مقصر گرانی لوازم خانگی مشخص شد!

گرانی لوازم خانگی در حالی این روزها شعله کشیده که برخی تولیدکنندگان دلیل افزایش قیمت‌ها را رشد قیمت ورق‌های فولادی عنوان می‌کنند. این در حالی است که به گفته کارشناسان و البته بررسی‌های انجام شده، بهای ورق فولادی ۱۵ درصد هزینه تولید یخچال و حدود ۳۵ درصد هزینه تولید لباسشویی را تشکیل می‌دهد و افزایش قیمت این ماده اولیه آن طور که برخی فعالان بازار لوازم خانگی اعلام می‌کنند، در میزان رشد هزینه‌ها و رشد چشمگیر قیمت‌ها اثرگذار نبوده است.

در همین زمینه یکی از کارشناسان بازار فلزات گفت: با افزایش قیمت نهاده‌های تولید یک کالا بهای تمام شده آن برای تولیدکننده دستخوش تغییرات شده و با افزایش مواجه می‌شود که به تبع آن قیمت فروش آن نیز بالا می‌رود؛ این روند برای لوازم خانگی نیز صادق است.

علی اصغر بهرامی افزود: با وجود آنکه مدتی معاملات ورق‌های فولادی از سمت کمیته تنظیم بازار وزارت صمت ابطال شد و به التهابات بازار دامن زد، اما به نظر می‌رسد که این بار رشد قیمت لوازم خانگی آن طور که به عنوان فاکتور اصلی افزایش نرخ‌ها اعلام می‌شود با قیمت ورق به عنوان یک ماده اولیه ارتباط نداشته باشد. چراکه حتی اگر قیمت ورق در بهای تمام شده تولید لوازم خانگی مختلف را در بازه‌ای بین ۱۵ تا ۳۵ درصد در نظر بگیریم، قیمت ورق آنچنان رشدی را تجربه نکرده که در رشد قیمت لوازم خانگی اثرگذار بوده باشد و اگر این رشد بابت افزایش قیمت ورق بوده، این رشد به یکباره رخ نداده و در مدت نزدیک به ۳ ماه رقم خورده است؛ اما باید پرسید چرا فنر قیمتی بازار لوازم خانگی بعد از این مدت به یکباره باز شده است؟

وی ادامه داد: البته مجموع هزینه مواد اولیه، حقوق و دستمزد و سربار در بهای تمام شده تولید یک کالا اثرگذار است و تنها نمی‌توان رشد قیمت‌ها را به هزینه مواد اولیه ربط داد. البته هزینه حقوق و دستمزد و سربار مانند هزینه مواد اولیه به صورت روزانه تغییر نمی‌کند و تنها متغیری که به صورت هفتگی یا دو هفته یکبار دچار نوساناتی می‌شود قیمت مواد اولیه است. اما نکته مهم این است که میانگین قیمت مواد اولیه در طول سال مدنظر قرار می‌گیرد و اینگونه نیست که اگر قیمت مواد اولیه ۱۰ درصد رشد کرد قیمت فروش نیز همزمان به همین میزان رشد کند. ضمن اینکه اگر فعالان این گروه به بهانه رشد قیمت ورق بهای فروش محصولات خود را گران کرده اند، آیا با کاهش قیمت‌های جهانی فولاد و یا اصلاح نرخ دلار قیمت‌های خود را پایین می‌آورند؟ اگر این مورد را می‌پذیرند، در برهه‌های زمانی مختلف نیز حق با آنها خواهد بود که با رشد قیمت ورق فولاد، نرخ فروش خود را افزایش دهند.

بهرامی با تاکید بر اینکه سازمان حمایت از تولیدکننده و مصرف‌کننده باید در رابطه با رشد قیمت کالاها ورود کند، در خصوص اثر انتظارات تورمی بر افزایش قیمت لوازم خانگی در بازار و احتمال احتکار کالا از سوی برخی تولیدکنندگان و دلالان گفت: بانک مرکزی تورم مورد انتظار امسال را ۲۲ درصد اعلام کرده که این میزان تورم در سطح عمومی قیمت کالاها از ابتدای سال تاکنون محقق شده است. از این رو، یا به نظر می‌رسد نحوه محاسبه این نرخ اشتباه است و یا تولیدکننده انتظاری خلاف واقع دارد. اما آنطور که ارزیابی می‌شود تورم انتظاری تولیدکننده پایین دست و بالادست صنایع مختلف بالاتر از ۲۲ درصد است و این انتظارات در رشد قیمت لوازم خانگی نیز موثر بوده است.

این کارشناس بازار فلزات با بیان اینکه خریداران ورق‌های فولادی مواد اولیه را براساس سهمیه‌های تعیین شده در سامانه بهین یاب وزارت صمت خریداری می‌کنند، گفت: براساس اختصاص سهمیه‌های سامانه بهین یاب وزارت صمت، تولیدکنندگان واقعی از جمله صنف لوازم خانگی، مواد اولیه مصرفی خود را با قیمت‌های پایین تر از نرخ‌های بازار آزاد خریداری می‌کنند، اما محصول خود را برمبنای قیمت مواد اولیه بازار آزاد به مصرف‌کننده نهایی می‌فروشند. به عبارت بهتر، محصول نهایی با قیمت ارزان به‌دست مصرف‌کننده نهایی نمی‌رسد و به عبارتی هیچ حمایتی از مصرف‌کننده نمی‌شود که این ایراد اساسی به سامانه بهین یاب وزارت صمت و همچنین نظارت بر قرار گرفتن مواد اولیه در مدار تولید وارد است.

بهرامی تاکید کرد: لازم به نظر می‌رسد که در مقابل این گرانی‌ها وزارت صمت، سازمان حمایت از تولیدکننده و مصرف‌کننده و سازمان تعزیرات حکومتی قیمت فروش تولیدکنندگان را زیر نظر داشته باشند و با ارزیابی دقیق بررسی کنند که آیا خریداران مواد اولیه در بازار رسمی، محصولات خود را نیز با قیمت‌های پایین و براساس نرخ ارز نیما به مصرف‌کننده نهایی می‌فروشند و یا فروش آنها براساس نرخ‌های بازار آزاد و بهای غیررسمی ارز صورت می‌گیرد.