آیا صدای زنگ در گوش، نشانه‌ای از یک بیماری پنهان است؟ (شایع ترین دلایل ایجاد وزوز گوش)

وزوز گوش 15 الی 20 درصد افراد را درگیر می‌کند. این عارضه معمولا در افراد مسن و بزرگسالان شایع‌تر است. بیماران مبتلا به وزوز گوش ادعا می‌کنند صداهایی مانند زنگ، وزوز، خش خش و سوت می‌شوند. وزوز گوش می‌تواند شدید باشد و روی زندگی افراد بخصوص هنگام استراحت تاثیر بگذارد. درصورتی‌که این عارضه مزمن و شدید شد، افسردگی و اضطراب را هم به همراه خواهد داشت. اگر شما هم با این اختلال درگیر هستید و قصد مراجعه به دکتر گوش و حلق و بینی را دارید، مطالعه این مقاله در جهت شناخت عوامل ایجاد آن پیشنهاد می‌شود.

وزوز گوش چیست و چه علائمی دارد؟

وزوز گوش یا tinnitus، شرایطی است که فرد صداهای عجیبی می‌شنود که منبع خارجی ندارند. کلمه "tinnitus" در لاتین به معنای "زنگ زدن" است، یعنی فرد احساس شنیدن صداهایی مثل زنگ، سوت کشیدن یا همهمه دارد. این عارضه معمولا در یک یا هر دو گوش رخ می‌دهد و به خودی خود یک بیماری نیست. چنین وضعیتی بیانگر نقص در سیستم شنوایی فرد است که شامل گوش و مغز می‌شود. اگر چه ممکن است با گذشت زمان وزوز گوش بهبود یابد یا حتی از بین برود، اما در برخی موارد، با گذشت زمان بدتر هم می‌شود. همچنین، باید آگاه باشید این شرایط در مکان‌هایی با صداهای پایین و آرام شدت بیشتری می‌یابد.

علائم این عارضه در تمامی افراد یکسان نیست و هر فرد امکان دارد درجات متفاوتی از وزوز گوش را در شرایط مختلف تجربه کند. وزوز گوش زمانی که روی کیفیت زندگی شما تاثیر چشم‌گیری بگذارد، قابل چشم‌پوشی نیست و حتما باید به دکتر گوش و حلق و بینی مراجعه کنید.

چرا به وزوز گوش مبتلا می‌شویم؟

علت اصلی ایجاد عارضه وزوز گوش همچنان با وجود پیشرفت علم ناشناخته است. وزوز گوش می‌تواند یک نشانه از وجود یک بیماری زمینه‌ای مرتبط با سن باشد یا در اثر قرارگیری طولانی مدت در معرض صدا ایجاد شود. اگر با این عارضه دست و پنجه نرم می‌کنید، دکتر گوش و حلق و بینی می‌تواند به شما کمک کند. در ادامه به دلایل شایع ایجاد وزوز گوش پرداخته‌ایم.

کاهش شنوایی مرتبط با سن

کاهش شنوایی ناشی از افزایش سن، بخصوص بعد از 60 سالگی می‌تواند یکی از دلایل شایع ایجاد عارضه وزوز گوش در افراد مسن باشد. درواقع مغز و عصب شنوایی شما به سطح خاصی از تحریک صوتی و فعالیت عادت کرده است.

وقتی کاهش شنوایی رخ می‌دهد، مغز شما کمتر تحریک می‌شود، اما همچنان عصب شنوایی ممکن است با سرعت به فعالیت خود ادامه دهد. این فرایند باعث شنیدن صداهایی بدون وجود و منبع خارجی خواهد شد. حدود 1 نفر از هر 3 بزرگسال بالای 65 سال در گوش خود صدای وزوز می‌شنود.

قرار گرفتن در معرض صداهای بلند

از جمله نکاتی که دکتر گوش و حلق و بینی در خصوص وزوز گوش توصیه می‌کند، عدم قرارگیری در معرض صداهای بلند است. به‌طوری‌که قرار گرفتن حتی یک بار در معرض صداهای بلند اثرات جبران ناپذیری روی شنوایی شما می‌گذارد.

این عارضه ممکن است در طول زمان یا در اثر یک حادثه مانند انفجار یا صدای اره برقی و شنیدن صدای شلیک گلوله از نزدیک رخ دهد. افرادی با مشاغلی همچون کارگران صنعتی، کشاورزان و کارگران حمل و نقل همواره در معرض خطر این عارضه هستند. همچنین گوش دادن به موسیقی با صدای بلند در اتومبیل و از طریق هدفون هم زمینه‌ای برای ایجاد وزوز گوش در آینده‌ای نزدیک خواهد بود.

انسداد گوش به‌وسیله جرم یا جسم خارجی

هنگامی که جرم بیش از حد در گوش جمع شود، توانایی شنوایی شما تحت تاثیر قرار می‌گیرد. سیستم شنوایی ممکن است برای جبران این آسیب، صداهایی تولید کند که وجود خارجی ندارند. در بیشتر موارد، خارج کردن جسم خارجی و جرم توسط دکتر گوش و حلق و بینی می‌تواند بلافاصله وزوز گوش شما را کاهش دهد. توجه کنید اگر گوش شما به مدت زیادی از طریق جرم یا جسم خارجی مسدود شده باشد، ممکن است این آسیب دائمی باشد. گاهی احساس پر بودن گوش همراه با کاهش شنوایی به دلیل انسداد گوش به‌وسیله جرم خارجی خواهد بود.

عفونت‌های گوش

گوش میانی حاوی استخوان‌های کوچک و فضاهای پر از هوا است که برای شنوایی ضروری است. تجمع بیش از اندازه جرم گوش در گذر زمان با به دام انداختن باکتری‌ها و قارچ‌ها در مجرای گوش منجر به عفونت می‌شود. این عفونت‌ها باعث التهاب و تجمع مایع ناشی از عفونت در گوش میانی شده که بر شنوایی تاثیر می‌گذارند و به‌طور بالقوه باعث وزوز گوش خواهند شد.

عدم مراجعه به‌موقع به دکتر گوش و حلق و بینی در صورت عفونت‌های شدید، آسیب گوش داخلی را به همراه دارد. در نهایت ممکن است فرد به دلیل سرگیجه یا مشکل در راه رفتن قادر به انجام فعالیت‌های روزمره نباشد، به‌طوری‌که خطر افتادن و سایر حوادث افزایش پیدا می‌کند.

بیماری منییر

بیماری منیر یک اختلال گوش داخلی است که با وزوز گوش، سرگیجه و کاهش شنوایی مشخص می‌شود. مطالعات همچنین نشان می‌دهند که بیماران منیر هنگام وزوز گوش سطوح بالاتری از صدای بلند وزوزگونه را تجربه می‌کنند. این عارضه معمولا فقط یک گوش را تحت تاثیر قرار می‌دهد، هرچند ممکن است با گذر زمان هر دو گوش را درگیر کند. بیماری منییر در جوانی و میانسالی با علائمی مانند وزوز گوش می‌شود؛ البته می‌تواند بدون هشدار ظاهر شده و به همان سرعت هم ناپدید شود.

به نظر می‌رسد علت بیماری نتیجه تجمع مایع اندولنفاتیک در گوش داخلی و و اندام دهلیزی باشد، اما دلایل تجمع این مایع همچنان ناشناخته مانده است.

مصرف برخی داروها

وزوز گوش می‌تواند یک عارضه جانبی از مصرف برخی داروها باشد، بخصوص اگر بیمار آن‌ها را در دوز بالا مصرف کند. از مهم‌ترین این داروها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (مانند ایبوپروفن، ناپروکسن و آسپرین)
• آنتی‌بیوتیک‌های خاص
• داروهای ضدسرطان
• داروهای ضدمالاریا
• داروهای ضدافسردگی

حتی برخی از داروهای مرتبط با بیماری‌های قلبی هم می‌توانند تاثیر بسزایی در ایجاد وزوز گوش داشته باشند. در صورت داشتن وزوز گوش و مصرف داروهای خاص به‌طور همزمان حتما دکتر گوش و حلق و بینی خود را مطلع کنید.

مشکلات مفصل فکی-گیجگاهی (TMJ)

تحقیقات نشان می‌دهد عصب از مفصل فکی-گیجگاهی به بخش‌هایی از مغز که با شنوایی و تفسیر صدا مرتبط هستند، ارتباط دارد. اگر مشکلات ناشی از این مفصل حاد باشد، به‌طوری‌که عملکرد این عصب تغییر کند؛ وزوز گوش در بیماران رخ می‌دهد. مقایسه شیوع این مشکل در افراد مبتلا به وزوز گوش با وزوز شدید (36 درصد) با افراد با هرگونه دلیل وزوز گوش (19 درصد) بیانگر نقش موثر مفصل فکی-گیجگاهی (TMJ) در ایجاد وزوز گوش است.

همچنین، مفصلی که فک پایین را به جمجمه متصل می‌کند، نزدیک گوش قرار دارد. آسیب به فک یا دندان قروچه می‌تواند به بافت اطراف آسیب برساند و در نهایت سبب تشدید وزوز گوش شود.

آسیب‌های سر و گردن

وزوز گوش می‌تواند ناشی از ضربه و آسیب به سر و گردن باشد. این آسیب اغلب منجر به ایجاد مشکلاتی در اعصاب، جریان خون و عضلات شما می‌شود. در نهایت، این آسیب‌ها وزوز گوش همراه با سردرد و مشکلات حافظه را به همراه دارد.

این بیماران، وزوز را ناشی از تکان دادن سریع سر می‌دانند. به این صورت که بیمار هر زمان که به جلو، عقب یا به پهلو تکان می‌خورد، وزوز شدید گوش را تجربه می‌کند. تصادف، سقوط یا ضربه به سر عوامل ایجاد آسیب به ناحیه سر و گردن هستند. معمولا دکتر گوش و حلق و بینی دلیل وزوز گوش در سمت گوش چپ را به همین دلیل می‌داند.

بیماری‌های عروقی

مشکلات عروق خونی مانند فشار خون بالا، آترواسکلروز یا ناهنجاری در رگ‌های خونی باعث می‌شوند که خون در رگ‌ها و شریان‌ها با نیروی بیشتری حرکت کند. اگر این مشکلات عروق خونی در داخل یا نزدیک به گوش باشند، جریان خون با شدت بالاتری تغییر کرده و بیمار صدای وزوز بیشتری می‌شنود. اگر درگیر وزوز گوش به دلیل بیماری‌های عروقی هستید، خود درمانی نکنید. مراجعه به دکتر گوش و حلق و بینی و کنترل این عارضه بهترین راه است.

سایر عوامل

علاوه‌بر موارد فوق، عواملی همچون دیابت، مشکلات تیروئید، میگرن، کم خونی و اختلالات خودایمنی مانند آرتریت روماتوئید و لوپوس همگی با وزوز گوش مرتبط هستند. همچنین، اغلب به افراد مبتلا به وزوز گوش توصیه می‌شود که از نوشیدنی‌های حاوی کافئین مانند قهوه و نوشیدنی‌های الکلی خودداری کنند. البته لازم به ذکر است هیچ مبنای علمی برای این توصیه وجود ندارد.

در چه شرایطی به دکتر گوش و حلق و بینی مراجعه کنیم؟

اگر وزوز گوش همراه با کاهش شنوایی، سرگیجه و سردرد باشد، مراجعه به دکتر گوش و حلق و بینی یک ضرورت است. معمولا در این زمان وزوز گوش سبب اختلال در زندگی روزمره می‌شود، به‌طوری‌که خواب یا تمرکز شما را تحت تاثیر قرار می‌دهد. آزمایش شنوایی، معاینه سر، گردن و گوش از راه‌های تشخیص وزوز گوش توسط پزشک است. برای گرفتن وقت از دکتر گوش می‌توانید به سایت دکتردکتر مراجعه کرده و از امکان نوبت‌دهی آنلاین بهره‌مند شوید.