کدام خانه ها مشتری بیشتری دارند؟

سیگنال‌های دریافتی از تحولات بازار مسکن شهر تهران نشان می‌دهد تقاضای واقعی در محدوده متناسب با توان خانوارهای متوسط قرار دارد؛ هرچند این توان با توجه به رشد لجام گسیخته قیمت مسکن تا حد زیادی سرکوب شده است.

سهم اندک واحدهای بالای ۲۰۰ متر و کمتر از ۴۰ متر در معاملات

بررسی آمارهای مسکن شهر تهران طی سال‌های گذشته حاکی از آن است واحدهای لوکس و نیمه لوکس، با وجود نوسانات مقطعی ناشی از تلاطم بازارهای موازی سهم اندکی از معاملات را به خود اختصاص می‌دهند. از طرف دیگر واحدهای ارزان قیمت و کوچک متراژ نیز رتبه بالایی در خرید و فروش ندارند. به طور مثال در خردادماه امسال واحدهای بالای ۲۰۰ متر مربع تنها ۲.۳ درصد معاملات مسکن شهر تهران را به خود اختصاص دادند و از طرف دیگر خانه‌های کمتر از ۴۰ متر مربع سه درصد از قراردادهای خرید و فروش را در برگرفتند.

این در حالی است که واحدهای ۵۰ تا ۶۰ متر مربع یا ۶۰ تا ۷۰ متر معمولاً رتبه اول از نظر متراژ را دارند. خردادماه ۱۳۹۹ واحدهای ۵۰ تا ۶۰ متر و ۶۰ و ۷۰ متر با سهم مشابه ۱۴.۱ درصد بیشترین سهم از تعداد معاملات را به خود اختصاص دادند. پس از آن، خانه‌های ۷۰ تا ۸۰ متر با ۱۱.۹ درصد و ۸۰ تا ۹۰ متر با ۹.۹ درصد قرار گرفتند. در مجموع در خردادماه ۱۳۹۹ واحدهای کمتر از ۸۰ متر مربع ۵۲.۶ درصد از قراردادهای خرید و فروش مسکن در تهران را به خود اختصاص دادند.

سهم پایین واحدهای کمتر از ۴۰ متر مربع از نظر تعداد معاملات ممکن است این ذهنیت را ایجاد کند که ساخت این واحدها ضرورتی ندارد. در حالیکه دو نکته را درباره این گروه متراژی باید در نظر گرفت؛ نخست آنکه طرف تقاضای این نوع متراژ از توان بالایی برای خرید برخوردار نیست. از طرف دیگر واحدهای کوچک متراژ قابلیت بالایی از نظر اجاره کارگری، درمانی و آموزشی دارند. بر این اساس محمود محمودزاده - معاون وزیر راه و شهرسازی - به ایسنا می‌گوید که بازار مسکن را نمی‌توان یک بعدی نگاه کرد و باید از جنبه‌های مختلف به بررسی آن پرداخت.

بالاترین تقاضا در دامنه قیمتی ۱۰ تا ۱۲ میلیون تومان در هر متر مربع

از نظر قیمت یک متر مربع، واحدهای مسکونی ۱۰ تا ۱۲ میلیون تومان با سهم ۱۰.۴ درصد بیشترین معاملات را در خردادماه ۱۳۹۹ داشتند. بعد از آن بازه قیمتی ۱۲ تا ۱۴ میلیون تومان با سهم ۱۰.۱ درصد، سپس ۱۴ تا ۱۶ میلیون تومان با سهم ۹.۹ درصد و بعد از آن، خانه‌های متری ۸ تا ۱۰ میلیون تومان با ۸.۲ درصد قرار گرفتند. کمترین سهم نیز به واحدهای ۵۴ تا ۵۶ میلیون تومان در هر متر مربع تعلق داشت که خردادماه ۱۳۹۹ یک صدم درصد از معاملات را به خود اختصاص دادند. در مجموع ۵۵.۷ درصد قراردادهای خرید و فروش مسکن در تهران با قیمت کمتر از متوسط شهر (متری ۱۸.۹ میلیون تومان) منعقد شد.

خانه‌های ۶۰۰ تا ۸۵۰ میلیون تومان بیشترین فروش را داشتند

توزیع فراوانی معاملات مسکن شهر تهران در خرداد ماه ۱۳۹۹ بر حسب ارزش هر واحد مسکونی نشان می‌دهد خانه‌های ۶۰۰ تا ۸۵۰ میلیون تومان با سهم ۱۴.۴ درصد در رتبه اول قرار دارند. پس از آن واحدهای ۳۵۰ تا ۶۰۰ میلیون تومان با سهم ۱۴.۲ درصد، سپس آپارتمان‌های ۸۵۰ میلیون تا ۱.۱ میلیارد تومان با ۹.۹ درصد رتبه‌های بعدی را دارند. در مجموع ۵۰.۴ خرید و فروش در واحدهای کمتر از ۱.۳ میلیارد تومان منعقد شده است.

روند نزولی معاملات واحدهای تا ۵ سال ساخت

توزیع​ تعداد واحدهای مسکونی معامله شده از نظر عمر بنا نشان می‌دهد با وجود آن که واحدهای تا پنج سال ساخت همچنان رتبه اول معاملات را به خود اختصاص می‌دهند، سهم این نوع آپارتمانها طی سال‌های گذشته روند نزولی داشته که علت اصلی آن به کاهش تدریجی قدرت خرید متقاضیان مربوط می‌شود.

خرداد ماه ۱۳۹۹ واحدهای کمتر از ۵ سال ساخت ۳۹ درصد قراردادهای خرید و فروش مسکن شهر تهران را به خود اختصاص دادند. در حالی که خرداد ۱۳۹۴ این سهم ۵۳ درصد بود.

منطقه ۵ کماکان پیشتاز معاملات

توزیع منطقه‌ای معاملات در مناطق ۲۲ گانه شهر تهران حاکی از آن است که در خرداد ماه ۱۳۹۹ منطقه ۵ با سهم ۱۵.۴ درصد همانند سال‌های گذشته رتبه اول معاملات را در بین مناطق شهر تهران داشته است. معمولاً مناطق ۲ و ۴ نیز رتبه‌های دوم و سوم را دارند که در خرداد ماه ۱۳۹۹ به ترتیب سهم ۹.۱ درصد و ۸.۸ درصد را به خود اختصاص دادند. در مجموع ۷۳.۳ درصد معاملات مسکن شهر تهران طی خرداد ماه ۱۳۹۹ به ترتیب در مناطق ۵، ۲، ۴، ۱۰، ۱۴، ۷، ۱، ۸، ۱۱ و ۳ انجام گرفت.

رشد عجیب قیمت در منطقه ۱

بیشترین مقدار قیمت نیز همچنان به منطقه ۱ تعلق دارد که میانگین قیمت آن در خرداد ماه ۱۳۹۹ به ۴۱.۲ میلیون تومان در هر متر مربع رسید که نسبت به ماه قبل ۲۱.۸ نسبت به ماه مشابه سال قبل ۵۳ درصد افزایش نشان داد. کمترین میانگین قیمت در مناطق شهر تهران نیز به منطقه ۱۸ تعلق دارد که خرداد ماه امسال متوسط قیمت مسکن در آن ۸.۹ میلیون تومان بود.

اما افزایش حدود ۹ میلیون تومانی قیمت در منطقه ۱ فقط طی یک ماه کمی عجیب به نظر می‌رسید. آن هم در شرایطی که این منطقه سهم بالایی از معاملات را ندارد. به نظر می‌رسد هشدار دولت برای اخذ مالیات از واحدهای مسکونی خالی در تابستان جاری، منجر به فروش حجم بالایی از واحدهای کلید نخورده در بالای شهر شده که جهش قیمتی را در شاخص کل به دنبال داشته است.

متوسط قیمت تهران ۱۸.۹ میلیون تومان

متوسط قیمت هر متر مربع مسکن شهر تهران در خردادماه ۱۳۹۹ بالغ بر ۱۸.۹ میلیون تومان بوده که نسبت به ماه قبل و ماه مشابه سال قبل به ترتیب معادل ۱۱.۶ و ۴۲.۵ درصد افزایش نشان می‌دهد. بر اساس اعلام بانک مرکزی، همچنین تعداد معاملات آپارتمان‌های مسکونی شهر تهران در خرداد ماه سال ۱۳۹۹ به ۱۰ هزار و ۸۰۰ واحد رسید که در مقایسه با اردیبهشت امسال ۴.۷ درصد کاهش یافته و نسبت به خرداد پارسال ۸۰.۱ درصد افزایش داشته است.