بازگشت به دوران کوپن / نوبت به لبنیات و مرغ رسید؟

انتظار می‌رود با تغییر شیوه فروش نان سنتی، فروش نقدی این کالا در سراسر کشور متوقف شود و هر سرپرست خانوار با کارت بانکی خودش که به کد ملی‌اش متصل خواهد بود، بتواند نان بخرد. البته سایر اعضای خانوار هم که اطلاعات آنها در سامانه هدفمندی یارانه‌ها ذیل یک خانواده ثبت شده، از همین امکان بهره‌مند می‌شوند. بانک مرکزی هم مکلف شده امکان صدور فوری کارت بانکی برای افراد فاقد کارت را فراهم سازد. ستاد اقتصادی دولت مصمم است اجرای این طرح دچار تأخیر و تعلیق نشود؛ هرچند هنوز زمان نهایی اجرای طرح تغییر شیوه فروش نان به‌طور دقیق مشخص نیست.

بر مبنای این گزارش، طبق طرح مزبور موضوع پرداخت یارانه نقدی نان منتفی است و به همه مردم نان با شیوه جدید فروخته می‌شود. این شیوه همه ایرانیان را تحت پوشش قرار می‌دهد فارغ از اینکه، فرد یارانه نقدی یا کمک‌معیشتی دریافت می‌کند یا نه. بر این اساس قرار شده دولت آرد را با نرخ واقعی و به‌صورت امانی در اختیار نانوایان سنتی قرار دهد و هر شب براساس آمار فروش نانوایی‌ها، شبکه بانکی مابه‌التفاوت نرخ آرد و نان را به‌حساب نانوایان واریز کند، نانوایی‌ها هم از این امکان برخوردار می‌شوند که در یک بازه زمانی ۴۵تا ۶۰روزه، نرخ آرد را به دولت پرداخت و تسویه‌حساب کنند.

پرداخت یارانه جبرانی برای ۴قلم کالا

مسئله دیگر روی میز دولت، تصمیم‌گیری درباره شیوه پرداخت یارانه لبنیات، تخم‌مرغ، گوشت مرغ و روغن است. ستاد اقتصادی دولت به این اجماع رسیده که باید مدل توزیع یارانه این کالاها متفاوت از الگوی نان‌های سنتی باشد. سازمان برنامه و بودجه، وزارت جهادکشاورزی و وزارت صمت پیشنهادهای خود را درباره رقم یارانه جبرانی به ازای حذف ارز ۴۲۰۰ به رئیس‌جمهور ارائه داده‌اند، اما مقرر شده پس از ارزیابی‌های کارشناسی رقم نهایی برای یارانه جبرانی نقدی را رئیس‌جمهوری تعیین و ابلاغ کند. گفته شده این یارانه به همه مردم براساس سقف بودجه مصوب دولت پرداخت خواهد شد.

فروش نان به اتباع خارجی

آیا نان به اتباع خارجی با نرخ آزاد فروخته می‌شود؟ دولت چنین برنامه‌ای ندارد و هرگز تصمیم ندارد که این افراد را، به‌عنوان مهمانان ایران، از دریافت نان سنتی محروم کند، ولی اتباع خارجی مقیم ایران به ثبت اطلاعات خود در سامانه‌هایی که اعلام خواهد شد ملزم خواهند شد تا میزان مصرف نان و آرد برای دولت قابل رهگیری باشد. به همین دلیل قرار شده به‌زودی سازمان هدفمندی یارانه‌ها و دیگر نهادهای مسئول سامانه‌ای را اعلام کنند تا اتباع دیگر کشورها اطلاعات و شناسه خود را در آن ثبت کنند و بر مبنای آن از تسهیلات خرید نان با نرخ یارانه‌ای بهره‌مند شوند. آمارهای دولتی نشان می‌دهد ۸۱درصد گندم مصرفی در هر سال صرف تولید و مصرف نان‌های سنتی می‌شود و بقیه آن به تولید کالاهای دیگر شامل ماکارونی، بیسکوئیت، کیک و نان‌های فانتزی اختصاص دارد. سهم نان‌های فانتزی در تهران ۲۰درصد و در دیگر استان‌ها بین ۴تا ۷درصد برآورد شده است. دولت برای جلوگیری از موازی‌کاری، اداره بازار نان سنتی را به وزارت اقتصاد واگذار کرده است. هدف این است که گروه‌های هدف حمایتی در نهایت بسته به وضعیت معیشتی و محل سکونت‌شان، مورد حمایت بیشتری قرار گیرند و به این ترتیب سیاست یارانه کالاهای اساسی هوشمند شود.

حامل‌های انرژی در دستورکار نیست

طبق اطلاعات دریافتی همشهری، در چارچوب برنامه اخیر دولت، تغییر شیوه الگوی سهمیه بنزین و دیگر حامل‌های انرژی منتفی است؛ هرچند بررسی دستگاه‌های ذیربط نشان می‌دهد این تغییر الگوی فروش سوخت که به‌صورت پایلوت در جزیره کیش اجرا شده، موفق بوده، اما ستاد اقتصادی دولت به این نتیجه رسیده که اولویت را به تغییر شیوه ارز ۴۲۰۰تومانی بدهد؛ به همین دلیل بحث اصلاح بازار حامل‌های انرژی از دستور کار خارج شده است.