شاه کلید احیای خودروسازی ایران

روزانه خبرهای زیاد خودرویی می‌بینیم و می‌خوانیم. آنچه که مشخص است نارضایتی ها از شرایط تولیدات، کیفیت و قیمت خودروها به شدت بالا است. وضعیت آنچنان پیچیده و آشفته شده که باز کردن گره های کور ایجاد شده در حوزه خودرو روز به روز سخت تر می‌شود و نیاز به تفکر و توجه زیاد به بخش های مختلف دارد؛ از تولید گرفته تا بازنگری در زمینه واردات خودرو.

ابتدا بهتر است به بحث تولید خودرو توجه کنیم. تفاهم نامه برجام باعث شد شرکت ها و برندهای خارجی از جمله پژو سیتروئن و رنو با خودروسازان داخلی همکاری داشته باشند و در همان زمان پیشرفت هایی در این حوزه صورت گرفت. اما با تحریم آمریکا و خروج از برجام این شرکت ها از ایران رفتند. بعد از آن شد که همه به فکر توجه ویژه به تولید داخل افتادند. اما با گذشت همین مدت زمانی که به تولید داخل اهمیت داده شد چه اتفاقی در صنعت خودرو افتاد؟ آیا ما شاهد تولید محصولات به روز و در سطح جهانی شدیم؟ آیا توانستیم به نیازهای بازار پاسخ دهیم و تنوع ایجاد کنیم؟ هرچند که پیشرفت هایی نیز در این زمینه حاصل شد اما با توجه به قدمت صنعت خودروسازی ما میزان آن بسیار قابل توجه نیست.

در برخی از صنایع از جمله خودروسازی پیشرفت به صورت جداگانه و تکی امکانپذیر نیست چرا که خودروسازی و قطعه سازی یک صنعت تعاملی است. اکثر کشورهایی که در زمینه خودروسازی به پیشرفت های بزرگی رسیدند با سایر کشورهای صاحب تکنولوژی همکاری کردند. البته در این پیشرفت ها فاکتورهای دیگری از جمله نیروی کار متخصص نیز مطرح است. به عنوان مثال کشوری مثل چین به واسطه داشتن نیروی کار زیاد و همچنین استفاده از استعدادها در زمینه کپی کاری توانسته امروز به یکی از قطب های خودروسازی دنیا تبدیل شود. در همین حین کره جنوبی نیز توانست به واسطه همکاری با کشورهای مختلف و خودروسازان مطرح دنیا محصولاتی را تولید کند که در همه جای دنیا خریدار دارد.

به نظر می‌رسد اتکا به توانمندی های داخلی به خودی خود نمی‌تواند باعث پیشرفت در صنعتی شود که رقابت در آن به صورت جهانی و به شدت در حال انجام است. تنها در صورتی صنعت خودروی ایران پیشرفت می‌کند که در کنار تمرکز روی فعالیت های داخلی در صنایع زیرمجموعه، همکاری با کشورهای مختلف و مطرح نیز صورت گیرد. در شرایط فعلی برخی برندهای مطرح به دلیل همکاری با آمریکا نمی‌توانند با ایران در زمینه خودروسازی کار کنند. اما یک سری کشورها مثل مالزی و هند نیز که حرکت هایی در زمینه خودرو انجام داده‌اند می‌توانند جزو گزینه های ایران برای همکاری باشد.

در کنار این موارد بحث واردات خودرو نیز مطرح می‌شود. هنوز درهای واردات به کشور بسته است و ما در حال دست و پنجه نرم کردن با مشکل ترخیص خودروهایی هستیم که مدت هاست در گمرک مانده‌ و ترخیص نشده است. عده ای می‌گویند در صورتی که واردات خودرو صورت گیرد خودروسازان داخلی با مشکل مواجه می‌شوند و عده ای نیز علت جلوگیری از واردات را مشکلات ارزی می‌دانند. با تمام این موارد می‌توان گفت شاه کلید احیای صنعت خودروسازی همکاری با کشورها و در کنار آن باز کردن درها برای واردات است.