یک استاد دانشگاه در گفت و گو با گسترش نیوز:
چشم انداز اقتصاد ایران در ۱۴۰۰
هرچند که دولت بایدن با شعار بازگشت به برجام بر سر کار آمده و ادعای این را دارد که می‌شود با دیپلماسی مشکلات میان طرفین را حل کند با این حال گشایشی در روابط میان طرفین و تحریم‌ها صورت نپذیرفته است.
در سال آینده، اقتصاد ایران با شرایط دوگانه‌ای مواجه خواهد شد: از سویی با افزایش واکسیناسیون در جهان، تقاضا برای نفت همزمان با افزایش رشد اقتصادی بیشتر خواهد شد و این در حالی‌ست که تحریم‌های ایران همچنان به شکل کلی و ساختاری برجای خود باقی مانده‌اند و افزایش رشد اقتصادی کشور در شرایط پیش رو چندان قابل اعتنا نیست. بهمن آرمان اقتصاددان و استاد دانشگاه در گفت‌وگو با گسترش نیوز ضمن ابراز نگرانی از تداوم تحریم‌ها، سال آینده را سال تصمیم‌های سخت برای کشور می‌داند.
تحریم‌ها لغو خواهد شد؟
رئیس پیشین سازمان بورس و اوراق بهادار کشور در پاسخ به پرسشی مبنی بر افزایش گمانه‌زنی‌ها پیرامون لغو تحریم‌ها، اظهار داشت: لغو تحریم برای تحریم‌کنندگان باید همراه با توجیه اقتصادی باشد و همزمان با رفع دلایل سیاسی و فنی ایجاد تحریم، باید به این اتفاق امیدوار بود. در حال حاضر اقتصاد ایران، در شرایطی قرار ندارد که بتواند آن توجیه اقتصادی برای رفع تحریم را ایجاد کند زیرا تقاضا برای بازار نفت که اصلی‌ترن و استراتژیک‌ترین کالای صادراتی از ایران بود، همچنان ثابت مانده و در صورت افزایش تقاضا نیز کشورهای بسیار زیادی توانایی افزایش عرضه را دارند. علاوه بر آن ایران همچنان بر تصمیم سیاسی پیشین خود مصر است و به همین دلیل از طرف مقابل هم چندان گشایشی صورت نخواهد پذیرفت. دولت آینده در ایران هم تا نیمه سال آتی بر سرکار نخواهد آمد و به همین دلیل به سادگی می‌شود بیان کرد که تحریم‌ها تا شش ماه آینده بر سرجای خود باقی خواهند ماند. تغییر ساختار قوه مجریه در ایران، شاید یکی از پارامترهای کلیدی در بحث لغو تحریم‌ها یا دستکم مذاکره برای لغو آن‌ها باشد.
بایدن به دنبال ایجاد اجماع علیه ایران
بهمن آرمان در ادامه خاطرنشان ساخت: بایدن به دنبال ایجاد اجماع جهانی به شکل پلکانی علیه ایران است و به همین دلیل نباید خیلی خوش‌بین به لغو تحریم‌ها باشیم. در ساختار سیاسی حال حاضر کشور هم، اراده‌ای برای حل مشکل با ایالات متحده مشاهده نمی‌شود و به همین دلیل، چشم‌انداز مثبتی برای شکل‌گیری این امید وجود ندارد و آثار آن را در بازارهای مختلف نیز می‌توانید مشاهده کنید. هرچند که طبیعی‌ست با افزایش رشد اقتصادی در جهان و عبور از رکود فعلی، نیاز به انواع کامودیتی‌ها و از جمله نفت را افزایش می‌دهد اما باید یک تصمیم سیاسی دوسویه، ایران را به بازار بازگرداند وگرنه رشد اقتصادی ایران با شرایط فعلی بازهم پایین خواهد ماند و باد رفته رفته این واقعیت اقتصادی را پذیرفت که توام با کاهش شدید نرخ رشد اقتصادی ایران از ابتدای دهه حاضر و افزایش چشمگیر تورم، قدرت خرید ایرانیان در پایان این دهه، بسیار پایین‌تر از آغاز این دهه است و چشم‌انداز مثبتی برای بهبود این وضعیت در افق پدیدار نمی‌شود.
چشم‌اندازی برای رونق بورس وجود ندارد
این استاد دانشگاه ادامه داد: آزادسازی دارایی‌های بلوکه شده ایران در بانک‌های خارجی شاید، بتواند گشایشی در مسائل ارزی ایجاد کند و با کاهش قیمت دلار، قدری میزان قدرت خرید عمومی مردم افزایش پیدا کند و بخشی از عقب‌ماندگی گذشته جبران شود. با این حال، این نکته به معنای احیای اقتصاد ایران در سال آینده نیست. درواقع اگر اراده و نیت سازنده‌ای برای احیای اقتصاد ایران وجود داشته باشد، در تصمیمات بسیار سخت و راهبردی خودش را نشان خواهد داد که ما در شرایط فعلی آن را مشاهده نمی‌کنیم. عدم واکسیناسیون کرونا هم در این شرایط باعث کاهش رشد اقتصادی کشور و به خطر افتادن بسیاری از بنگاه‌ها و کسب‌وکارهای دیگر خواهد شد. در مجموع چشم‌انداز مثبتی برای احیای سهم ایران در بازار نفت، رونق یافتن مجدد بورس، کاهش جدی نرخ ارز و به طور کلی، ترمیم وضع معیشتی ایرانیان در سال آینده وجود ندارد اما امیدوارم که افراد دلسوز و ذی‌صلاح بتوانند در سال پیش رو، تصمیمات لازم را برای خروج اقتصاد ایران از بن بست لحاظ کنند.
ارسال نظر