صندلی معدنی ها چندسال به آنها وفا کرد؟

با تغییر قوانین و پشت سرگذاشتن بحران های مالی طی سال های اخیر، سهامداران و سرمایه گذاران برای اتخاذ تصمیمات بهتر، نیازمند گسترده تر شدن ابعاد و کیفیت اطلاعات قابل اتکاتر هستند. یکی از این منابع مهم در بازارهای سرمایه، وجود و تصمیم های مدیران به عنوان سکان داران شرکت ها هستند، که عملکرد آنها در تصمیم گیریشان می تواند تا حدی به تصمیم گیری سرمایه گذاران کمک کند.

اهمیت ثبات در بدنه مدیریت‌ها به اندازه‌ای مهم و موثر است که می‌توان از هدر رفت بیت‌المال و هزینه‌های گزاف در مسیر آزمون و خطاهای مدیران جدید و یا حتی هزینه‌کرد در مقابل به دست آمدن تجربه از جیب بیت‌المال جلوگیری کرد.

در این میان شرکت های معدنی به عنوان بازوی محرک اقتصاد کشور نقش ویژه ای در دوران تحریم های بی اساس اجرا کرده اند و کمک حال کشور در صادرات و ارز آوری داشته اند توانستند در طول دوره های مختلف تا حدی ثبات مدیرتی را تجربه کنند. شرکت های نظیر ایمیدرو، فولاد مبارکه، گلگهر، چادرملو، میدکو، شرکت ملی صنایع مس ایران، ذوب آهن اصفهان، فولاد خوزستان، فولاد ملی ایران، فولاد هرمزگان حال ما در «صمت» قصد داریم در این گزارش هریک از این شرکت ها را در زمینه ثبات مدیریت بررسی کنیم. برای خواندن مشروح این گزارش با ما همراه باشید:

۱-ایمیدرو:

در دوره ششم مجلس شورای اسلامی، «قانون تمرکز امور صنعت و معدن و تشکیل وزارت صنایع و معادن» در تاریخ ۶/۱۰/ ۱۳۷۹ مصوب و «سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران: ایمیدرو» به منظور رفع نیاز کشور به محصولات و فرآورده‌های معدنی با تاکید بر بهینه‌سازی نظام اقتصادی کشور در بخش معادن و صنایع وابسته و همچنین اعمال نظارت بر استفاده از ذخایر معدنی و بهره‌برداری صحیح و موثر از آنها تشکیل شد. به موجب ماده ۶ این قانون هدف از تاسیس این سازمان بررسی، تهیه و اجرای طرح‌های احداث، توسعه، تجهیز و نوسازی صنایع تولیدی متالورژی، استخراج و فرآوری مواد معدنی و اجرای طرح‌های اکتشافی تعریف و مقرر شد این سازمان طبق قانون تاسیس سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران و اساسنامه و مقررات آن اداره شود. تا پیش از آن تاریخ، امور مربوط به معادن ایران، زیر نظر «شرکت سهامی کل معادن ایران» اداره می‌شد که بر اساس تبصره ذیل همین ماده منحل و کلیه امکانات، اعتبارات، تعهدات، اموال و دارایی‌ها و کارکنان آن عیناً به سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران منتقل شد. در اجرای قانون فوق‌الذکر، سازمان تشکیل و فعالیت خود را از دوازدهم اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۸۰ به شماره ثبت ۱۷۳۳۸۸ آغاز کرد.

این هلدینگ دولتی از زمان تاسیس تاکنون شاهد حضور ۱۴ مدیر بوده است و در طول ۱۰ سال گذشته آقایان احمدعلی هراتی‌نیک، حسن پلارک، محمدمسعود سمیعی‌نژاد، خدامراد احمدی‌فالحی، وجیه‌الله جعفری،‌ فریدون احمدی، امیر امینی، مهدی کرباسیان، جمشید ملارحمان، خداد غریب پور و مجدد وجیه الله جعفری به منصب مدیرعاملی هلدینگ ایمیدرو رسیدند.

۲- فولاد ملی ایران:

شرکت ملی فولاد ایران در سال ۱۳۳۸ اولین اقدام اساسی دولت، تشکیل سازمان فنی مناسب برای ایجاد صنعت فولاد در ایران به نام شرکت ملی ذوب آهن ایران بود.

پس از انقلاب اسلامی شرکت ملی ذوب آهن ایران و شرکت ملی صنایع فولاد ایران در هم ادغام و شرکت ملی فولاد ایران در سال ۱۳۵۸ ایجاد شد. طی سالهای ۱۳۵۸ تا ۱۳۸۰ کلیه سرمایه گذاری زنجیره صنعت فولاد تحت سرپرستی شرکت ملی فولاد ایران با عنوان معاونت فلزات آهنی وزارت معادن و فلزات بوده است. از مهمترین پروژه های احداثی شرکت ملی فولاد ایران می توان به ایجاد شرکتهای ذوب آهن اصفهان، فولاد خوزستان، فولاد مبارکه، فولاد خراسان، فولاد آذربایجان، فولاد آلیاژی، فولاد هرمزگان، سنگ آهن مرکزی، چادرملو، گل گهر، سنگ آهن سنگان، معادن ذغالسنگ و صنایع وابسته به آن و همچنین احداث اسکله های تجاری تخصصی در منطقه ویژه اقتصادی هرمزگان و... نام برد. درحال حاضر شرکت ملی فولاد ایران بعنوان بازوی اجرایی دولت در صنعت فولاد نقش اساسی در احداث واحدهای بخش دولتی و مشارکتی دولت با بخش خصوصی است. این شرکت در طول ده سال گذشته شاهد جابجایی ۱۱ مدیرعامل بوده است. آقایان اردشیر سعدمحمدی، سیدجواد میرمعینی، محمدرضا سجادیان، مرتضی هاشم پور، بهروز رادفرد، محمد خانداداش پور، عبدالمجید شریفی، منصور یزدی زاده، حسن یونسیان، امیرحسین نادری و علیرضا رشیدی مدیرعاملان این شرکت بوده اند.

۳-فولاد مبارکه:

شرکت فولاد مبارکه اصفهان، بزرگ‌ترین واحد صنعتی خصوصی در ایران و بزرگ‌ترین مجتمع تولید فولاد در کشور ایران است، که در شرق شهر مبارکه استان اصفهان قرار دارد. فولاد مبارکه هم‌اکنون محرک بسیاری از صنایع بالادستی و پایین‌دستی است از دیگر افتخارات چند سال گذشته این شرکت است.

گروه شرکت‌های فولاد مبارکه اصفهان اکنون مواد اولیه بیش از ۳۰۰۰ کارخانه و کارگاه تولیدی کشور در صنایع لوله و پروفیل، نفت، گاز و پتروشیمی، خودرو، موتورهای الکتریکی، لوازم خانگی، فلزی سبک و سنگین، ساختمانی، غذایی، کشتی‌سازی و سازه‌های دریایی و... را تأمین می‌نماید این شرکت در سال ۱۳۶۰ آغاز به کار کرد و در طول ۴۰ سال گذشته ۷ نفر در این شرکت به سمت مدیر عاملی رسیده اند و در طول ۱۰ سال گذشته آقایان محمد رجایی، محمد سمیعی نژاد، بهرام سبحانی و حمیدرضا عظیمیان به مدیر عامل این شرکت رسیده اند.

۴- گل گهر:

منطقه گل گهر با داشتن معادن غنی از سنگ آهن به عنوان یکی از مطرح ترین قطب های فعال معدنی، صنعتی در خاور میانه است که دارای قابلیتهای بسیاری برای تبدیل شدن به یک منطقه بزرگ و رقابتی در سطح ایران و حتی جهان است. عملیات اکتشاف و پی جویی طرح سنگ آهن گل گهر در سال ۱۳۴۸ توسط شرکت خصوصی ایران باریت آغاز و سپس با همکاری شرکت ژاپنی ماروبنی ادامه یافت و از سال ۱۳۵۳ به شرکت ملی فولاد ایران واگذار گردید. شرکت معدنی گلگهر در طول ده سال گذشته شاهد جابجایی مدیران متعددی بوده است، محمد جلال مآب، ناصر تقی زاده، جمشید ملارحمان و ایمان عتیقی مدیرعاملان ده سال اخیر شرکت معدنی گل گهر بوده اند.

۵-چادرملو:

شرکت معدنی و صنعتی چادرملو در خرداد ماه ۱۳۷۱ تحت شماره ۲۲۵۷ در دفتر ثبت شرکتهای شهرستان یزد به ثبت رسیده است. این شرکت در حوزه اکتشاف و استخراج و بهره برداری از معادن سنگ آهن و تولید کنسانتره فعالیت می کند و از کنسانتره برای تولید گندله، سنگ آهن (لامپ اور) و محصولات فولادی، استفاده می کند، در سال ۱۳۸۳ سکان هدایت شرکت معدنی و صنعتی چادرملو در اختیار محمود نوریان قرار گرفت و وی تا سال ۱۳۹۸ سکان هدایت این مجموعه را به ناصر تقی زاده واگذار کرد.

۶-میدکو:

شرکت هلدینگ توسعه معادن و صنایع معدنی خاورمیانه بصورت صددرصد خصوصی و سهامی عام به منظور سرمایه گذاری و توسعه دربخش معادن و صنایع معدنی کشور، با مجوز سازمان بورس و اوراق بهادار کشور و پذیره نویسی عمومی و سرمایه ۱۰۰ میلیارد تومان، درآذرماه سال ۱۳۸۶ تأسیس و آغاز به کار نموده است. این هلدینگ تخصصی با هدف سرمایه گذاری در بخش معادن وصنایع معدنی کشور فعالیت می کند. این شرکت یک از با ثبات ترین شرکت های در زمینه مدیریت است و از سال ۱۳۸۷ تاکنون علی اصغر پورمند مدیرعاملی این شرکت را بر عهده دارد.

۷- شرکت ملی صنایع مس ایران:

شرکت ملی صنایع مس ایران، شرکت تولیدی است، که در زمینه اکتشاف، استخراج و بهره‌برداری مس، همچنین تولید محصولات مسی همچون کاتد، اسلب، بیلت و مفتول، فعالیت می‌نماید. این شرکت مالک سه معدن مس سرچشمه و میدوک در استان کرمان و سونگون در استان آذربایجان شرقی است.

شرکت ملی صنایع مس ایران در سال ۱۳۵۱ تحت عنوان شرکت سهامی معادن مس سرچشمه در شهر رفسنجان، تأسیس شد و در سال ۱۳۵۵ به شکل کنونی تغییر نام داد. این شرکت در طول ده سال گذشته شاهد تغییرات مدیریتی متعدد بوده است در این سالها آقایان اردشیر سعد محمدی، نعمت الله پوستین دوز، احمد مراد علیزاده، محمدرضا بنی اسدی و مجدد اردشیر سعد محمدی سکان دار بزرگترین شرکت مس خاورمیانه بوده اند.

۸- ذوب آهن اصفهان:

سهامی ذوب‌آهن اصفهان که تا پیش از انقلاب ۱۳۵۷ کارخانه ذوب‌آهن آریامهر نام داشت، نخستین و بزرگ‌ترین تولیدکننده فولاد ساختمانی و ریل در ایران است. همچنین ذوب‌آهن اصفهان، بزرگ‌ترین شرکت فولاد در ایران از لحاظ تنوع محصولات است که با ظرفیت ۳٫۶ میلیون تن محصول پایانی، انواع مقاطع فولادی ساختمانی و صنعتی را تولید می‌کند. در سال ۱۳۴۴ بنابر موافقت‌نامه‌ای که میان ایران و شوروی بسته شد، روس‌ها متعهد شدند درازای صادرات گاز ایران به شوروی، ماشین‌سازی اراک و ذوب‌آهن اصفهان را احداث کنند. این کارخانه در جنوب‌غربی استان اصفهان و در شمال شهرستان لنجان قرار گرفته‌است. محصولات کارخانجات این شرکت به بیش از ۲۳ کشور اروپایی، آسیایی و آفریقایی صادر می‌شود و در بازار داخل این محصولات در پروژه‌های بزرگی همچون برج میلاد تهران، نیروگاه هسته‌ای بوشهر، سدهای بزرگ و مترو مورد استفاده قرار گرفته‌است. این شرکت از ده سال پیش تاکنون شاهد جابجایی ۶ مدیر عامل بوده است. بهرام سبحانی، حکم‌الله بابایی، صفر علی براتی، اردشیر سعد محمدی ،احمد صادقی و منصور یزدی زاده شتربانی بوده اند.

۹- فولاد خوزستان:

شرکت فولاد خوزستان هم‌اکنون دومین تولیدکننده فولاد خام در ایران پس از شرکت فولاد مبارکه اصفهان است شرکت فولاد خوزستان در ۱۲ فروردین ۱۳۴۶ به‌عنوان نخستین مجتمع تولید آهن و فولاد به روش احیاء مستقیم و کوره قوس الکتریکی در ایران، راه‌اندازی شد اما افتتاح آن در سال ۱۳۶۸ توسط آیت الله خامنه‌ای (رئیس‌جمهور وقت) انجام گرفت. این شرکت از بدو تاسیس مدیران گوناگونی را به خود دیده است و در طی ۱۰ سال اخیر آقایان عبدالمجید شریفی، محمدرضا مدرس خیابانی، محمد کشانی، علی محمدی، علی قلعه نوی و امین ابراهیمی به مدیرعاملی این شرکت رسیده اند.

۱۰- فولاد هرمزگان:

شرکت فولاد هرمزگان در کنار خلیج فارس در زمینی به مساحت ۹۵ هکتار در ۱۳ کیلومتری غرب شهر بندرعباس و در منطقه ویژه اقتصادی صنایع معدنی و فلزی خلیج فارس واقع شده است که با وجود این شرکت استان هرمزگان به قطب سوم فولاد کشور تبدیل می گردد.

از ویژگیهای این شرکت مجاورت با آبهای نیلگون خلیج همیشه فارس جهت دسترسی آسان به آبهای آزاد ، نزدیکی به مخازن عظیم گاز عسلویه، مجاورت با ذخایر سنگ آهن گل گهر، مجتمع بندری شهید رجایی و حمل و نقل جاده ای و ریلی است این شرکت در طول ۱۰ سال گذشته شاهد جابجایی ۵ مدیرعامل بوده است، علیرضا خیاط، مرتضی آقاجانی، امیرمسعود هراتیان، فرزاد ارزانی و عطااله معروفخانی به مدیرعاملی این شرکت فولادی رسیده اند.

سخن پایانی: با بررسی های انجام شده پی خواهیم برد که ثبات مدیریتی شرکت های معدنی در شرکت هایی مانند مبارکه و چادرملو و میدکو باعث بهبود روند کاری و رسیدن به اهداف بلند مدت می شود همان‌گونه که کارآمدی و ناکارآمدی مدیریتی یکی از موضوعات مورد بحث اندیشمندان علم مدیریت است ثبات مدیریتی نیز باید مورد توجه بیشتر قرار بگیرید و بنابر گفته علیرضا رزم حسینی وزیر صمت ثبات مدیریت در طول سالیان متمادی از عوامل موفقیت شرکت های معدنی خواهد شد.