پیش بینی سرنوشت ساز از اقتصاد جهان در ۲۰۲۵
شمارش معکوس برای آغاز سال ۲۰۲۵ آغاز شده است و در همین راستا تحلیلگران حوزه سیاست و اقتصاد درباره اتفاقات احتمالی در این سال دست به پیش بینی زدهاند.
برخی از روزنامهنگاران و تحلیلگران با استفاده از کلمات و تعابیری که کمی ابهام دارند اما با دقت انتخاب شدهاند، به پیشبینی آینده میپردازند. در مقابل، برخی دیگر از تحلیلگران ترجیح میدهند پیشبینیهای خود را با تعابیر دقیقتر و با تکیه بر اعداد و ارقام و آمارها همراه کنند. گود جاجمنت (Good Judgment) موسسهای است که با جذب کارشناسان و تحلیلگران نخبه، یک گروه حرفهای از ابرپیشبینیکنندگان راهاندازی کرده تا پیشبینیهای دقیق و مشخصی از آینده تحولات مختلف ارائه کند. آنچه در ادامه میخوانید، پیشبینی این تحلیلگران از برخی رویدادهای مهم در سال 2025 است.
آتشبس روسیه و اوکراین؟
نخستین سوالی که تحلیلگران گود جاجمنت به آن پاسخ دادهاند، درباره تحولات میدانی و جنگ روسیه و اوکراین بوده است. 34 درصد از این تحلیلگران در پاسخ به این سوال که «آیا روسیه و اوکراین پیش از اول اکتبر سال 2025 (مهرماه 1404) به آتشبسی با مدت زمان پیشبینیشده دقیق و حداقل 28روزه دست خواهند یافت؟»، پاسخ «بله» را انتخاب کردهاند.
ارزش بازار Nvidia
پرسش دومی که تحلیلگران به آن پاسخ دادهاند، درباره ارزش بازار شرکت بزرگ Nvidia در سال 2025 بوده است. 41 درصد این تحلیلگران در پاسخ به این سوال که «ارزش بازار انویدیا در 31 دسامبر 2025 (10 دی 1404) چقدر خواهد بود؟»، پاسخ دادهاند ارزش بازار این شرکت 4 تا 5/5 تریلیون دلار خواهد بود. همچنین 36 درصد تحلیلگران پاسخ دادهاند ارزش بازار این شرکت 5/2 تا 4 تریلیون دلار را ثبت خواهد کرد. در این میان 11 درصد اعتقاد داشتهاند ارزش بازار این شرکت به ارقامی بین 5/5 تا 7 تریلیون دلار خواهد رسید. 12 درصد باقیمانده، کمی متفاوتتر به موضوع نگاه کردهاند. 10 درصد از تحلیلگران پاسخ دادهاند ارزش بازار انویدیا در پایان سال آینده میلادی به کمتر از 5/2 میلیون دلار میرسد و دو درصد نیز گفتهاند ارزش بازار این شرکت بیش از هفت تریلیون دلار خواهد بود.
آینده میانمار؟
9 درصد از تحلیلگران گود جاجمنت در پاسخ به این سوال که «آیا مین آنگ هلائینگ، رهبر کودتاچیان میانمار یا جانشین نظامی او قبل از اول اکتبر 2025 (9 مهر 1404) از رهبری میانمار کنار خواهند رفت؟»، پاسخ «بله» را ثبت کردهاند.
تورم چین در سال 2025
پرسش مهمی که میتواند آینده اقتصادی جهان را تحت تاثیر قرار دهد این بود که «تورم سالانه چین در سال 2025 چقدر خواهد بود؟». 43 درصد تحلیلگران در پاسخ به این سوال، یک تا دو درصد را ثبت کردهاند. همچنین 37 درصد گفتهاند که این رقم بین صفر تا یک درصد خواهد بود. 13 درصد پاسخ دادهاند که تورم سالانه چین در سال 2025، دو تا سه درصد را ثبت میکند. همچنین شش درصد از تحلیلگران به رقم کمتر از صفر اشاره کردهاند و یک درصد نیز گفتهاند تورم چین، سه درصد یا بالاتر خواهد بود.
تعرفه واردات آمریکا از چین
پرسش دیگری که تحلیلگران درباره اقتصاد 2025 به آن پاسخ دادهاند، این بوده است که «نرخ تعرفه وضعشده از سوی ایالاتمتحده برای واردات محصولات تولید چین در نیمه دوم سال 2025 چقدر خواهد بود؟» 33 درصد تحلیلگران پاسخ دادهاند که این تعرفه 15 درصد یا بیشتر خواهد بود. همچنین به اعتقاد 32 درصد، آمریکا تعرفهای بین 5/2 تا 15 درصد را روی محصولات چینی وضع خواهد کرد. 31 درصد نیز پاسخ دادهاند این تعرفه به عددی بین 11 تا 5/12 درصد میرسد. چهار درصد نیز گفتهاند که تعرفه ترجیحی بین 5/9 تا 11 درصد ثبت میشود و البته هیچیک از تحلیلگران اعتقاد نداشتهاند که این تعرفه به کمتر از 5/9 درصد خواهد رسید.
نتیجه انتخابات آلمان
سال 2025 میتواند یک سال سرنوشتساز برای آلمان باشد. بر همین اساس، سوالی که مطرح شده این است که «اتحادیه دموکرات مسیحی و اتحادیه سوسیال مسیحی در انتخابات فدرال بعدی آلمان چند کرسی بوندستاگ (پارلمان مرکزی فدرال آلمان) را به دست خواهند آورد؟» در میان پاسخدهندگان، 62 درصد گفتهاند که 205 تا 216 کرسی برای این اتحادیه به دست خواهد آمد. 21 درصد، پاسخ 266 تا 315 را ثبت کردهاند، 16 درصد تاکید کردهاند این رقم 166 تا 215 خواهد بود. یک درصد به 315 کرسی یا بیشتر و یک درصد نیز به کمتر از 166 کرسی رای دادهاند.
انتخابات مجلس نمایندگان استرالیا
سوالی که درباره نتایج انتخابات در استرالیا مطرح شده، شاید فراگیر نباشد، اما تاثیرات بینالمللی و داخلی خاص خود را هم بر جای خواهد گذاشت. سوال این بوده که «در انتخابات بعدی مجلس نمایندگان استرالیا، ائتلاف ملی لیبرال چند کرسی به دست خواهد آورد؟» 22 درصد تحلیلگران تاکید کردهاند که نتیجه این انتخابات به حاکمیت یک اکثریت تاثیرگذار خواهد انجامید. 36 درصد پاسخ دادهاند که چندگانگی ایجاد خواهد شد و در نهایت 42 درصد نیز گفتهاند نتیجه این انتخابات به گونهای رقم میخورد که هیچکدام از روندهای اکثریت و چندگانگی رخ نخواهد داد.
انتخابات سرنوشتساز کانادا
سوال مهمی که تحلیلگران گود جاجمنت پاسخ دادهاند این بوده است که «در انتخابات بعدی پارلمان فدرال کانادا، حزب محافظهکار چند کرسی کسب خواهد کرد؟» 9 درصد پاسخ دادهاند کمتر از 172 کرسی و 36 درصد تحلیلگران اعتقاد دارند بین 172 تا 205 کرسی به حزب محافظهکار خواهد رسید. همچنین 52 درصد ثبت کردهاند 206 تا 240 کرسی به این حزب تعلق خواهد گرفت و سه درصد پایانی نیز معتقد بودهاند حزب محافظهکار 240 کرسی یا بیشتر را به دست خواهند آورد.
وضعیت ناخوشایند ناسا
موضوع مهمی که تحلیلگران درباره آن نظر دادهاند، مربوط به ماموریت فضایی آرتمیس 2 بوده است. آرتمیس ۲ دومین فعالیت عملیاتی ناسا از برنامه فضایی آرتمیس و نخستین ماموریت سرنشیندار برنامهریزیشده ناسا به وسیله فضاپیمای اوریون است. سوالی که در این ارتباط مطرح شده، آن است که «آیا ماموریت آرتمیس 2 ناسا قبل از اول ژانویه 2026 (11 دی 1404) با موفقیت پرتاب خواهد شد؟» و فقط دو درصد از تحلیلگران پاسخ «بله» را ثبت کردهاند.
نگاهی به پیشبینیهای سال 2024
پروژه ابرپیشبینیهای گود جاجمنت در سال 2024 امتیاز 5/4 از 8 را در صحت پیشبینیهای انجامشده برای خود ثبت کرده بود. تحلیلگران این پروژه موفق شدند رشد تولید ناخالص داخلی زیر پنج درصد چین، انتخابات بریتانیا، ادامه درگیریها در اوکراین، عدم ایجاد تنش بین چین و یکی از قدرتهای چهارگانه و عدم رکود منطقهای یورو را درست پیشبینی کنند. در سال گذشته، رشد تولید ناخالص داخلی جهانی از پیشبینی انجامشده بین 5/1 تا 3 درصد بیشتر شد؛ بنابراین، پیشبینیها، درست از آب درنیامد. در کنار آن، تحلیلگران گفته بودند که ائتلاف نارندرا مودی در هند حداقل 300 کرسی را در انتخابات این کشور به دست خواهد آورد، اما در اصل 240 کرسی به دست آمد. در مهمترین پیشبینی، قبل از سال 2024، تحلیلگران گود جاجمنت اعلام کرده بودند یک دموکرات برنده انتخابات ریاستجمهوری آمریکا خواهد شد که این اتفاق نیفتاد و دونالد ترامپ جمهوریخواه برنده انتخابات شد.
۱۰ روند برتر تجاری برای سال ۲۰۲۵
اما این پایان پیش بینی ها درباره سال جدید میلادی نیست و اخیرا در مقالهای از The Economist Intelligence Unit، به تحلیل روندهای کلیدی تجارت و پیشبینیهای ۱۵ صنعت مختلف تا سال ۲۰۲۵ پرداخته شده است. این گزارش نشاندهنده تغییرات عمده در اقتصاد جهانی، سرمایهگذاریهای فناوری، تحولات زیستمحیطی و تغییرات دموگرافیکی است که آینده تجارت و صنایع را شکل خواهند داد. در ادامه به بررسی این مقاله میپردازیم.
بخش اول مقاله اکونومیست، نمایی جامع از چشمانداز جهانی اقتصاد و تجارت تا سال ۲۰۲۵ ارائه میدهد. در حالی که فناوری و سیاستهای سبز، موتورهای محرک اصلی تغییرات هستند، چالشهایی نظیر تغییرات جمعیتی، نوسانات بازار مسکن و نگرانیهای زیستمحیطی، تعیینکننده چگونگی شکلگیری این روندها خواهند بود. سرمایهگذاران، سیاستگذاران و کسبوکارها باید با دقت این تغییرات را دنبال کنند تا بتوانند به فرصتها پاسخ مناسب دهند و با تهدیدها مقابله کنند.
1- کاهش تورم و کاهش نرخ بهره
کاهش نرخ تورم جهانی، بانکهای مرکزی از جمله فدرالرزرو آمریکا را به کاهش بیشتر نرخ بهره ترغیب خواهد کرد. این امر نهتنها موجب تسهیل شرایط مالی میشود، بلکه مصرفکنندگان را به خرید و افزایش تقاضا در بازار تشویق میکند.
2- رشد چشمگیر در سرمایهگذاری در هوش مصنوعی
هزینههای فناوری اطلاعات به 6/3 تریلیون دلار خواهد رسید. نزدیک به ۳۰ درصد از شرکتهای بزرگ آمریکایی بیش از ۱۰ میلیون دلار در حوزه هوش مصنوعی سرمایهگذاری میکنند؛ این رقم نسبت به سال ۲۰۲۴ (۱۶ درصد) افزایش قابلتوجهی داشته است.
3- چالشهای دموگرافیکی و سلامت
با افزایش جمعیت سالمندان (۱۲ درصد از کل جمعیت بالای ۶۵ سال)، نیاز به خدمات بهداشتی بیشتر احساس میشود. با این حال، تنها ۱۰ درصد از تولید ناخالص داخلی جهانی صرف این حوزه میشود که همچنان ناکافی به نظر میرسد.
4- پیشبرد سیاستهای سبز و رشد انرژیهای تجدیدپذیر
در حالی که انرژیهای تجدیدپذیر سهم بیشتری از بازار را تصاحب میکنند، سوختهای فسیلی همچنان بیش از ۸۰ درصد از نیازهای انرژی را تامین خواهند کرد. دولتها سیاستهای گستردهای برای کاهش انتشار کربن اجرا میکنند، اما این تحول زمانبر است.
5- افزایش فروش خودروهای برقی
فروش خودروهای برقی با رشد ۲۵درصدی به نقطه امیدی برای خودروسازان تبدیل میشود. با وجود این، نگرانی از مسافت قابل پیمایش و زیرساختهای ناکافی همچنان بر انتخاب مشتریان سایه انداخته و برخی را به سمت مدلهای هیبریدی سوق میدهد.
6- تلاش خطوط هوایی برای کاهش کربن
شرکتهای هواپیمایی برای کاهش انتشار کربن متعهد میشوند و هواپیماهای جدید خریداری میکنند. با افزایش تعداد گردشگران بینالمللی به 6/1 میلیارد نفر، سهم گردشگری از انتشار گازهای گلخانهای بین پنج تا هشت درصد تخمین زده میشود
7- بحران در بازار مسکن
بازار مسکن در بسیاری از نقاط جهان همچنان متلاطم است. با موعد سررسید 1/2 تریلیون دلار وامهای مسکن، سیاستگذاران با افزایش قیمتها دستوپنجه نرم میکنند؛ البته بازار چین روند نزولی نشان میدهد.
8- افزایش قیمت فلزات به دلیل سیاستهای سبز
سیاستهای زیستمحیطی باعث رشد 5/7درصدی قیمت فلزات در سطح جهان میشود. نیاز روزافزون به فلزاتی نظیر مس و فولاد، به دلیل تقاضا برای باتریهای خودروهای برقی و کابلهای انتقال برق، عامل اصلی این افزایش است.
9- رشد سرمایهگذاری در زیرساختها
اهداف زیستمحیطی باعث افزایش سرمایهگذاری در زیرساختها میشود. سرمایهگذاری ثابت ناخالص جهانی به ۲۸ تریلیون دلار، معادل یکچهارم تولید ناخالص داخلی جهان، خواهد رسید.
10- تحولات در صنعت حملونقل دریایی
شهرهای اروپایی با اعمال سیستمهای تجاری برای کنترل انتشار کربن، ۴۰ درصد از انتشار گازهای صنعت کشتیرانی را محدود خواهند کرد. در عین حال، تنشهای ژئوپولیتیک نیز بر این صنعت تاثیرگذار خواهد بود.
چشمانداز صنایع جهانی تا سال 2025: حرکت به سوی آیندهای متفاوت
بخش دوم مقاله، در تحلیلی جامع به بررسی تغییرات و روندهای کلیدی در ۱۵ صنعت جهانی پرداخته و پیشبینیهایی در مورد آینده آنها ارائه کرده است. این گزارش چشماندازی از تحولاتی را نشان میدهد که در سالهای پیشرو بر اقتصاد، محیط زیست و بازارها تاثیرگذار خواهند بود. در ادامه، نگاهی به پیشبینیهای اکونومیست در خصوص چشمانداز این صنایع خواهیم داشت.
خودروسازی
فروش خودروهای جدید جهانی که در سال ۲۰۲۴ تقریباً متوقف شده بود، در سال ۲۰۲۵ با رشدی دودرصدی بهبود خواهد یافت. فروش کامیونها به دلیل گسترش زیرساختها در بازارهای نوظهور با سرعت بیشتری (۴ درصد) افزایش مییابد. خودروهای الکتریکی (EVs) همچنان نقطه روشن بازار خواهند بود و فروش آنها نزدیک به ۲۵ درصد رشد خواهد کرد. با این حال، نگرانیهایی همچون قیمت بالا و عدم پوشش کافی زیرساختهای شارژ باعث خواهد شد که بسیاری از خریداران به مدلهای هیبریدی و پلاگلس روی بیاورند. اقدامات برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای همچنان با چالشهایی مواجه است. در حالی که نروژ قصد دارد تا سال ۲۰۲۵ تمام خودروهای جدید را بدون آلایندگی کند، استانداردهای سوختی جدید اتحادیه اروپا (Euro 7) تا سال ۲۰۲۸ به تاخیر افتادهاند. با این حال، بسیاری از شهرها مناطق صفر آلایندگی تعریف خواهند کرد و استکهلم به عنوان اولین شهر، خودروهای سوخت فسیلی را از مرکز خود منع خواهد کرد. چین، که نیمی از فروش جهانی خودروهای الکتریکی را به خود اختصاص داده است، اهداف خود را فراتر از پیشبینیها محقق خواهد کرد. شرکتهایی مانند BYD و VinFast با گسترش کارخانهها در کشورهایی چون برزیل و هند به دنبال تسلط بیشتر بر بازار هستند. از سوی دیگر، خودروسازان غربی مانند فولکسواگن و تسلا روی مدلهای ارزانتر تمرکز میکنند و تویوتا اولین خودروی خودران الکتریکی خود را در چین عرضه خواهد کرد.
صنایع دفاعی
جنگها در اوکراین، لبنان و غزه تقاضا برای تسلیحات را افزایش خواهند داد، اما توزیع هزینههای دفاعی به صورت یکنواخت نخواهد بود. آمریکا با بودجهای ۸۸۴میلیارددلاری، همچنان بزرگترین هزینهکننده نظامی جهان خواهد بود و بودجه خود را چهار درصد افزایش میدهد. چین، دومین کشور بزرگ هزینهکننده، با سرعت بیشتری بودجه نظامی خود را افزایش خواهد داد. ناتو هدف هزینهکرد دفاعی 5/2 درصد از تولید ناخالص داخلی را بررسی میکند، هرچند یکسوم اعضای آن هنوز به هدف دودرصدی فعلی نرسیدهاند. در اروپا، نگرانی از کاهش تعهدات آمریکا نسبت به ناتو باعث میشود که اتحادیه اروپا نیروهای سریعالانتقال ایجاد کرده و تولید گلوله را افزایش دهد. در آسیا، چین نیروی دریایی خود را با زیردریاییهای جدید تقویت خواهد کرد و کشورهای منطقهای همچون فیلیپین و استرالیا هزینههای دفاعی خود را افزایش خواهند داد.
انرژی
در سال 2025، مصرف انرژی جهانی با دو درصد افزایش به 5/14 تریلیون تن معادل نفت خواهد رسید و سوختهای فسیلی همچنان بیش از 80 درصد این تقاضا را تامین میکنند. با وجود کاهش استفاده از زغالسنگ در اروپا و آمریکا، کشورهایی مانند هند، چین و روسیه به مصرف آن ادامه خواهند داد. اوپکپلاس با کنترل تولید، قیمت نفت برنت را در حدود 77 دلار در هر بشکه حفظ میکند، در حالی که تولید نفت خارج از اوپک، بهویژه در آمریکای شمالی و جنوبی، افزایش خواهد یافت. همزمان، انتشار کربن به 7/1 برابر میزان سال 1990 خواهد رسید. انرژیهای تجدیدپذیر با سهم 14درصدی از عرضه جهانی به رشد خود ادامه میدهند و نیروگاههای بادی و خورشیدی حدود یکششم برق جهان را تامین خواهند کرد. پروژههای بزرگ مانند مزارع خورشیدی در هند و زامبیا، نیازهای انرژی کشورهای در حال توسعه را پوشش میدهند. تعداد نیروگاههای هستهای فعال جهان به 447 خواهد رسید، در حالی که تولید هیدروژن سبز، بهویژه در چین، با رشد سریع همراه خواهد بود، هرچند توسعه زیرساختهای انتقال این انرژی همچنان یک چالش کلیدی خواهد بود.
خدمات مالی
سال 2025 با اجرای قوانین جدید «پایان بازی» بازل 3 همراه خواهد بود؛ قوانینی که پس از بحران مالی 2009-2007 طراحی شدند. بانکهای آمریکایی به دلیل نگرانی از کاهش نرخ بهره، در برابر افزایش ذخایر سرمایه مقاومت خواهند کرد. این موضوع میتواند اعتراض بانکهای اروپایی را برانگیزد، در حالی که بانکهای آسیایی به دلیل رشد سریعتر اقتصادی، نگرانی کمتری خواهند داشت. در بخش بیمه، تغییرات اقلیمی محاسبات شرکتها را به چالش خواهد کشید. با این حال، پیشبینی میشود صنعت بیمه با رشد سریع مواجه شود و حق بیمههای عمر به 1/3 تریلیون دلار و حق بیمههای غیرعمر به 8/4 تریلیون دلار برسد. همچنین قوانین افشای زیستمحیطی سختتر خواهند شد، اما مخالفتها با سرمایهگذاری پایدار در آمریکا افزایش خواهد یافت.
کشاورزی و مواد غذایی
انتظار میرود قیمت بیشتر کالاهای کشاورزی در سال 2025 کاهش یابد، زیرا عرضه افزایش مییابد. شاخص مواد غذایی و نوشیدنیها به 25 درصد زیر اوج خود در سال 2022 خواهد رسید. با عبور از پدیده النینو و ورود به لانینا، برداشتها در آسیا بهبود و در آمریکا کاهش مییابد. پیشبینی میشود تولید گندم دوباره اوج بگیرد و قیمت کاکائو کاهش یابد. در سطح جهانی، مصرفکنندگان 5/11 تریلیون دلار برای غذا هزینه خواهند کرد، اما سود شرکتهای غذایی کاهش خواهد یافت. شرکتهایی مانند یونیلیور با تعدیل نیرو و بازنگری استراتژیهای خود، تلاش میکنند با این تغییرات سازگار شوند.
بهداشت و درمان
سیستمهای بهداشتی جهان در سال 2025 با چالشهایی نظیر افزایش سن جمعیت و کمبود نیروی انسانی دستوپنجه نرم خواهند کرد. با وجود اینکه هزینههای جهانی بهداشت به 11 تریلیون دلار میرسد، این میزان تنها 10 درصد تولید ناخالص داخلی خواهد بود و از زمان همهگیری کووید 19 کاهش یافته است. همچنین پیشبینی میشود که پیشرفتهایی در تولید واکسن و داروهای ضدچاقی به وقوع بپیوندد و فروش داروها به 7/1 تریلیون دلار برسد. با این حال، اهداف سازمان جهانی بهداشت برای گسترش مراقبتهای بهداشتی به یک میلیارد نفر دیگر محقق نخواهد شد.
زیرساختها
سرمایهگذاری در زیرساختهای سبز و دیجیتال در سال 2025 افزایش خواهد یافت و سرمایهگذاری ثابت به 28 تریلیون دلار، معادل 25 درصد تولید ناخالص داخلی جهان، خواهد رسید. آمریکا، اروپا و چین از پیشروان این حوزه خواهند بود. در بخش حملونقل، توسعه شبکههای ریلی و بنادر، بهویژه در آسیا و اروپا، ادامه خواهد یافت. با این حال، جنگها و حملات سایبری میتوانند برنامههای زیرساختی را تهدید کنند.
فناوری اطلاعات
در سال 2025، هوش مصنوعی همچنان ستون اصلی سرمایهگذاریهای حوزه فناوری اطلاعات خواهد بود و پیشبینی میشود هزینههای کل این صنعت با هشت درصد رشد به 6/3 تریلیون دلار برسد. شرکتهای بزرگ فناوری و استارتآپها در رقابتی شدید، پروژههای مبتنی بر هوش مصنوعی را توسعه خواهند داد؛ اما تجربه نشان داده است که بسیاری از این پروژهها، به دلیل هزینههای بالای اجرایی، نبود زیرساخت مناسب و نتایج غیرقابل پیشبینی، شکست خواهند خورد. همزمان، صنعت تولید تراشه به صحنهای پرهیجان تبدیل خواهد شد. بحرانهای گذشته در زنجیره تامین تراشهها و افزایش تقاضای فناوریهای پیشرفته موجب شده تا کشورها برای جذب سرمایهگذاری در این حوزه رقابت شدیدی داشته باشند. ایالاتمتحده و چین، به عنوان دو قطب بزرگ این صنعت، با سیاستهای حمایتی، سعی در تسلط بر این بازار خواهند داشت. اتحادیه اروپا نیز با تمرکز بر خودکفایی، بودجههای کلانی برای توسعه صنعت نیمههادیها تخصیص خواهد داد.
ارسال نظر