ایران فقیر و بیپول نیست!
محمدرضا سبزعلیپور- اقتصاددان
یارانه آذر ۱۴۰۱ مانند ماههای گذشته بهصورت نقدی واریز شد و در عین حال احتمال پرداخت یارانه در قالب کالابرگ به بالاترین حد ممکن رسیده است.
آیا ایران کشوری فقیر و بیپول است؟ ایران دارای موقعیتهای جذاب و بینظیری است که آرزوی بیشتر جهانیان است. امروز شرایط اقتصاد ایران ۱۸۰ درجه با ظرفیتها و جایگاه این کشور در جهان متفاوت است.
بخشی از معضلات و نابسامانیهای اقتصادی ناشی از تحریمها و فشارهای بینالمللی است، اما بخش اعظم آن از بیتدبیری و سوءمدیریت دولتها نشأت میگیرد. دولتهای گذشته و حال، همگی وعده ساماندهی اوضاع اقتصاد را به کرات دادهاند، اما در عمل نهتنها هیچ اتفاق مثبتی رخ نداده بلکه روز به روز وضعیت بدتر نیز شده است.
کشوری که ثروتمند است، باید مردمش نیز در رفاه باشند، این در حالی است که براساس برنامهریزیهای صورت گرفته قرار است توزیع کوپن آغاز شود. تجربه کوپن در ایران آن هم بعد از پیروزی انقلاب، به آغاز جنگ تحمیلی عراق علیه ایران بازمیگردد. کوپن زمانی کاربرد دارد که تولید و واردات کالا محدود شده و تقاضا بیش از عرضه باشد، اما در حال حاضر نهتنها کالاهای اساسی بهوفور تولید میشود، بلکه واردات کالاهای اساسی و حتی لوکس در حد زیادی انجام میشود؛ بهطوریکه عرضه بیش از تقاضا است. با این شرایط تنها مشکل، گرانی لحظهبهلحظه کالا و خدمات است که این مسئله به سوءمدیریت و نبود نظارت کافی مسئولان بازمیگردد. توزیع کوپن مشکلگشای اقتصاد و زندگی مردم نیست. تاکید میکنم کوپن اصلا برازنده ایران و ایرانی نیست؛ پس از دولت و مجلس محترم درخواست میکنم ایران را به ۴۰ سال پیش برنگردانند.
درد اقتصاد و مشکل امروز مردم، عدم امکان خرید کالا با کوپن نیست، بلکه زیر خط فقر بودن، تنگی معیشت، تورم و گرانی لحظهبهلحظه و نابسامانی بازار است.
در ایران همه نوع کالای داخلی و خارجی بهوفور یافت میشود. اگر پول بدهی، هر نوع کالایی را که بخواهی بدون نیاز به کوپن درب منزل تحویل میگیری؛ پس کالا موجود است، مشکل بیپولی و گرانی است.
این مشکلات را میتوان با تدبیر، سیاست و برنامه بهراحتی حلوفصل کرد.
اوایل سال ۱۴۰۱ دولت سیزدهم بالاخره سیاست حذف ارز ترجیحی را اجرا و برای خانوادهها بسته به دهک آنها یارانه ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی بهازای هر نفر در نظر گرفت.
گرچه در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ بهصراحت بیان شده بود حذف ارز ترجیحی بهشرط بازگرداندن قیمتها به شهریور سال ۱۴۰۰ و ارائه کالابرگ الکترونیکی برای کالاهای اساسی انجام شود، اما دولت فعلا هیچ کدام از این دو شرط را اجرا نکرده است. در حال حاضر بدترین دوران را از نظر فقر، فلاکت و بیکاری سپری میکنیم، این در حالی است که وظیفه دولت اشتغالزایی و توجه به معیشت مردم است.
یارانه خانوارهایی که در دهک اول تا سوم قرار دارند، بهازای هر نفر مبلغ ۴۰۰ هزار تومان محاسبه میشود؛ به این ترتیب در موعد مشخص سرپرست خانواری دونفره ۸۰۰ هزار در حساب خود دریافت میکند و یارانه خانوار سهنفره یک میلیون و ۲۰۰ هزار، یارانه خانوار چهارنفره یک میلیون و ۶۰۰ هزار و یارانه خانوار پنجنفره حاضر در دهک یک تا ۳، ۲ میلیون تومان خواهد بود.
یارانه خانوار حاضر در دهک 4 تا ۹ بهازای هر نفر ۳۰۰ هزار تومان محاسبه میشود. به این ترتیب یارانه واریزی برای خانوار دونفره ۶۰۰ هزار تومان، خانوار سهنفره ۹۰۰ هزار، خانوار چهارنفره یک میلیون و ۲۰۰ هزار و یارانه واریزی برای خانوار پنجنفره یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان است و همین ترتیب ملاک پرداخت کالابرگ قرار خواهد گرفت.
ارسال نظر