مدارس غیرانتفاعی چطور جیب مردم را خالی می‌کنند
در شرایطی که حداکثر نرخ مصوب تعیین شده از سوی وزارت آموزش و پرورش برای شهریه مدارس غیردولتی ۱۰ میلیون و ۱۵۰ هزار تومان است، اما برخی مدارس غیرانتفاعی مبالغی ما بین تا ۳۰ میلیون تومان از اولیای دانش آموزان شهریه می‌گیرند.
امسال هم مانند سال‌های گذشته شهریه بخش زیادی از مدارس غیرانتفاعی روی ارقام نجومی ایستاده است؛ به نحوی که برخی مدارس غیرانتفاعی بین ۲۰ تا ۳۰ میلیون تومان از اولیای دانش آموزان شهریه می‌گیرند. این در حالی است که حداکثر نرخ شهریه مصوب آموزش و پرورش برای مدارس غیرانتفاعی در سال ۱۴۰۰-۱۴۰۱، ۱۰ میلیون و ۱۵۰ هزار تومان است. مدیرکل مدارس غیردولتی وزارت آموزش و پرورش البته می‌گوید که بیش از ۵۰ درصد مدارس غیرانتفاعی شهریه‌ای کمتر از نرخ مصوب دریافت می‌کنند، اما هنوز هم شاهد آن هستیم که بیشتر مدارس غیرانتفاعی خاص کلانشهرها هیچ توجهی به نرخ‌های تعیین شده از سوی آموزش و پرورش ندارند.
یک بار دیگر فصل ثبت نام در مدارس فرا رسید و این روزها بسیاری از خانواده‌های قشر ثروتمند یا حتی متوسط جامعه که تمایل به ثبت نام فرزندان خود در مدارس غیردولتی دارند و دوست دارند که کودکان و نوجوانان آنها از کیفیت آموزشی بالاتری برخوردار باشند، درگیر تهیه پول برای پرداخت شهریه این مدارس هستند.
در این میان وزارت آموزش و پرورش قیمت شهریه مصوب مدارس غیردولتی در سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۴۰۱ را در مقطع ابتدایی بین ۲ میلیون و ۶۵۰ هزار تا ۷ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان، در مطقع متوسطه اول بین ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار تا ۱۰ میلیون و ۱۵۰ هزار تومان و در مقطع متوسطه دوم بین ۳ میلیون و ۷۹۵ هزار تا ۱۰ میلیون و ۱۵۰ هزار تومان تعیین کرده است.
اما امسال هم مانند سال‌های قبل شاهد آن هستیم که بخش زیادی از مدارس غیردولتی تحت عناوین مختلفی از جمله کمک به مدرسه یا برگزاری انواع کلاس‌های فوق برنامه، آن هم در شرایطی که احتمالا تا پایان ترم اول سال تحصیلی پیش رو شاهد تداوم آموزش‌های غیرحضوری هستیم، از اولیای دانش آموزان پول‌های کلانی را دریافت می‌کنند و عملا نرخ واقعی شهریه برخی مدارس غیردولتی خاص کلانشهرها درحال‌حاضر به ۲۰ تا ۳۰ میلیون تومان می‌رسد؛ رقمی بین دو تا سه برابر حداکثر نرخ مصوب آموزش و پرورش.
این اتفاق البته هر سال در فصل ثبت نام مدارس رخ می‌دهد و با وجود این که وزارت آموزش و پرورش بارها تاکید کرده است که هیچ کدام از مدارس غیردولتی حق ندارند که تحت عناوین مختلف از اولیای دانش آموزان به میزانی بیشتر از شهریه مصوب دریافت کنند، اما هنوز هم شاهد آن هستیم بسیاری از مدارس غیردولتی به صورت اجباری از خانواده‌ها کمک‌های مردمی می‌گیرند و خانواده‌ها نیز چون تمایل دارند که حتما فرزندان خود را در برخی مدارس خاص ثبت نام کنند، حاضر به پرداخت هر مبلغی هستند.
خانواده‌ها چگونه می‌توانند از مدارس متخلف شکایت کنند؟
با توجه به تداوم این روند غیرقانونی، مسئله را از سعید صالح، مدیرکل مدارس و مراکز غیردولتی وزارت آموزش و پرورش جویا شدیم و از او پرسیدیم که چرا هنوز خانواده‌ها ناچارند که برای ثبت نام فرزندان خود در مدارس غیردولتی به‌خصوص برخی مدارس غیرانتفاعی خاص، مبالغ کلانی را تحت عنوان کمک‌های مردمی یا سایر عناوین، بیش از مبلغ شهریه مصوب بپردازند؟
صالح در پاسخ به این سوال گفت: آموزش و پرورش نهادی را با عنوان اداره کل ارزیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایات تعیین کرده است که زیرمجموعه‌های آن در تمام ادارات استانی و شهرستانی آموزش و پرورش وجود دارند و خانواده‌ها می‌توانند ضمن مراجعه به این مراکز، از هر مدرسه‌ای که به صورت غیرقانونی مبالغی را خارج از شهریه مصوب مطالبه می‌کند، شکایت کنند.
مدیرکل مدارس غیردولتی آموزش و پرورش ادامه داد: مبلغ شهریه مصوب تمام مدارس غیردولتی در سامانه مشارکت‌های مردمی وزارت آموزش و پرورش درج شده است و خانواده‌ها می‌توانند با مراجعه به این سامانه و جست‌وجوی نام هر مدرسه، نرخ شهریه مصوب آن را ببینند.
سعی می‌کنیم کار مدارس متخلف به تعطیلی نکشد
اما با وجود این توضیحات مدیرکل مدارس غیردولتی، همچنان شاهد آن هستیم که بخش زیادی از مدارس غیرانتفاعی مبالغی بسیار بیشتر از شهریه مصوب آموزش و پرورش از اولیای دانش آموزان دریافت می‌کنند و در این شرایط سوال مهم این است که آموزش و پرورش چه برخوردی با این مدارس انجام می‌دهد؟
صالح در پاسخ به این سوال گفت: اگر مدرسه‌ای تخلف می‌کند، اولیا می‌توانند از آن مدرسه شکایت کنند و ما در شورای نظارت بر مدارس و مراکز غیردولتی در منطقه و استان به شکایات اولیا رسیدگی می‌کنیم و این رسیدگی می‌تواند حتی تا مرحله تعطیلی مدارس نیز پیش برود که البته ما معمولا سعی می‌کنیم در مراحل قبلی مسئله را حل و فصل کنیم و سعی می‌کنیم که کار به تعطیلی مدارس غیرانتفاعی نکشد.
وی افزود: ما مطابق ماده ۳۵ قانون تاسیس و اداره مدارس و مراکز غیردولتی، سالیانه به پرونده شکایت اولیا از ۱۷۰ تا ۱۸۰ مدرسه و مرکز غیردولتی رسیدگی می‌کنیم و از اخطار کتبی تا لغو مجوز و محرومیت دائم موسس رای‌های مختلفی را برای مدارس گوناگون صادر می‌کنیم. البته باید توجه داشت که بیش از ۵۰ درصد مدارس غیرانتفاعی کشورمان هم هستند که شهریه‌ای کمتر از نرخ مصوب از اولیا دریافت می‌کنند.
طمع مدیران مدارس خاص با مشاهده استقبال شدید اولیا
البته با وجود این صحبت‌های صالح، امسال هم مانند سال‌های گذشته شاهد آن هستیم که برخی مدارس غیرانتفاعی خاص در مقاطع گوناگون، تحت عناوین مختلف از جمله کمک‌های مردمی از اولیا مبالغ کلانی را دریافت می‌کنند و همین مسئله باعث می‌شود که شهریه این مدارس با وجود این که طبق رقم مصوب وزارت آموزش و پرورش نباید بیش از ۱۰ میلیون و ۱۵۰ هزار تومان باشد، اما عملا به ۲۰ تا ۳۰ میلیون تومان می‌رسد و همین مسئله موجب می‌شود که بسیاری از خانواده‌ها به‌خصوص اقشار متوسط جامعه با وجود این که تمایل دارند فرزندان خود را در مدارس غیردولتی باکیفیت ثبت نام کنند، از عهده این کار برنیایند.
مدیرکل مدارس غیردولتی آموزش و پرورش در این خصوص به مردم توصیه کرد که توجه داشته باشند مدرسه غیردولتی با کیفیت در شهرهای مختلف کم نیست و اصرار زیاد خانواده‌ها بر ثبت نام در یک مدرسه خاص به مدرسه متخلف کمک می‌کند که نرخ شهریه بیشتری را دریافت کند.
صالح البته این نکته را پذیرفت که آموزش و پرورش در چنین شرایطی وظیفه دارد که بر دریافت مبالغ بیشتر از شهریه مصوب توسط مدارس نظارت کند، اما به گفته او، وقتی درخواست‌ها برای ثبت نام در یک مدرسه بسیار بیشتر از ظرفیت پذیرش دانش آموز در آن مدرسه می‌شود، طبیعتا مدیران مدرسه نیز ممکن است به شکل‌های مختلف از جمله «کمک به مدرسه» از اولیا پول بیشتری دریافت کنند؛ در واقع این اظهارات نشان می‌دهد که مدیران مدارس غیرانتفاعی خاص وقتی استقبال اولیا را می‌بینند، نسبت به دریافت شهریه بسیار بیشتر طمع می‌کنند.
نمی توان عنوان «کمک به مدرسه» را از شهریه مدارس غیرانتفاعی حذف کرد
صالح در پاسخ به این سوال که آیا نمی‌توان با حذف عنوان «کمک به مدرسه» از بودجه مدارس، جلوی بالا بردن نرخ شهریه توسط مدیران مدارس غیردولتی را گرفت، عنوان کرد: در قانون مصوب مجلس، کمک به مدرسه نیز در کنار شهریه از جمله منابع درآمدی مدرسه تعیین شده است.
مدیرکل مدارس غیردولتی آموزش و پرورش ادامه داد: قانونگذار این عنوان را برای این در نظر گرفته است که در برخی مدارس غیرانتفاعی کشور، کودکان کار یا دانش آموزان کم بضاعت تحصیل می‌کنند و اگر اساسا امکان کمک اولیای سایر دانش آموزان به این گونه مدارس وجود نداشت، این دانش آموزان امکان تحصیل در مدارس غیرانتفاعی را نداشتند.
وی در ادامه تاکید کرد: البته ما قبول داریم که تعداد محدودی از مدارس وجود دارند که به دلیل تقاضای بالایی که برای ثبت نام در آنها وجود دارد، از اولیای دانش آموزان مبالغ بیشتری نسبت به شهریه مصوب دریافت می‌کنند، اما خانواده‌ها باید توجه داشته باشند که مدارس غیردولتی خوب صرفا مدارسی نیستند که نام آنها مشهور شده است و مبالغی بیشتر از شهریه مصوب دریافت می‌کنند و قطعا مدارس غیردولتی باکیفیتی هم پیدا می‌شوند که شهریه‌ای متناسب با نرخ تصویب شده توسط آموزش و پرورش از اولیا می‌گیرند.
امکان تعطیلی مدارس خاص متخلف وجود ندارد
مدیرکل مدارس غیردولتی آموزش و پرورش در حالی به دریافت مبالغ بیشتر از شهریه مصوب توسط برخی مدارس غیردولتی خاص تهران اذعان می‌کند که خود او از جمله مدیرانی است که هم امسال باید با این مدارس برخورد کند و هم در سال‌های قبل باید به نحوی با مدارس غیردولتی متخلف برخورد می‌کرد که شاهد تکرار این تخلفات در امسال نباشیم.
صالح البته تاکید کرد که آموزش و پرورش در سال‌های اخیر با بسیاری از مدارس خاصی که شهریه‌ای بیش از نرخ مصوب دریافت می‌کنند، برخورد کرده است، اما با توجه به استقبال بالای خانواده‌ها از این مدارس و تربیت دانش آموزانی نخبه در آنها که می‌توانند در کنکور و المپیاد مقام‌های بالایی را کسب کنند، امکان تعطیلی بخش زیادی از این مدارس وجود ندارد.
وی افزود: ماده ۳۵ قانون تاسیس و اداره مدارس و مراکز غیردولتی، مجازات هایی را برای مدیران مدارسی که مبالغی بیش از شهریه مصوب از مدارس می‌گیرند، تعیین کرده است که از جمله آنها می‌توان به اخطار کتبی، توبیخ و محرومیت موقت یا دائم از اشتغال در مدارس اشاره کرد. ما هم براساس همین قانون با مدیران متخلف برخورد می‌کنیم و با وجود این که در پیگیری هایمان جدی هستیم، تا حد امکان از تعطیلی مدارس غیردولتی پرهیز می‌کنیم.
شهریه مصوب؛ مقرراتی که همچنان زیر پا گذاشته می‌شود
این مقام ارشد آموزش و پرورش در بخش دیگری از صحبت هایش افزایش شدید نرخ اجاره بها و گرانی سایر هزینه‌های اداره مدارس در سال‌های اخیر را از جمله علل افزایش نرخ شهریه مدارس غیردولتی در سال‌های اخیر توصف کرد، اما نکته‌ای که باید به آن توجه داشت، این است که وقتی آموزش و پرورش نرخی را به عنوان شهریه مصوب تعیین می‌کند، خود این وزارتخانه باید به گونه‌ای بر عملکرد مدارس غیردولتی نظارت کند که هیچ کدام از آنها جرات نداشته باشند که نرخی بیشتر از شهریه مصوب از اولیا دریافت کنند.
در واقع، آموزش و پرورش وظیفه دارد تمام هزینه‌های اداره یک مدرسه از جمله افزایش نرخ اجاره بها را به گونه‌ای در تعیین نرخ شهریه مصوب در نظر بگیرد تا اولا هیچ فشاری به مدارس غیردولتی وارد نشود و ثانیا هیچ بهانه‌ای برای دریافت شهریه بیشتر از نرخ مصوب برای این مدارس باقی نماند تا عملا شهریه مصوب آموزش و پرورش در طول سالیان سال به مقرراتی تبدیل نشود که هر سال از سوی مدیران متخلف زیر پا گذاشته می‌شود.
مدیرکل مدارس غیردولتی آموزش و پرورش البته معتقد است این که سالیانه ۱۷۰ تا ۱۸۰ پرونده مربوط به تخلفات مدارس غیرانتفاعی در آموزش و پرورش تشکیل می‌شود، نشان می‌دهد که این وزارتخانه به صورت جدی با پرونده مدارس متخلف برخورد می‌کند.
او البته تاکید کرد که بخش زیادی از این پرونده‌ها با تذکر شفاهی یا کتبی به مدیران به نتیجه می‌رسد و اساسا بخش محدودی از مدارس غیرانتفاعی هستند که مبالغ بیشتری از شهریه مصوب آموزش و پرورش دریافت می‌کنند و کار پرونده‌های آنها بعضا به جاهای باریک می‌کشد.
اما با وجود تمام این تاکیدات مدیرکل مدارس غیردولتی آموزش و پرورش مبنی بر این که این وزارتخانه تلاش‌های زیادی برای برخورد با مدارس غیرانتفاعی متخلف انجام می‌دهد، تا زمانی که اولیای دانش آموزان همچنان شاهد دریافت شهریه هایی دو تا سه برابر نرخ حداکثر شهریه مصوب تعیین شده از سوی وزارت آموزش و پرورش توسط برخی مدارس غیرانتفاعی خاص باشند، نمی‌توانند باور کنند که عزم این وزارتخانه برای برخورد با این مدارس جدی است.
ارسال نظر