معلمان به چه صورت رتبه‌بندی می‌شوند؟

 ارزشیابی معلمان یکی از سیاست‌های آموزشی مهم محسوب می‌شود و راهبردی قوی برای بهبود آموزش در جهت رسیدن به پیشرفت تحصیلی بهتراست، که در قالب رتبه‌بندی معلمان مطرح است که چند سالی می‌شود در کشور این موضوع عنوان شده اما نتیجه‌ای به دنبال نداشته است.

اجرای عدالت آموزشی و اینکه تمام دانش‌آموزان در شرایط یکسان آموزش بببیند، یکی از ایده‌آل‌ترین اهداف است که به گفته وزارت آموزش و پرورش در سند تحول بنیادین به آن توجه شده است، یکی ار ارکان این عدالت وجود معلمان با کیفیت علمی مطلوب در تمام ندارس است.

اما کیفیت علمی یک معلم چگونه، توسط کدام متولی و مهم‌تر چطور ارزیابی می‌شود؛ موضوعی که مورد انتقاد بسیاری معلمان است و در حقیقت آنان به لایحه رتبه‌بندی معلمان در مجلس منتقد هستند و عقیده دارند باید توسط کارشناسان موشکافی شده تا اثرات ارزشمندی به دنبال داشته باشد.

طرح رتبه‌بندی معلمان که این روزها در دولت و مجلس به آن پرداخته می‌شود، امام و اگرهای زیادی را به همراه داشته است، عده‌ای منتقد جدی این طرح هستند و عده‌ای دیگر طرفدار سرسخت هستند، به همین منظور میزگردی با حضور مسئولان و کارشناسان برگزار شد.

تنها خواسته معلمان از نظام رتبه‌بندی

محمد محمدی، معاون اداره‌کل آموزش و پرورش چهارمحال و بختیاری، در این میزگرد گفت: در دنیا کشورها نظام پرداخت معلمان را منظم، مدون و قانونمند کرده و هر سال به روز رسانی می‌شود، همان طور که معلم تکالیفی دارد، در مقابل حقوقی هم دارا است که هرکدام بدون دیگری سودی برای جامعه ندارد.

وی افزود: تنها خواسته معلمان از نظام رتبه‌بندی، اجرای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش است، این سند از آرمان‌های انقلاب اسلامی است که ۱۵ راهبرد کلان دارد، یکی از راهبردها برقراری الگوی جبران خدمات و تامین رفاه نیروی انسانی درخور منزلت فرهنگیان با توجه به لزوم تمام وقت شدن آنان است.

محمدی تاکید کرد: راهکار اجرایی و عملیاتی رتبه‌بندی معلمان در سند تحول بنیادین دیده شده است، از دولت سیزدهم می‌خواهیم سند تحول بنیادین را در این زمینه اجرایی کنند، از مجلس هم اجرای سند تحول به ویژه نظام رتبه‌بندی را خواهانیم.

وی ادامه داد: در تمام دنیا معلم ساعتی برای آموزش، پژوهش و فراهم کردن مقدمات پژوهش و تدریس دارد و این معنای تمام وقت شدن معلمان است، مطالبه معلمان در رتبه‌بندی مبتنی بر اسناد قانونی کشور است و معلمان خواهان اجرای سند تحول بنیادین به عنوان قانون اساسی آموزش و پرورش هستند.

محمدی اظهار کرد: همه حقوق و تکالیفی که در سند آمده از سوی معلمان پذیرفته می‌شود و مطالبات صنفی و عدالت خواهانه مبتنی بر آرمان‌های انقلاب اسلامی معلمان در فضای کاملا تعلیم و تربیتی است که شالوده شخصیت معلم است.

عدالت آموزشی چیست؟

امامقلی خرمی، دکترای مدیریت آموزشی و مدرس دانشگاه، نیز بیان کرد: عدالت آموزشی یعنی تمام معلمان در یک سطح باشند، این در حالی است که مرزبندی بین مدارس ( تیزهوشان، شاهد و...) به نوعی عدالت آموزشی را از بین برده است.

وی با بیان اینکه رتبه‌بندی به عدالت آموزشی کمک می‌کند، ادامه داد: رتبه‌بندی معلمان اگر به درستی اجرایی شود معلم انگیزه‌ای برای توانمند‌سازی خود دارد و تمام معلمان تلاش دارند خود را کارآمد کنند درحال‌حاضر هم معلمان تا حدودی در یک سطح هستند.

مدرس دانشگاه با اشاره به اینکه یکی از نقاط ضعف رتبه‌بندی عدم وجود معیار مشخص برای این امر است و اینکه با چه ساز و کار و منابع انسانی واحد، تعیین صلاحیت صورت می‌گیرد، اظهارکرد: درحال‌حاضر نظام پرداخت حقوق معلمان نسبت به سایر دستگاه‌های اجرایی عادلانه نیست، در لایحه رتبه‌بندی معلمان که به مجلس رفته، ملاک، شایستگی نیست بلکه ملاک، سابقه و تحصیلات است.

اساسی‌ترین هدف رتبه‌بندی معلمان

علی پورامینی، فعال دانشجویی و معاون گفتمان‌سازی و مطالبه‌گری بسیج دانشجویی دانشگاه فرهنگیان استان، اظهارکرد: رتبه‌بندی با تمام ایراداتی که دارد یک قدم رو به جلو در آموزش و پرورش است البته اگر به صورت تخصصی دنبال شود.

وی اضافه کرد: رتبه‌بندی یک نظام شایسته سالاری را بر آموزش و پرورش دنبال می‌کند یعنی پرداخت حقوق براساس شایستگی که خود به خود سایر اهداف مانند ارتقاء سطح علمی و مسائل معیشتی آنان زیرمجموعه این امر خواهد شد.

پورامینی تصریح کرد: اگر معلم به دنبال افرایش امتیاز برود خود به خود در دوره‌های باز آموزی شرکت کرده و پژوهش‌های او افزایش می‌یابد که اساسی‌ترین هدف رتبه‌بندی ارتقاء سطح کیفی عملکرد معلمان است، امید است با بررسی بیشتر این امر تحقق یابد.

رتبه‌بندی معلمان به معنای افزایش حقوق است؟

معاون گفتمان‌سازی و مطالبه گری بسیج دانشجویی دانشگاه فرهنگیان استان، اظهارکرد: اشکالی که به طرح رتبه‌بندی معلمان وارد است این است که جنبه مادی زندگی معلمان را در اولویت قرار داده است در حالی که این تمام طرح نیست؛ طرح نیازمند یک زیرساخت اساسی برای جنبه غیرمادی زندگی معلمان است که تاثیر این مهم بر افزایش انگیزه معلم بیشتر از بُعد مادی است.

وی خاطرنشان کرد: انتظارات از مجلس این است به صورت تخصصی روی طرح کار کند اما نیازمند استفاده از نخبگان و کارشناسان آموزش و پرورش است که تا حدودی هم انجام شده است اما نخبگان گلایه دارند و به لایحه مجلس ایراداتی وارد کردند لذا نیازمند اقدام اساسی است؛ در تمام کشور نگاه درستی به آموزش و پرورش نیست و باید به شکل اساسی اصلاح شود.

معلمان به چه صورت رتبه‌بندی می‌شوند؟

پوریا حشمتی، مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه فرهنگیان استان در ادامه میزگرد، اظهارکرد: متاسفانه در جامعه عده‌ای به دنبال این هستند که این مطالبه به حق معلمان را از راه اصلی منحرف کنند، این امر با بیان افزایش حقوق برای معلمان مطرح می‌شود تا به حاشیه برود.

وی با بیان اینکه در لایحه‌ای که در مورد رتبه‌بندی معلمان به مجلس رفته، نخستین نگاه توسط حتی نمایندگان مجلس، افزایش حقوق است اما یکی از اهداف رتبه‌بندی معلمان کیفی‌سازی است، افزود: موضوع کیفیت معلمان است و بهترین راهکار در سند تحول بنیادین بیان شده است.

حشمتی تصریح کرد: نگاه به دانشگاه فرهنگیان در کیفی‌سازی معلمان کجاست؟ این نگاه در لایحه مجلس مورد کم توجهی واقع شده است، همچنین در این لایحه نگاه به معلمان ابتدایی است اما قرار است به چه صورت رتبه‌بندی شوند؟

وی تاکید کرد: یک نگاه جامع و کامل در زمینه ارزش یابی معلمان وجود ندارد، متاسفانه در این لایحه مشخص نیست در این زمینه چه مدنظر است و تنها به تجربه و مدرک تحصیلی پرداخته شده است که همین امر در تقسیم حقوق معلمان یک ناعدالتی ایجاد می‌کند، شاید یک معلم با ۱۰ سال سابقه کار شایستگی کمتری از فردی که تجربه کمتری را دارد، داشته باشد.

حشمتی اظهار کرد: منابع مورد نیاز برای این مهم در لایحه مشخص نشده است، آیا ۸۰ درصد حقوق یک هیات علمی دانشگاه به معلمان اختصاص داده خواهد شد؟ البته این کلیات لایحه است که بعد در شورای‌عالی آموزش و پرورش مورد بحث قرار می‌گیرد اما کلیات لایحه هم ایراداتی دارد؛ طرح معیشتی در رتبه‌بندی معلمان موجب افزایش حقوق است که قطعا انگیزه معلمان را بالا می‌برد.