هشدار ایران به شورای حکام

به دنبال تصویب قطعنامه پیشنهادی سه کشور اروپایی در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به بهانه عدم ارائه دو دسترسی تکمیلی به آژانس، کاظم غریب آبادی، سفیر و نماینده دائم کشورمان نزد سازمان‌های بین‌المللی در وین با قرائت بیانیه ای، مواضع اصولی جمهوری اسلامی ایران را در این رابطه تشریح نمود. متن سخنان غریب آبادی به شرح زیر است:

«جمهوری اسلامی ایران، بالاترین سطح از همکاری و پذیرش بازرسی‌های آژانس در میان کشورهای عضو را دارد. در حالی که سالانه بیش از ۳۳ دسترسی تکمیلی از ایران انجام می‌شود، بزرگ نمایی دو درخواست دسترسی آژانس، در حالی که ایران ابهامات و نگرانی‌های اصولی در این خصوص دارد و گفت‌وگوها نیز در این زمینه در جریان است، و همچنین تلاش‌ها در جهت ایجاد یک بحران غیر ضروری بر سر راه این همکاری ها، اقدامی کاملاً غیر سازنده و سیاسی است. از اینرو، تصویب این قطعنامه در شورای حکام با هدف درخواست همکاری ایران با آژانس و نادیده گرفتن همکاری‌های موجود، عمیقاً مأیوس‌کننده و مایه تأسف است. این قطعنامه چیزی جز زیاده طلبی و فزون خواهی نیست و ایران زیاده طلبی را از جانب هر کشور و سازمانی که باشد، کاملاً رد می‌کند. این قطعنامه هیچ ارتباطی با واقعیت‌های فنی ندارد، بلکه صرفاً ناشی از یک دستورکار سیاسی و غیرحرفه‌ای است. از شورای حکام انتظار می‌رفت که این همکاری‌ها را مورد شناسایی قرار داده تا زمینه برای تداوم همکاری‌های نمونه ایران و آژانس، همچنان حفظ شود. ما باید در برابر کسانی که می‌خواهند این همکاری‌ها و دستاوردها را به خاطر امتیازات سیاسی کوته بینانه نابود کنند، متحد بایستیم. مسئولیت همکاری نمی‌تواند تنها توسط ایران برعهده گرفته شود و اگر این امر خدشه دار شود، همه بایستی تأثیرات منفی آن را تحمل کنند.

مایه تأسف جدی است که این قطعنامه از سوی کشورهایی ارائه شده که یا دارنده سلاح هسته‌ای هستند و یا اینکه میزبانی چنین سلاح‌های مخرب و کشنده‌ای را برعهده دارند. آیا این به سخره گرفتن تمامی هنجارها و قواعد بین‌المللی نیست که چنین کشورهایی نگرانی پادمانی دارند؟! از سوی دیگر، همین سه کشور تاکنون گام‌های ملموس و عملی برای اجرای تعهدات خود تحت برجام بر نداشته‌اند و این بی‌عملی آن ها، در کنار اقدامات مخرب و غیرقانونی و یکجانبه رژیم امریکا، موجب شده است تا آینده برجام در هاله‌ای از ابهام قرار گیرد. چنانچه نمی‌توانید گامی برای نجات برجام بردارید، حداقل شرایط را پیچیده تر و دشوار تر نکنید!! بی‌عملی شما در اینجا نیاز است که ظاهرا از همین هم ناتوان هستید.

  باید به این نکته مهم اشاره کنم که ما وضعیت موجود را دامی امریکائی- اسرائیلی نیز تلقی می‌کنیم که ظرف دو سال گذشته نه تنها از هیچ تلاشی برای ویرانی برجام فرو‌گذار نکردند، بلکه از انواع فشارها بر آژانس، از جمله با ارائه ادعاهای واهی و بی‌اساس، استفاده کردند تا مسیر صحیح همکاری‌ها را منحرف کرده و توجهات را از عدم پایبندی به تعهدات بین‌المللی مرتبط خود یا خارج ماندن از ترتیبات و اسناد مهم بین‌المللی مرتبط با خلع سلاح و کنترل تسلیحات، تغییر جهت دهند.

  این که اظهار شود این قطعنامه برای حمایت از نظام پادمانی و راستی آزمایی آژانس است، خود یکی از تناقضات مهم در رفتار و عمل هم آژانس و هم بانیان این قطعنامه است. اگر می‌خواهید رژیم پادمان و راستی آزمائی حفظ شود و به مخاطره نیفتد، به شما توصیه اکید می‌کنیم که یک رهیافت حرفه‌ای و بی‌طرفانه اتخاذ کنید. این که از یک سو، گزارش اجرای پادمان ۲۰۱۹ مدیرکل و همچنین گزارش وی در مورد اجرای پادمان در شرایط کووید ۱۹ حاکی از وجود مشکلات عدیده پادمانی در تعدادی از کشورها یا عدم ارائه مناسب همکاری است، و از سوی دیگر، دبیرخانه آژانس و نهادهای سیاستگذار آژانس، به‌ویژه شورای حکام، در مورد وضعیت رژیم صهیونیستی و عربستان سعودی که هیچ بازرسی را نمی‌پذیرند در وضعیت بی‌اقدامی به سر می‌برند، حاکی از یک استاندارد دوگانه و رهیافت تبعیض آمیز دارد.

  مایلم همچنین تأکید کنم که جمهوری اسلامی ایران پروتکل الحاقی را به صورت داوطلبانه و موقت بر اساس تعهد سیاسی خود ذیل برجام اجراء می‌کند، و از آنجایی که به تصویب آن نرسیده است، به هیچ عنوان آن را به عنوان یک تعهد حقوقی در نظر نمی‌گیرد.

  این قطعنامه نه موجب ترغیب ایران به ارائه دسترسی به آژانس بر اساس ادعاهای واهی و بی‌اساس می‌شود و نه موجب اعمال فشار به آن. جمهوری اسلامی ایران، این قطعنامه را کاملا رد می‌نماید و اقدام مقتضی و مناسب را در واکنش به آن اتخاذ خواهد نمود که مسئولیت و عواقب آن، بر عهده بانیان چنین قطعنامه‌ای خواهد بود.

  چند نصیحت جدی هم برای دبیرخانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دارم: به حدود اختیارات خود پایبند باشید؛ قدردان همکاری‌های ایران و آژانس باشید؛ مأموریت خود را به صورت حرفه‌ای و مستقلانه و بی‌طرفانه اجراء کنید؛ با گزارشات و مواضع عجولانه خود محملی را برای سوء استفاده‌کنندگان و کسانی که دستورکار سیاسی دارند، فراهم نکنید؛ به شیوه‌ای عمل کنید که متهم به فروپاشی آخرین سنگر چندجانبه گرائی در وین و نابودی برجام نشوید.»