مسیر پر خطر کودکان کار / مافیا چه بر سر کارگران نوجوان می‌آورند؟

معظل کودکان کار این روز‌ها در خیابان‌های بزرگ تهران کاملا قابل مشاهده است. کودکانی که چند شاخه گل در دست دارند و در چهار راه‌های پر تردد و خطرناک مشغول به فروش آن هستند.اکثر آنها هم برای تمیز کردن شیشه‌های ماشین به سراغ خودرو‌های ایستاده در پشت چراغ قرمز می‌روند تا بلکه بتوانند پولی از آنها دریافت کنند.اما این کودکان از کجا حمایت می‌شوند؟چه خطراتی آن هارا تهدید می‌کند؟ این کودکان دارای آسیب‌های روحی و روانی هستند و به همین دلیل شاهد آن هستیم که در صورت عدم خرید و بی‌توجهی به آن ها، رفتار هایی پرخاشگرایانه از خود نشان می‌دهند.

کودکانِ در معرض آسیب جسمی و روحی

 امان الله قرایی مقدم، جامعه شناس، در ارتباط با کودکان کار به گسترش نیوز گفت: کودک کار به کودکی گفته می‌شود که به واسطه فقر، مشکلات اقتصادی و فرهنگی توسط باند و مافیا به مدت طولانی به کار گرفته می‌شوند. کودکان کار معمولا در معرض آسیب‌های جسمی، روحی و همچنین اجتماعی قرار دارند. چرا که از تحصیل محروم هستند و به نیاز‌های آنها توجهی نمی‌شود که به دنبال آن خطرات زیادی گریبان گیر این کودکان می‌شود.

وی ادامه داد: شرایط اقتصادی موضوع غیر قابل انکاری است که کار کودکان را تشدید کرده است و باید مد نظر همه کسانی می‌خواهند از حقوق کودکان دفاع کنند قرار گیرد.

این جامعه شناس گفت: از منظر قانونی  مساله کار کودکان زیر ۱۵ سال مطرح است، زیرا برای این سن ممنوعیت کار وجود دارد و دیگر آنکه مساله کارگر نوجوان به میان می آید؛ یعنی کودکان ۱۵ تا۱۸ سال طبق قانون کار به عنوان کارگر نوجوان محسوب می‌شوند و در قانون شرایطی برای کارکردن آنها ذکر شده است.

خصوصیت کودک کار

جامعه شناس شهری، خصوصیات کودکان کار را این گونه توصیف کرد: عموما کودکان کار خیابانی ارتباط نزدیکی باهم دارند، صمیمی‌اند و یک اتحاد تشکیل می‌دهند. خود اتکا و مستقل هستند و از یک دیگر حمایت می‌کنند. کودکان برای این که بتوانند پول به دست بیاورند، رفتارهایی از خود بروز می‌دهند که ترحم در فرد مقابل ایجاد کنند. از سوی دیگر احساس بیگانه بودن و به نوعی ترد شدن از اجتماع را تجربه کرده‌اند. یعنی می‌دانند جامعه به آنها توجهی ندارد و به همین دلیل حس حقارت و همچنین دشمنی نسبت به دیگران دارند.

قرایی مقدم در ادامه اظهار کرد: بر اساس یک تقسیم بندی دیگر، بخشی از کودکان کار به لحاظ سرپرستی، بد سرپرست هستند یعنی؛ پدر و مادر دارند اما فقیر هستند و نمی‌توانند خرجشان را بدهند به همین دلیل رفتار مناسبی با فرزندان خود ندارد. بخش دیگر تک‌سرپرست هستند یعنی پدر یا مادرشان فوت کرده یا طلاق گرفته و رهایشان کرده است. به همین خاطر مجبور به کار هستند و در نهایت کودکان  بی سرپرست‌  هستند که تحت سرپرستی مافیا قرار می‌گیرند و با کار برای این افراد مورد سو استفاده قرار می‌گیرند. در نهایت بعضی از کودکان کار  شب‌ها در منزل هایشان می‌خوابند و عده ای دیگر در خیابان‌ها رها هستند، چرا که هیچ هویتی ندارند. البته در جمع کوکان کار دختران آسیب پذیر تر هستند، چرا که مورد سو استفاده های جنسی نیز قرار می‌گیرند.

او ادامه داد: در واقع کودکان قربانیان شرایط اجتماعی، اقتصادی، فقر و بی‌سوادی هستند. عموما هویت و کارت شناسایی ندارند و حتی تحت پوشش هیچ بیمه و درمانی هم نیستد. البته چند سالی می‌شود که قرار است برایشان کارت هویتی صادر شود، اما هنوز هیچ اقدامی در این رابطه صورت نگرفته است.

اکثر این کودکان سو‌ء تغذیه دارند

قرایی مقدم در ارتباط با بیماری هایی که پیش روی این کودکان است، اظهار کرد: سوء تغذیه به عنوان رایج‌ترین مشکل کودکان کار و جدی‌ترین عامل مخرب رشد ذهنی و جسمی است. چرا که وقتی مواد غذایی مورد نیاز بدن نرسد قطعا از نظر جسمی ضعیف خواهد شد؛ آرتروز، دیسک کمر، عفونت‌های ریوی و مشکلات پوستی خیلی زود به سراغ این کودکان می‌آید.

وی در این زمینه ادامه داد: همچنین آسیب‌های روحی در اثر بی‌توجهی به این کودکان مشکلات بسیاری را برای آنها به همراه دارد. این کودکان هیچ آموزشی برای مهارت‌های زندگی ندیده‌اند بعد از رسیدن به سنین نوجوانی و جوانی درگیر مشکلات جدیدی خواهند شد.

سخن پایانی

در بسیاری از چهار راه‌ها دیده شده است که این کودکان در اثر بی‌توجهی شهروندان از خودشان خشونت نشان می‌دهند و به ماشین‌ها آسیب وارد کرده و متواری می‌شوند. به عنوان مثال بارها مشاهده شده که برف پاک کن ماشین هارا باز کرده یا با وسیله‌ای که برای تمیز کردن شیشه‌های ماشین در دست دارند به خودرو‌ها آسیب می‌زنند. به راستی که چه چیزی باعث ایجاد بروز این همه خشونت در بین این کودکان شده است؟ چرا تا کنون هیچ مقام مسئولی نسبت به ساماندهی یا جمع آوری این افراد اقدامی انجام نداده است.