ناامنی شغلی در صنعت نمایشگاهی، علت ها و دلایل

در تمام تاریخ بشریت مهم ترین دغدغه انسان در برهه های مختلف تاریخی، مقوله امنیت به طور عام بوده است. امنیت واژه ای است که در موضوعات مختلف مانند امنیت سلامت، امنیت اجتماعی، امنیت نظامی و امنیت شغلی قابل طبقه بندی است.

دغدغه امنیت در جوامع بشری در طول تاریخ دارای سبقه و پیشینه بسیاری است و شاید این دغدغه و احساس نگرانی به اولین انسان های تاریخ باز می گردد، اما با ظهور جوامع مدرن این موضوع مفاهیم جدیدی یافت.

در جوامع امروز، روابط خانودگی و پیوندهای عشیره ای که در جوامع گذشته حامی و حمایت کننده افراد یک قبیله و خانواده بودند، دیگر وجود نداشته و یا بسیار کمرنگ تر از گذشته هستند و انسان امروز در معرض تنهاترین دوران خود قرار دارد و از آنجا که واژه حمایت یکی از شالوده های اصلی ایجاد احساس امنیت است؛ لذا باید اذعان داشت احساس امنیت در بسیاری از موارد برای انسان تنهای امروز، بسیار دشوارتر از گذشته شده است و علیرغم حمایت های دولتی و غیردولتی و ایجاد ساختارهای نوینی مانند بیمه ها؛ کثرت نگرانی در موضوعات مذکور در حال گسترش فزاینده ای است که امنیت شغلی نیز یکی از بزرگترین آنها است.

امنیت شغلی چیست؟

در تعاریف آمده است امنیت شغلی یعنی آنکه فرد شاغل نگران از دست دادن شغل خود نباشد. بنابر اعتقاد روان شناسان صنعتی و سازمانی، امنیت شغلی یکی از عوامل بوجودآورنده رضایت شغلی بوده و بیشتر بر روی روان افراد تأثیر می‌گذارد و آن را درگیر خود می‌ کند. امنیت شغلی موافق چرخه تجاری عمل می کند، بدین صورت که در رونق اقتصادی افزایش می یابد و در رکوردها کاهش خواهد داشت.

موارد تاثیرگذاری مانند فاکتورهای اقتصادی، موقعیت تجاری و مهارت‌های شخصی فرد شاغل؛ در خصوص امنیت شغلی در مشاغل و در زمان های مختلف قابل ملاحظه است. برای مثال در گذشته میزان محصول و درآمد یک کشاورز بستگی به توان جسمانی وی، نیروی کار فعال، آب و هوا و میزان بارش باران و موضوعاتی از این دست داشت و در واقع مهارت‌های شخصی و عوامل طبیعی نقش پر رنگی در حفظ و تداوم موفقیت شغلی وی بازی می کردند. امروزه با پیدایش تکنولوژی های نوظهور، مشاغل و روابط کاری بسیاری از انسان ها تغییر نموده اند و موقعیت شغلی شاغلان علاوه بر عوامل طبیعی، اقتصادی و اجتماعی؛ با موارد جدیدی نیز روبه رو شده است.

یکی از کارشناسان اقتصادی در خصوص رکود بزرگ اقتصادی ایالات متحده آمریکا در دهه ۳۰ میلادی می گوید: " شخصیت انسان ها در بحران های اقتصادی در زیر فشارهای ایجاد شده، بیکاری و عدم وجود امنیت شغلی مانند پوست تخم مرغ می شکند. " این جمله بیانگر میزان اهمیت مقوله امنیت شغلی در جوامع امروزی است.

ناامنی شغلی در صنعت نمایشگاهی، علت ها و دلایل

در خصوص امنیت شغلی در صنعت نمایشگاهی ایران، ابتدا باید گفت که شاغلین این صنعت در دو دسته شاغلین دولتی و غیر دولتی قابل بررسی هستند.

مشاغل دولتی این بخش مانند تمامی مشاغل دولتی دیگر علیرغم کمبودها و مشکلات، از امنیت شغلی نسبی برخوردارند اما در خصوص مشاغل خصوصی و یا فعالین و شاغلین صنعت نمایشگاهی در حوزه های گوناگون که مزایای استخدامات دولتی را یدک نمی کشند، باید گفت صنعت نمایشگاهی یکی از پرچالش ترین و پر دغدغه ترین مشاغل در خصوص امنیت شغلی فعالین خود است.

بنا به ماهیت نمایشگاه ها که در دوره های کوتاه مدت برگزار می شوند؛ مشاغل این صنعت نیز در بسیاری از موارد به صورت پروژه ای و موقت لحاظ شده اند.

از سوی دیگر به علت آنکه پس از پایان یک نمایشگاه تمامی اسباب و ساختارهای ایجاد شده جمع آوری می شوند و جهت بررسی یک نمایشگاه پس از پایان دوران برگزاری تنها باید به مدارک و مستندات ثبت شده اکتفا کرد؛ سوابق کاری ملموسی برای فعالین این حوزه جهت ثبت در رزومه ایشان در دسترس نیست.

این دو موضوع یعنی دوره ای بودن یا به عبارت دیگر آغاز و پایان داشتن یک نمایشگاه از یکسو و عدم امکان بررسی واقعی سوابق و دستاوردهای شغلی و بالطبع عدم امکان ارزیابی عملکرد در حوزه صنعت نمایشگاهی از سوی دیگر، مقوله هایی هستند که باعث می شوند یک فعال و شاغل نمایشگاهی در حوزه های گوناگون مانند غرفه سازی، برگزاری و پیمانکاری خدمات، با میزان بالایی از عدم امنیت شغلی مواجه گردد.

این عدم وجود مولفه های امنیت شغلی در مشاغل صنعت نمایشگاهی مانند عدم تمرکز بر شغل توسط افراد، عدم رضایت در شغل، عدم رضایت اقتصادی و... باعث گردیده است که نیروهای متخصص در این حوزه ها رشد چندانی نیابند و شاهد رفت و آمدهای فراوانی در بین شاغلین و فعالین صنعت نمایشگاهی باشیم و از طرفی دیگر مدیران ارشد و تصمیم ساز نیز با توجه به موارد بالا ساختارهای درستی جهت آموزش و پرورش نیروهای انسانی متخصص نمایشگاهی در نظر نگرفته باشند.

شاید تعداد بسیار کمی از شاغلین بخش خصوصی صنعت نمایشگاهی را بتوان یافت که با گذشت سالیان در این صنعت ماندگار بوده اند و در مقابل می توان به تعداد کثیری از فعالین نامی و شهیر اشاره نمود که در سال های گذشته در این صنعت فعال بوده اند و اکنون حضوری در این صنعت ندارند که این موضوع در کمتر صنفی با این شدت قابل لمس است.

آنچه مسلم است آنکه نیروی انسانی متخصص، لازمه ترقی و پیشرفت هر صنف و صنعتی است و این کمبود توجه به پرورش و حفظ نیروهای متخصص و عدم ایجاد امنیت شغلی؛ به عنوان یک نقیصه بزرگ در صنعت نمایشگاهی نمود بسیاری دارد. برای تغییر این شرایط باید امروز فکری اندیشید زیراکه در غیر اینصورت روند هدر رفت انرژی ها، توان ها و تجربیات از یکسو و عدم موفقیت در صنعت نمایشگاهی ایران و حتی عدم امکان حفظ جایگاه فعلی، قطعی به نظر می رسد.