زمان هوشمندسازی فروش نان در سراسر کشور

به گفته معاون وزیر جهاد کشاورزی، اجرای طرح توزیع نان با دستگاه‌های کارتخوان در کشور، نیاز به ۸۳ هزار دستگاه کارتخوان دارد که در صورت تجهیز همه نانوایی‌ها به آن، این طرح عملیاتی خواهد شد.

طرح هوشمندسازی یارانه آرد و نان پیش از این در استان‌های زنجان، قزوین، گیلان، فارس، ایلام، گلستان، همدان، چهارمحال و بختیاری و سمنان اجرا شده بود و اجرای مرحله اول این طرح از۳۰ خردادماه در استان تهران نیز آغاز شد و حدود ۹ هزار دستگاه کارتخوان به نانوایی‌ها اختصاص پیدا می‌کند. بر‌اساس این گزارش، سرعت نصب دستگاه‌های کارتخوان در استان‌های زنجان، گلستان، فارس و قزوین افزایش یافته و حالا با اجرای این طرح در پایتخت، خطاهای این طرح مشخص و مرتفع می‌شود. با اجرای فروش نان با دستگاه‌های کارتخوان هوشمند، خرید نان با کارت بانکی فرد که به کد ملی آن شخص متصل است، انجام می‌شود و نرخ نان با نرخ سال قبل محاسبه می‌شود؛ ضمن اینکه هیچ تغییری در حجم و نرخ نان خریداری شده صورت نمی‌گیرد.

جلوگیری از گرانفروشی، قاچاق آرد و تخصیص آرد بر مبنای فعالیت نانوایی‌ها از مهم‌ترین نقاط قوت این طرح عنوان شده است.

آرد یارانه‌ای به جای قاچاق در داخل معامله می‌شود

تا قبل از آزادسازی نرخ آرد، نرخ این محصول در همه جای کشور یکسان بود و به علت یارانه‌ای بودن آن به خارج از کشور قاچاق می‌شد، اما اکنون به جای خروج غیرقانونی از کشور در داخل و بین واحد‌های یارانه‌ای و آزاد خرید و فروش می‌شود. در واقع اکنون آرد از نانوایی‌های دولتی خارج می‌شود و به نانوایی‌های آزادپز برده و این محصول خارج از شبکه عرضه می‌شود. بنابراین، دولت برای جلوگیری از خروج آرد خارج از شبکه، طرح فروش نان با دستگاه‌های کارتخوان هوشمند را به مرحله اجرا رسانده است که بعد از تجهیز ۸۳ هزار دستگاه کارتخوان، عملیاتی خواهد شد. بر‌اساس آمارها، هر ایرانی به‌طور متوسط روزانه ۳۰۰ گرم نان مصرف می‌کند که با توجه به جمعیت ایران سالانه به ۹.۵ میلیون تن گندم نیاز است، اما اکنون بیش از ۱۱.۵ میلیون تن گندم در کشور مصرف می‌شود. این فاصله مصرفی نشان می‌دهد بیش از ۲ میلیون تن گندم و آرد از کشور قاچاق یا بعد از پخت به ضایعات نان تبدیل می‌شود.

نصب کارتخوان‌های هوشمند راهی برای جلوگیری از قاچاق آرد است، زیرا سهمیه آرد نانوایی‌ها بر مبنای تراکنش یا میزان فروش نان تخصیص داده می‌شود و باعث خواهد شد واحدها ساعات بیشتری را به پخت نان اختصاص دهند. با نصب کارتخوان‌های هوشمند، افراد نان را با نرخ ثابت از نانوایی‌ها خریداری می‌کنند و دیگر سوء‌استفاده در قیمت‌ها به بهانه‌های مختلف رخ نمی‌دهد. بنابر آمار بنیاد ملی گندمکاران، سالانه ۱۰ تا ۱۰.۵ میلیون تن گندم مورد نیاز کشور است که به سبب ارزان بودن۳۰ درصدی نرخ گندم با نرخ جهانی، گندم از شبکه مصرف نان خارج می‌شد ولی با مردمی‌سازی یارانه‌ها و طرح هوشمندسازی فروش نان، پیش‌بینی می‌شود میزان مصرف به ۵ تا ۶ میلیون تن برسد که ۱.۵ میلیارد دلار صرفه‌جویی ارزی به همراه دارد.

در کنار هوشمندسازی نرخ آرد، فروش کیلویی نان هم در ارتقای کیفیت و کاهش ضایعات تأثیر بسزایی دارد و بنابر گفته امراللهی، مدیرکل دفتر بازرسی و نظارت بر کالاهای اساسی وزارت جهاد کشاورزی، طرح کیلویی فروشی نان در جلسه شورای آرد و نان در حال بررسی است. دولت با اجرای طرح توزیع کیلویی نان به‌دنبال آن است که مردم نان را با نرخ مناسب دریافت کنند، چرا که اجرای این طرح جلوی کم‌فروشی و گرانفروشی را می‌گیرد و هیچ‌گونه افزایش قیمتی برای مردم در بر ندارد.

دولت اصلاح ارز ۴۲۰۰ تومانی را در حوزه نان کلید زده و حالا قرار است با اجرای تدریجی این طرح و رفع مشکلات احتمالی، آن را به کل کشور تعمیم دهد تا از این طریق ناکارآمدی‌ها و سوء‌استفاده‌هایی که پیش از این شکل گرفته بود، رفع شود.