تصمیمات غیرتخصصی؛ پاشنه آشیل صنعت شیرآلات
جولان تولیدکنندگان زیرپله‌ای و کسانی که با استانداردهای استیجاری و به دور از هرگونه نظارتی اقدام به تولید شیرآلات بهداشتی می‌کنند، تبدیل به یکی از دغدغه‌های اصلی این صنعت شده است، به‌طوری که به عقیده کارشناسان، تداوم اجازه تولید به این واحدها می‌تواند ضربه‌های جبران‌ناپذیری را نه‌تنها به جان و مال مردم، بلکه هزینه‌های هنگفتی را برای دولت به همراه داشته باشد.
به عقیده آن‌ها، نظارت نیم‌بند اداره استاندارد و روند ناقضی که این نهاد برای نمونه‌برداری از تولیدات این صنعت در پیش گرفته، بسیار سست و شکننده است و هیچ بازدارندگی را در پی ندارد. آن‌ها می‌گویند اگر همانند تمام دنیا، تصمیم‌گیری‌ها و سیاست‌گذاری‌های این حوزه با نظرخواهی و مشورت انجمن‌های تخصصی و کسانی که در این زمینه دارای تجربه هستند صورت گیرد، وضعیت به مراتب بهتر خواهد بود.
حسین صدوقی، مدیرعامل شرکت کلار پویا در این رابطه می‌گوید: در حالی که تولیدکنندگان معتبر با بالا رفتن هزینه‌های گوناگون، به‌ویژه هزینه‌هایی که از بخش‌های دولتی به تولید تحمیل می‌شود دست و پنجه نرم می‌کنند، بنگاه‌هایی که دارای سرفصل نیستند و به اصطلاح به صورت زیرپله‌ای فعالیت می‌کنند، این هزینه‌ها که شامل بیمه، مالیات، ارزش افزوده و... را ندارند و در عین حال، حقوق و دستمزدی که پرداخت می‌کنند، بر اساس شنیده‌ها ۸۰۰ تا ۹۰۰ هزار تومان است که این مبلغ ناچیز معمولا به کارگران زن نیازمند پرداخت می‌شود. خروجی این روند، کالاهایی با کیفیت بسیار پایین و حجم بسیار بالاست. بسیاری از سازنده‌ها که هزینه برایشان در اولویت است و اقدام به پیش‌فروش کرده‌اند، از این کالاها در پروژه‌های خود استفاده می‌کنند و متاسفانه در نهایت، بدنامی این پروسه برای تولیدکننده ایرانی است که متهم به بی‌کیفیتی می‌شود.
وی با اشاره به اهمیت مخاطرات ناشی از بکارگیری سرب در تولید شیرآلات بهداشتی غیراستاندارد گفت: وقتی وارد بیمارستان‌ها و مراکز درمان می‌شوید، خیل عظیمی از مردم را مشاهده می‌کنید که هر روز با بیماری‌های مخرب، سخت و صعب‌العلاج به این مراکز مراجعه می‌کنند، اما هیچکدام از آن‌ها نمی‌دانند منشا بیماری‌شان چیست. استفاده از چنین کالاهایی که در طول زندگی مدام با آن‌ها سروکار داریم، از جمله شیرآلات بهداشتی که برای نوشیدن آب و دیگر مصارف مورد استفاده قرار می‌گیرند، قادرند اندک‌اندک بدن را تحت تاثیر قرار دهند، به‌طوری که در طول سال‌ها مقدار قابل توجهی سرب که فلز سنگینی به شمار می‌رود، وارد بدن می‌شود و در آن نشست می‌کند و خود را در قالب تومور نمایان می‌کند. بنابراین، استفاده از شیرآلات بهداشتی غیراستاندارد می‌تواند مضرات بسیاری را برای جامعه در پی داشته باشد.
صدوقی ادامه داد: متاسفانه کنترل چندانی بر روی این موضوع وجود ندارد. موضوع استفاده از سرب در شیرآلات بهداشتی دارای چندین بعد است؛ اول اینکه قیمت این فلز در مقایسه با مس بسیار ارزان‌تر است و دوم این که استفاده از سرب مزیت‌های تولیدی به همراه دارد. یعنی در زمان ریخته‌گری، ضایعات را به مراتب کاهش می‌دهد. در واقع، سرب حکم روان‌کننده دارد و استفاده از آن موجب می‌شود ظاهری جذابیتر داشته باشد همچنین در بخش آبکاری نیز اگر سرب را حذف کنید، ضایعات آبکاری افزایش پیدا می‌کند. بنابراین، تولیدکنندگانی که می‌خواهند اجناس خود را به صورت فریبکارانه و با قیمت‌های پایین در بازار به فروش برسانند، مجبورند از درصد سرب بیشتری استفاده کنند.
وی عنوان کرد: با روش‌هایی که اداره استاندارد در پیش گرفته، قابلیت ممیزی و کنترل بازار را از دست داده است. این روند هزینه بسیار کلانی را در طولانی مدت به دوش دولت گذاشته و خواهد گذاشت که این هزینه بابت درمان‌هایی است که جامعه به آن نیاز پیدا می‌کند. با این حال، دولت قصد ندارد بپذیرد که باید از نظرات کارشناسی فعالان بازار استفاده کند و متاسفانه نظر نهایی در صنعت را کسانی می‌دهند که صاحب نظر نیستند. متاسفانه تمامی صنایع ما درگیر این معضل هستند؛ دولت هنوز به این نتیجه نرسیده که باید از انجمن‌ها به عنوان بخش تخصصی هر صنعت استفاده کند. تا زمانی که به انجمن‌ها میدان داده نشود، کار به دست کسانی می‌افتد که نباید و آن‌ها نیز یا اعمال سلیقه می‌کنند و یا تصمیمات خود را بر اساس اطلاعات غلط و ناقصی که دارند، استوار می‌‌سازند. در چنین شرایطی، خروجی تصمیمات به شیوه‌ای می‌شود که هم‌اکنون مشاهده می‌کنید.
مدیرعامل شرکت کلار پویا تصریح کرد: نحوه نمونه‌برداری اداره استاندارد در حال حاضر به این شکل است که این اداره تحت عنوان «شرکت‌های بازرسی» با شرکت‌های همکار قراردادی می‌بندد و به نوبت به شرکت‌های که دارای نشان استاندارد هستند، رجوع کرده و از آن‌ها جهت ارسال به آزمایشگاه نمونه‌برداری می‌کنند. این پروسه در حالی صورت می‌گیرد که خود استاندارد، استانداردهای لازم را به کار نمی‌گیرد، چراکه کارشناسان بازرس خود را از میان تازه فارغ‌التحصیلان جدیدی برمی‌گزیند که امکان فریب دادن آنان توسط شرکت‌ها به واسطه عدم تجربه‌شان وجود دارد. این در حالی است که در هیچ کجای دنیا بازرس زیر ۴۰ سال انتخاب نمی‌کنند. نکته دیگری که وجود دارد این است که برخی تولیدکنندگان از استانداردهای استیجاری استفاده می‌کنند و اگر به دنبال آن‌ها بگردید، متوجه می‌شوید که در جای دیگری مشغول به تولید هستند و اگر نمونه‌ای از آن‌ها در بازار بیابید، منکر تولید آن در زمانی نزدیک می‌شوند که این موضوع متاسفانه قابل تشخیص نیست.
صدوقی افزود: متاسفانه جامه‌ای که استاندارد برای این صنعت دوخته، بر تن خودش هم نمی‌نشیند و در عین حال، متاسفانه شرایط را به‌شکلی رقم زده‌اند که امکان نظارت رقابتی از سوی دیگر تولیدکنندگان وجود ندارد. به عنوان مثال، در اروپا خودروسازان بر فعالیت یکدیگر نظارت دارند و اگر ادعایی خلاف واقع صورت گیرد، توسط کمپانی رقیب رسوا می‌شوند. اما در ایران نیز این روند حاکم نیست و تولیدکنندگان قادر به آنالیز و کیفیت‌سنجی محصولات حاضر در بازار نیستند.
این تولیدکننده شیرآلات بهداشتی تاکید کرد: همه جای دنیا کار را به دست انجمن‌ها سپرده‌اند و آن‌ها نیز توانسته‌اند از این آزمون موفق خارج شوند. در ایران نیز باید بسیاری از موضوعات به انجمن‌ها سپرده شود تا ببینیم آیا آن‌ها می‌توانند تولیداتی درخور داشته باشند و از یکدیگر حمایت کرده و در عین حال، بر روی فعالیت یکدیگر نظارت داشته باشند.
ارسال نظر