خِس‌خِس سینه؛ علل و راه‌های درمان
خس‌خس سینه، یکی از مشکلاتی‌ست که بعضی از افراد با آن روبه‌رو هستند. در این مطلب قصد داریم به دلایل و درمان این مشکل بپردازیم.
خس‌خس سینه، یکی از مشکلاتی‌ست که بعضی از افراد با آن روبه‌رو هستند. خس خس سینه صدای بلند با حالت سوت است و در هنگام نفس کشیدن به وجود می‌آید. خس‌خس معمولا در تنفس بازدم ایجاد می‌شود، اما گاهی اوقات می‌تواند به تنفس دم نیز مرتبط باشد در ادامه قصد داریم به دلایل و درمان این مشکل بپردازیم.
علت خس خس سینه چیست؟
عواملی همچون سرماخوردگی، ریزش ترشحات سینوس ها به ریه، عفونت های گلو و ریه، آلرژی ها، عوارض برخی داروها، تنگی نفس، آلودگی هوا،همچنن بیماری های مزمن مانند سرطان ریه و کبد موجب خس خس سینه خواهند شد.
خس خس در اثر تنگ شدن راه‌های هوایی است و معمولا نشان دهنده وجود برخی مشکلات تنفسی می‌باشد. شایعترین علت رایج خس خس، آسم است؛ اما بسیاری از عوامل دیگر احتمالی برای خس خس سینه وجود دارد. تنگ شدن مجرا‌های تنفسی می‌تواند ناشی از التهاب آسم، عفونت، واکنش‌های آلرژیک و یا انسداد فیزیکی مانند ایجاد تومور یا ورود یک جسم خارجی که بلع شده است باشد. شایعترین علت خس خس سینه آسم است. علل دیگر احتمالی خس خس سینه عبارتند از:
آلرژی‌ها
آنافیلاکسی (واکنش شدید آلرژیک به نیش حشرات و یا داروها)
برونشکتازی، یعنی بیماری مزمن ریوی که در آن گسترش غیر طبیعی لوله‌های برونش، مانع پاکسازی مخاط می‌شود.
برونشیولیت (به خصوص در کودکان خردسال)
بیماری مزمن انسداد ریوی
بیماری رفلاکس معده
نارسایی قلبی
سرطان ریه
داروها (به ویژه آسپرین)
پنومونی
ویروس تنفسی سن سی شیال (به ویژه در کودکان)
عفونت دستگاه تنفسی (به خصوص در کودکان کم‌تر از ۲ سال)
آپنه انسدادی خواب (حالتی که در آن تنفس در طول خواب متوقف و مجددا شروع می‌شود)
سیگار کشیدن
اختلال عملکرد تار‌های صوتی (بیماری که بر حرکت تار‌های صوتی تاثیر می‌گذارد)
چه زمانی به پزشک باید مراجعه کرد؟
هنگامی که برای اولین بار دچار خس‌خس سینه می‌شوید، به پزشک خود مراجعه کنید. اگر همراه با خس‌خس سینه، علائم دیگری مانند اشکال در تنفس، تغییر رنگ پوست به رنگ مایل به آبی و یا تغییر وضعیت ذهنی را تجربه کردید به دکتر ریه اطلاع دهید، این اطلاعات برای پزشک بسیار مهم است؛ حتی اگر اولین بار است که دچار خس خس می‌شوید. اگر خس‌خس سینه با اشکال در تنفس، کهیر و تورم صورت یا گلو همراه است، به اورژانس مراجعه کنید. اگر خس‌خس سینه عود کند یا دوباره شروع شود یا بدتر شود، به پزشک خود اطلاع دهید. این موضوع اغلب بدان معنی است که نیاز به یک برنامه‌ی درمانی تهاجمی‌تر برای پیشگیری از عوارض احتمالی دارید.
اقدامات خود مراقبتی برای خس خس سینه
برای رهایی از خس خس سینه، این موارد را امتحان کنید:
۱. هوا را مرطوب کنید
از یک مرطوب کننده استفاده کنید، دوش بخار بگیرید و یا در حمام با درب بسته در حالی که دوش آب گرم باز و در حال بخار است بنشینید. هوای مرطوب، می‌تواند در بعضی از موارد به رفع خس خس خفیف سینه کمک کند.
بسته به مواردی که علائم را سبب می‌شوند، استنشاق بخار می‌تواند برای جلوگیری از خس خس سینه مفید باشد. بخور گرم یا سرد می‌تواند در صورت ایجاد خس خس ناشی از هوای خشک، کمک‌کننده باشد. این امر به این دلیل است که تنفس در هوای خشک می‌تواند راه هوایی شما را تحریک کند و باعث تورم آن شده و فضای عبور هوا را کوچک‌تر نماید. با این حال، اگر گرما محرک آسم شماست. تنفس بخار گرم ممکن است بهترین گزینه نباشد. تنفس در بخار گرم به طور بالقوه می‌تواند باعث بدتر شدن آسم شود زیرا می‌تواند به عنوان یک تحریک‌کننده عمل کند.
در این موارد، بهتر است از یک مرطوب‌کننده هوا برای افزایش رطوبت هوای محیط اطراف خود استفاده نمایید، تا این که مستقیما بخار را تنفس کنید.
۲. مایعات بنوشید
مایعات گرم می‌تواند مجرا‌های تنفسی را نرم و موکوس چسبیده شده به گلو را شل کند. نوشیدن مایعات گرم مانند چای گیاهی یا آب گرم می‌تواند با شل کردن راه هوایی به خس خس کمک کند و لوله‌های برونشی باز شود. اگر خس خس سینه شما به دلیل ایجاد مخاط در گلو، ناشی از سرماخوردگی، ایجاد شده است، مایعات گرم، نیز می‌تواند آن مخاط را بشکند و به تخلیه راحت‌تر آن کمک کند.
ممکن است مایعاتی که دمای آن‌ها کمی بالاتر از دمای اتاق است، برای علائم تنفسی مفید باشد، اما نوشیدن مایعاتی که خیلی گرم یا بیش از حد سرد هستند، می‌تواند باعث اسپاسم راه‌های هوایی شما شده و خس خس سینه را بدتر کنند.
۳. تغذیه مناسب و دوری از دود سیگار
سیگار کشیدن و یا در معرض دود سیگار قرار گرفتن می‌تواند سرفه را بدتر کند.افراد حتما از میوه هایی مانند لیمو شیرین و پرتقال مصرف در طول روز مصرف کنند. اگر افراد خس خس هایی همراه با سینه خشک دارند می توانند از صمغ عربی، تخم مرو، گل ختمی، قدامه شیرازی،گل پنیرک پودر کرده و داخل آب جوش دم کنند، بنوشند. غذاهایی حاوی ویتامین e، ویتامین c بیشتر مصرف شود.
گوشت گوسفند جوان، تخم مرغ عسلی، مغز بادام درختی برای افراد مبتلا مفید خواهد بود. مصرف دمنوش زنجبیل و زردچوبه هم توصیه می شود. این افراد همچنین می توانند از بخور اکالیپتوس به همراه بابونه، تخم گشنیز، پونه کوهی و نعنا مصرف کنند بسیار مفید خواهد بود.
علاوه بر این موارد، روابط عمومی معاونت غذا و دارو اراک، راه‌های دیگری برای رفع خس‌خس سینه معرفی کرده است از جمله:
۴. تکنیک لب غنچه‌ای را امتحان کنید
شما می‌توانید تکنیک لب غنچه‌ای را با کمک این گام‌ها انجام دهید:
۱) بنشینید و ماهیچه‌های شانه و گردن را شل کنید.
۲) به مدت ۲ ثانیه، دهان خود را بسته نگه دارید و از طریق بینی نفس بکشید.
۳) لب‌های خود را مانند وقتی که می‌خواهید شمع فوت کنید، جمع نمایید.
۴) به اندازه ۴ ثانیه هوا را از دهان خود به بیرون، از طریق دهان خارج کنید. بدون این که سخت بگیرید همه هوا را از ریه‌های خود به بیرون فوت کنید.
۵) تا زمانی که تنفس برایتان آسان‌تر شود، این کار را تکرار کنید.
اگرچه این روش ممکن است باعث تسکین شود؛ اما همیشه تمرین‌های تنفسی مانند این، از خس خس سینه و اسپاسم برونش در بیماران مبتلا به آسم جلوگیری نمی‌کند. اگر هنوز هم در تنفس مشکل دارید، دارو‌های تجویزشده آسم را مصرف کنید یا فوراً تحت مراقبت پزشک قرار بگیرید.
۵. تنفس عمیق شکمی انجام دهید
با دنبال کردن این مراحل می‌توانید تنفس عمیق شکمی را امتحان کنید:
۱) در حالی که زانوهایتان خم شده و کف پاهایتان روی زمین است به روی کمر دراز بکشید.
۲) یک دست را روی شکم و دست دیگر را روی قفسه سینه خود قرار دهید تا بالا و پایین رفتن آن‌ها را احساس کنید.
۳) از طریق بینی نفس بکشید، احساس کنید دستی که روی شکمتان قرار دارد بالا می‌رود و هنوز سعی کنید دست دیگر را روی قفسه سینه نگه دارید.
۴) لب‌هایتان را غنچه کرده و هوا را به سمت بیرون فوت کنید. عضلات معده را به سمت داخل بکشید و سینه خود را همچنان نگه دارید.
۵) این عمل را تکرار کنید تا تنفس شما کُند و راحت‌تر شود. با گذشت زمان، ممکن است بتوانید این تمرین را در حالت نشسته امتحان کنید.
تمرینات تنفس می‌تواند به کنترل تنگی نفس و عادی‌سازی الگوی تنفس در هنگام خس خس کمک کند؛ اما معمولا علت اصلی، درمان نمی‌شود مگر این که اضطراب محرک آسم باشد. برای برخی افراد، احساس اضطراب می‌تواند باعث تنفس سریع به نام هایپر وِنتیلاسیون شود که می‌تواند علائم آسم را بدتر کند. تنفس عمیق شکمی ممکن است به ویژه برای افرادی که آسم ناشی از اضطراب دارند، کمک‌کننده باشد تا بتوانند تنفس خود را کُند کنند.
هر کدام از این روش‌ها بسته به علت بروز خس‌خس، می‌تواند به رفع علائم خفیف کمک کند. اما اگر هنوز نتوانستید آن را متوقف کنید، یا احساس می‌کنید که نمی‌توانید نفس بکشید، مهم است که سریعاً به پزشک مراجعه نمایید. اگر خس خس سینه شما مکررا مشکل‌ساز است، با پزشک خود صحبت کنید، زیرا خس خس دائم یک عامل خطر برای حملات شدید آسم و بستری شدن در بیمارستان است.
ارسال نظر