مالیاتی که فقرا به اغنیا می دهند!

فروردین ۱۳۹۷ واژه ای جدید به اقتصاد ایران اضافه شد «ارز ۴۲۰۰ تومانی یا دلار جهانگیری» این روز سرآغازی بر توزیع عظیم و گسترده رانت برای عده‌ای خاص شد. اسحاق جهانگیری، معاون اول دولت وقت بعد از جلسه فوق‌العاده ستاد اقتصادی دولت برای مدیریت بازار ارز اعلام کرد، نرخ دلار برای تمام فعالان اقتصادی و برای رفع همه نیازهای قانونی، نیازهای مسافران، دانشجویان و محققان ۴۲۰۰ تومان خواهد بود. در این میان عده ای به بود و نبود این ارز پرداختن و نظرات مختلفی پیرامون این موضوع بیان شده است. در همین راستا ما درگسترش نیوز گفتگویی داشتیم با یک کارشناس اقتصادی،‌ برای خواندن مشروح این گزارش با ما همراه باشید:

رانت عظیم با ارز جهانگیری

حجت الله فرزانی کارشناس اقتصادی و بانکی در گفتگو با خبرنگار گسترش نیوز در پاسخ به این سوال که آیا وجود ارز ۴۲۰۰ تومانی به نفع اقتصاد کشور است یا به ضرر کشور اظهار کرد: تجربه ۳ سال اخیر کشور نشان داده که ارز ۴۲۰۰ تومانی سبب رانت شده است و منجر به این شد که به بهانه حمایت از کالاهای اساسی و جلوگیری از افزایش قیمت آنها، یک رانتی به عده ای خاص توزیع می شود.

وی افزود: آن هدف اولیه ای که دلیل تصویب ارز ۴۲۰۰ تومانی شده بود، متاسفانه با شکست روبرو شد و کالاها با نرخ ارز آزاد قیمت گذاری شد و به دست مصرف کننده رسید. لذا تعیین نرخ ارز۴۲۰۰ تومانی برای کالاهای اساسی خیلی موثر واقع نشد. اگر این موضوع با نظارت بر واردات کالاهای اساسی به سرانجام می رسید می توانستیم بگوییم که ارز ۴۲۰۰ به نقطه هدف خود رسیده است این امر اتفاق نیافتاد و تنها ردی از ارز۴۲۰۰ تومانی را در بازار مشاهده کردیم و تنها عده ای خاص از مزایای آن استفاده کردند.

نیاز است که مراکز نظارتی و قضایی به موضوع ارز ۴۲۰۰ تومانی ورود کنند وبا شفاف سازی بیان کنند که چه کسانی مبادرت به دریافت این ارز کرده اند. همچنین اگر تخلفی در این راستا صورت گرفته باید اقداماتی انجام شود تا درس عبرتی برای دیگران شود.

رشد نقدینگی باید هدفمند باشد

این کارشناس اقتصادی در پاسخ به این سوال که آیا نقدینگی هدفمند برای کشور مفید است یا خیر اظهار کرد: اگر نقدینگی ایجاد شود و در بخش تولید و بخش واقعی اقتصاد مصرف شود خوی است. همچنین باید سبب رشد تولید ناخالص داخلی شود. آنگاه می توان گفت که نقدینگی هوشمند صورت گرفته است. زیرا که آثار آن در تولید دیده شده وسبب رشد اقتصاد می شود.

فرزانی ادامه داد: اما نقدینگی زمانی به مشکل برخورد می کند که تولیدات ما با مشکل روبرو شود. این امر بیانگر است که تورم نتوانسته نقدینگی بیش از یک درصد را جذب کند و در افزایش قیمت ها اثرگذار بوده است. لذا اگر نقدینگی هوشمند نباشد و منجر به رشد تولید نشود، منجر به افزایش سطح قیمت ها و تورم می شود. اکنون کشور در حال تجربه یک تورم حاد است و باید با راهکارهای اساسی سعی در بهتر کردن اوضاع تورم در اقتصاد کرد.

تبعات تورم برای مردم

وی در پایان در پاسخ به اینکه اکنون تورم از بازارهای لوکسی همانند طلا و مسکن و ارز به سمت خوراک مردم رفته این امر چه تبعاتی می تواند برای کشور داشته باشد، اظهار کرد: از قدیم می گفتند که تورم مالیاتی است که فقرا به اغنیا می دهند،‌ یعنی کسانی که توان مالی خوبی دارند و در بخش تولید فعالیت می کنند با رشد تورم، جیب فقرا را خالی می کنند.

تورم آثار خوبی در جامعه بطور قطعی نخواهد داشت. سبب افزایش فاصله جینی بین اقشار جامعه می شود. این افزایش بین دهک های جامعه متاسفانه ما را از چشم انداز توسعه دور می کند. تورم سبب می شود که ما از برنامه های توسعه دور شویم و به سمیتی برویم که کشوری با روند توسعه معکوس شویم. لازم است که دولت با یک راهکاری اساسی نقدینگی و تورم را کنترل کند تا آسیب بیشتر به اقتصاد کشور وارد نشود.