یارانه چه کسانی زیاد می شود؟

با توجه به ترکیب گزینه های پیشنهادی وزارتخانه در کابینه سید ابراهیم رئیسی، به نظر می‌رسد که رویکردهای اقتصادی کابینه محمود احمدی‌ نژاد در زمینه های مختلف در دولت جدید نیز تکرار خواهد شد. با این حال به نظر می رسد که تصحیحات اندکی نسبت به سیاست های دولت های نهم و دهم در دستور کار دولت جدید قرار خواهد گرفت.

چاه عمیق هدفمندی یارانه ها

یکی از موضوعات برجای مانده از دولت نهم و دهم، موضوع هدفمندی یارانه ها بود که همچنان در وضعیت پرابهامی به سر می‌برد و به چالشی خطرناک و پیچیده برای دولت های پس از احمدی‌نژاد تبدیل شد. اکنون افزایش مبلغ یارانه پرداختی در گرو افزایش قیمت حامل های انرژی نظیر بنزین، گازوئیل، برق، آب و گاز است تا میزان پرداختی به دهک ها و اقشار هدف افزایش پیدا کند. در نتیجه باعث می شود که فشار پرداخت یارانه های ارزش زدوده به مردم، همچنان بر دولت وارد شود ولی به علت سقوط ارزش میزان یارانه پرداختی به نسبت سال ۱۳۹۰ که معادل ۴۵ دلار ارزش داشت، به میزانی کمتر از ۲ دلار، ارزش این پرداختی برای کمک به معیشت دهک های آسیب پذیر را به شدت کاهش داده است.

این به معنای تداوم وضعیت فعلی به شکل کژدار و مریز است. در غیر این صورت باید قیمت حامل های انرژی به شکل دفعی و ناگهانی و یا تدریجی و پلکانی به قیمت فوب خلیج فارس یا آمستردام برسد. در مرحله دوم نیز باید یارانه پرداختی به دهک های بالاتر درآمدی حذف شود و بر مبلغ یارانه دهک‌های آسیب پذیر و با حاشیه درآمد کمتر پرداخت شود تا صورتی از درآمد پایه همگانی UBI برای فقرا تدارک دیده شود.

چگونه یارانه این افراد افزایش می یابد؟

با افزایش پنجاه درصدی قیمت بنزین، و حذف تنها ۱۰ میلیون نفر از یارانه بگیران فعلی، می شود مبلغ پرداختی یارانه به هر نفر را تا ۷۵۰ هزار تومان افزایش داد که نیازمند یک برنامه ریزی پیچیده و دقیق توسط دولت و مجلس برای جلوگیری از اعتراضاتی مشابه با اعتراضات آبان ۹۸ است. در صورت آزادسازی قیمت همه حامل های انرژی نیز می شود تا ۳ میلیون تومان به هر فرد ایرانی یارانه داد!

در هر حالتی غیر از شرایط یاد شده، هرگونه افزایش مبلغ یارانه ها مساوی با افزایش پایه پولی و نقدینگی کشور خواهد بود و در نتیجه نرخ تورم نیز به شکلی فزاینده افزایش خواهد یافت.