وضعیت صنعت تایر بحرانی است!

پس از تلاش‌های مکرر دولت سیزدهم برای خروج سیمان از قیمت‌گذاری دستوری، حذف این نوع قیمت‌گذاری از بازار محصولات فولادی در دستور کار جدی مسوولان دولتی قرار گرفت که این اتفاق با واکنش مثبت جمعی از فعالان بازار سرمایه نیز همراه شد.

به اعتقاد کارشناسان،  قیمت‌گذاری دستوری منجر به اختلال در سازوکارهای ایجادشده در بازار و تعادل در معاملات می‌شود، در حالی که بهتر است در این زمینه تعیین قیمت از طریق عرضه و تقاضا مورد توجه قرار گیرد.

در این زمینه، «حمیدرضا عبدالمالکی» رییس هیات مدیره انجمن صنعت تایر افزود: وضعیت یاد شده سبب شده که برخی شرکت‌ها از سود ۱۷ تا ۲۰ درصدی در سال ۹۹، در ۶ ماهه نخست امسال به سود ۲ تا سه درصدی برسند و تداوم این روند، آنها را زیان‌ده خواهد کرد و این وضعیت به‌طور شفاف در آمارهای شرکت‌ها در سامانه کدال مشخص است.

به گفته این مقام صنفی، در صورت حمایت صندوق توسعه ملی، بانک‌ها و وزارت صمت، این صنعت قادر به دست یافتن به خودکفایی کامل است، زیرا فناوری تولید انواع لاستیک را در اختیار داریم.

عبدالمالکی با اشاره به نیاز ۱.۶ میلیون حلقه‌ای کشور به تایر باری و اتوبوسی تمام سیمی، خاطرنشان‌کرد: ۴۰۰ هزار حلقه از این میزان در داخل کشور تولید و بقیه از طریق واردات تامین می‌شود.

وی اظهار داشت: با سرمایه‌گذاری ۵۰۰ میلیون دلاری در این حوزه، علاوه بر قطع وابستگی در این حوزه، قادر به ایجاد ۳۰ درصد ظرفیت صادراتی نیز خواهیم بود.

وی تصریح‌کرد:‌ خواسته اصلی فعالان این صنعت، آزادسازی و رقابتی شدن قیمت‌ها بر اساس عرضه و تقاضا است و در غیر این صورت هرگونه سرمایه‌گذاری در این صنعت با ابهام مواجه می‌شود.

رییس هیات مدیره انجمن صنعت تایر با اشاره به صادرات فقط ۱۰ درصد تایرهای سواری که به تازگی اجازه داده شده، بیان‌داشت: کم بودن میزان صادرات این صنعت (با وجود پتانسیل بیش از این مقدار) و پایین بودن نرخ بازدهی حقیقی آن سبب شده تا صندوق توسعه ملی و همچنین بانک‌ها تمایلی برای پرداخت وام و اعتبار به فعالان این صنعت نداشته باشند.

وی بیان‌داشت: در حالی که این کالا سال گذشته در شمول قیمت‌گذاری تثبیتی نبود، اما امسال مشمول قیمت‌گذاری تثبیتی شده و این تصمیم بدون نظرخواهی از فعالان این صنف انجام شده است.

عبدالمالکی ادامه‌داد: مجموع نیاز کشور به تایر سالیانه ۴۰۰ هزار تن است که ۳۰۰ هزار تن آن در داخل تولید و بقیه از خارج از کشور تامین می‌شود.

وی گفت: در حالی که ارز مورد نیاز برای تولید هر کیلو تایر ۹ دهم دلار است، ارز مورد نیاز واردات ۳.۵ دلار به ازای هر کیلو است.

رشد متوسط ۱۲۳ درصدی مواد اولیه صنعت تایر

رییس هیات مدیره انجمن صنعت تایر گفت:‌ در حالی که در یک سال گذشته متوسط قیمت برخی مواد اولیه این صنعت از جمله کائوچوی طبیعی ۲۶۱ درصد، کائوچوی مصنوعی ۱۳۰ درصد، دوده ۱۴۱ درصد، مواد شیمیایی ۱۰۰ درصد، نخ ۵۸ درصد، سیم ۹۰ درصد و مواد کمکی تولید ۷۰ درصد رشد داشته و همچنین نرخ دستمزد ۳۹ درصد افزایش یافته است، اما اعلام می شود صنعت تایر به ویژه در بخش تایر خودروهای سواری حق افزایش قیمت ندارد.

به گفته این مقام صنفی، واردات سالیانه ۱۰۰ هزار تنی انواع تایر به اندازه ظرفیت سه کارخانه تایرسازی است و می‌توان به‌جای واردات این میزان تایر که به معنای خروج ارز از کشور و ایجاد شغل برای کارگر خارجی است، به تولیدکنندگان داخلی بها داد که در این صورت می‌توانیم کشور را از واردات بی‌نیاز کنیم.

وی تاکید کرد: در حالی که مسوولان بر توسعه و افزایش تیراژ خودروسازی در کشور تاکید دارند، باید صنایع پایین دستی این صنعت از جمله تایرسازی نیز توسعه یابد.

عبدالمالکی تصریح‌کرد: فعالان صنعت تایر موافق قیمت‌گذاری دستوری نیستند، زیرا موجب می‌شود توجهی به نوآوری، ارتقای بهره‌وری، تحقیق و توسعه و برند نداشته باشیم و این قیمت‌گذاری به باقی صنعت و حفظ اشتغال و تولید صدمه خواهد زد.

وی، یکی دیگر از چالش‌های صنعت تایر را قائل شدن سقف سود ۱۷ درصدی برای کارخانجات و تولیدکنندگان عنوان کرد که از حدود دو دهه پیش اعمال می‌شود و گفت: اگر شرکتی بتواند با ارتقای بهره‌وری، نوآوری، به‌روز رسانی و تحقیق و توسعه به سودی بیش از این مقدار دست یابد، مشمول تعزیر و جریمه می‌شود و این، مغایر با رشد و توسعه صنعت است.

گفتنی است، صنعت تایر از سابقه‌ای ۶۰ ساله در کشور برخوردار است. اکنون ۱۱ شرکت تایرسازی در زمینه ساخت تایرهای خودروهای سواری، باری، اتوبوسی، وانتی، راهسازی، کشاورزی، همچنین تایر دوچرخه، موتور و انواع تیوب در کشور مشغول به فعالیت‌اند. ۱۵ هزار نفر به صورت مستقیم و بیش از ۲۵۰ هزار نفر به‌طور غیرمستقیم در زنجیره ارزش این صنعت اشتغال به کار دارند.

تایرسازان از ابتدای امسال تا پایان آذرماه موفق به تولید ۱۸ میلیون و ۲۳ هزار و ۲۹۳ حلقه انواع لاستیک برای خودروهای سواری، باری، تجاری، کشاورزی، راه‌سازی و صنعتی شدند. این میزان تولید مشتمل بر ۱۹۴ هزار و ۶۹۰ تن تایر است.

تولیدات تایرسازان در ۹ ماهه امسال از نظر وزنی تعداد حلقه سه درصد در مقایسه با مدت مشابه پارسال کاهش نشان می‌دهد.