی سازی یک الی دو مدل بسنده کرده ایم. به گفته این کارشناس خودرو، طراحی و داخلی سازی گیربکس ۶ سرعته دستی جدید موجب بهبود کیفیت رانندگی می شود و سپس گیربکس ۶ سرعته اتوماتیک کاملا بومی و گیربکس AMT قدم های بزرگی برای پاسخ به نیاز روز مشتریان است. کاکایی مهمترین کاربرد گیربکس های اتوماتیک جدید اعم از AMT ، DCT و AT که از سوی ایران خودرو در برنامه تولید قرار گرفته را پاسخ به نیاز مشتریان در زمینه رانندگی با رفاه بیشتر عنوان کرد و افزود: ایران خودرو انتخاب‌های خوبی برای ایجاد تنوع در انواع گیربکس داشته است و برای مثال به سراغ گیربکس CVT که چندان مورد پسند و مناسب ایرانیان نیست را انتخاب نکرده است. این کارشناس خودرو مهمترین نکته در داخلی سازی و تولید انواع گیربکس را تسلط روی ریزه کاری های تولید این گیربکس ها در بلندمدت عنوان کرد و افزود: حتی مهمترین و بزرگترین خودروسازان جهان نیز در زمینه طراحی گیربکس DCT یا دو کلاچه هنوز چالش دارند و ایران خودرو باید بتواند در بلندمدت در زمینه تولید این گیربکس تسلط پیدا کند. به گفته کاکایی، تامین گیربکس اتوماتیک در جهان برای تمامی خودروسازان یک معضل است و اگر شرکت های ایرانی حتی قصد تامین این گیربکس های جدید را از کشورهای خارجی داشتند، با ترافیک تقاضا و تاخیر در تحویل مواجه می شدند اما داخلی سازی این گیربکس ها دو مزیت مهم دارد که یکی از آن ها عدم نیاز به کشور های دیگر برای تامین این گیربکس و مزیت مهم دیگر جلوگیری از خروج ارز برای قیمت چندصد دلاری هر گیربکس است.

نتیجه نهایی نقشه راه ایران خودرو

نتیجه نهایی نقشه راه ایران خودرو در زمینه توسعه سبد گیربکس‌ها، جلوگیری از خروج ارز ضمن ارائه رفاه و تکنولوژی روز به مشتریان ایرانی است که با برنامه ریزی سخت اما صحیح در زمینه قوای محرکه پایه گذاری شده است. ایران خودرو تا پیش از سال ۹۵ تنها با ایجاد تغییرات روی گیربکس پژو ۴۰۵، محصولاتش را روانه بازار می کرد اما طراحی و تولید گیربکس ۶ سرعته اتوماتیک و گیربکس نیمه اتوماتیک AMT، بازی را برای محصولات آینده این شرکت عوض کرد به گونه ای که نخستین حاصل این تصمیم دنا پلاس توربو اتوماتیک است که در آستانه ورود به بازار قرار دارد. این سدان کلاس D از گیربکس جدید ۶ سرعته اتوماتیک در کنار نسخه توربو پیشرانه EF۷ بهره می برد و در مجموع اعدادی را ارائه می کند که در خودروهای خارجی مشابه می توان یافت.

تحولات در نقشه راه قوای محرکه ایران خودرو تنها طی یک سال آنچنان متنوع و قابل توجه است که می توان سبد محصولات گسترده و تیپ‌بندی متنوعی را برای تولیدات آینده این شرکت متصور شد به گونه ای که خودروهای کلاس های C و کوچکتر با بهره گیری از پیشرانه ۳ سیلندر همگام با تکنولوژی روز احتمالا با مصرف سوخت کمتر از ۵ لیتر به بازار معرفی خواهند شد و گیربکس نیمه اتوماتیک AMT نسل جدیدی از خودروهای تولیدی در ایران را به نمایش خواهد گذاشت. از طرف دیگر پیشرانه EF۷ در نسخه استاندارد همچنان رده میانی محصولات ایران‌خودرو را در کنار TU۵ پوشش می دهد و گیربکس ۶ سرعته دستی جدید ایران خودرو می تواند جان تازه ای به قوای محرکه این محصولات بدهد. گیربکس ۶ سرعته اتوماتیک نیز سوگلی نقشه راه قوای محرکه ایران خودرو است که در بالاترین تیپ هر یک از محصولات قابل نصب است تا آن خودرو را به محصول ایرانی همپا با خودروهای وارداتی تبدیل کند. گیربکس ۶ سرعته دستی ایران خودرو که در این خلال به آن اشاره شد، به گفته فرشاد مقیمی با خودکفایی ۹۵درصدی به زودی وارد فاز تولید انبوه خواهد شد. این گیربکس حدود ۲.۵ درصد مصرف سوخت کمتری نسبت به گیربکس ۵ سرعته کنونی ایران خودرو خواهد داشت و سبک جدیدی از رانندگی را ارائه می کند.

توسعه گیربکس دو کلاچه

داستان اعضای جدید خانواده قوای محرکه ایران خودرو به گیربکس اتوماتیک ۶ سرعته، گیربکس نیمه اتوماتیک AMT و گیربکس ۶ سرعته دستی ختم نمی شود چرا که این شرکت قصد دارد گیربکس DCT یا دو کلاچه را نیز طی سال جاری توسعه دهد. گیربکس های دو کلاچه DCT نسل جدید گیربکس ها در جهان به حساب می آیند که توسط بزرگترین خودروسازان هم اکنون مورد استفاده قرار می گیرد و مهمترین تفاوت آن با گیربکس های اتوماتیک، افزایش سرعت تعویض دنده و کاهش مصرف سوخت است. نیم نگاهی به تمامی پروژه های تعریف شده در مسیر توسعه قوای محرکه ایران خودرو نشان می دهد که این شرکت با تصمیمات مدیرعامل جدید به سرعت در حال جبران گذشته و نزدیک شدن به صنعت خودرو روز دنیا با تفکر خودکفایی است. این نقشه راه که به راستی تحسین برانگیز است از پیشرانه کم مصرف سه سیلندر تا پیشرانه توربو و همچنین از گیربکس ۶ سرعته دستی جدید تا گیربکس های دو کلاچه DCT را شامل می شود. به نظر می رسد قدم بعد که احتمالا به زودی جزئیات آن در زمینه قوای محرکه از سوی ایران خودرو اعلام می شود خودروهای پاک هیبرید و الکتریکی باشد که بر اساس شنیده های پروژه هایی در این زمینه هم اکنون نیز در جریان است.