یک پیش‌بینی امیدوارکننده از اقتصاد ایران

وحید شقاقی شهری؛ اقتصاددان در واکنش به پیش‌بینی جدید صندوق بین‌المللی مبنی بر افزایش تراز حساب جاری ایران، گفت: این موضوع و پیش بینی علامت مثبتی به اقتصاد ایران صادر می‌کند و مفهوم آن این است که در صادرات غیرنفتی و نفتی موفق عمل کرده‌ایم.

این اقتصاددان، تراز حساب جاری را تفاضل صادرات کالا‌ها و خدمات (نفتی و غیرنفتی) از واردات کالا‌ها و خدمات (نفتی و غیرنفتی) عنوان کرد و گفت: سرمایه‌گذاری خارجی در حساب جاری نمی‌آید بلکه در حساب سرمایه می‌آید بنابراین حساب سرمایه هم به ورود و خروج سرمایه در کشور اطلاق می‌شود. ضمن اینکه مجموع این دو حساب، تراز پرداخت‌ها نام می‌گیرد.

وی ادامه داد: مفهوم دیگری هم با عنوان تراز بازرگانی داریم که فقط کالا‌ها را شامل می‌شود و تفاضل صادرات از واردات است.

شقاقی تصریح کرد: صندوق بین‌المللی پول اعلام کرده است که تراز حساب جاری ایران برای سال ۲۰۲۲ حدود ۲۱ میلیارد دلار افزایش خواهد یافت که بیانگر این است که در سال جاری میلادی دارای مازاد حساب جاری خواهیم بود و صادرات کالا‌ها و خدمات ما منهای واردات این بخش ۲۱ میلیارد دلار بیشتر شده و اقتصاد ایران مازاد حساب جاری خواهد داشت.

این اقتصاددان تاکید کرد: این موضوع و پیش بینی علامت مثبتی به اقتصاد ایران صادر می‌کند و مفهوم این است که در صادرات غیرنفتی و نفتی موفق عمل کرده‌ایم. در اقتصاد ایران اگر نفت را کنار بگذاریم حدود ۴۰ تا ۴۵ میلیارد دلار صادرات غیرنفتی داریم و حدود ۴۰ تا ۵۰ میلیارد دلار هم واردات

ایران بوده است که با احتساب نفت عملا صادرات ما به رقم ۶۵ تا ۷۰ میلیارد دلار می‌رسد و واردات هم بیش از ۵۰ میلیارد دلار خواهد بود که تفاوت این‌ها همان ۲۱ میلیارد دلار پیش بینی صندوق بین‌المللی پول می‌شود.

وی افزود: برآورد من این است که هم صادرات غیرنفتی و هم صادرات نفتی ما افزایش پیدا کرده است و در نتیجه در اقتصاد ایران، ارزش دلاری صادرات نفتی و غیرنفتی ما نسبت به سال ۲۰۲۱ بهتر شده است.

چه عواملی در بهبود تجارت خارجی تاثیرگذار است؟

شقاقی اظهار کرد: چند عامل در بهبود صادرات کالا و خدمات ایران اثر داشته است؛ افزایش قیمت انرژی در دنیا، افزایش حجم صادرات نفتی در ایران و بهبود روابط تجاری با کشور‌های همسایه و منطقه که تحقق این عامل سوم را می‌توان از کانال دیپلماسی اقتصادی دولت سیزدهم دانست.

به گفته این اقتصاددان، پیش بینی صندوق بین‌المللی پول هم واقع بینانه است چرا که ارزش دلاری صادرات غیرنفتی نسبت به سال گذشته بهتر شده است. ضمن اینکه حجم صادرات نفت ایران هم افزایش پیدا کرد و با توجه به افزایش قیمت جهانی نفت، ارزش صادرات نفت ما هم بیشتر شد.

وی افزود: علاوه براین‌ها روابط تجاری ایران با کشور‌های همسایه هم وضعیت بهتری پیدا کرده است. با کشور‌های آسیای مرکزی و همسایگان شمالی مانند ارمنستان و ترکمنستان و هم با کشور‌های غربی ما مانند قطر و عراق و ترکیه شاهد بهبود روابط تجاری هستیم.

شقاقی توصیه‌ای برای بهتر شدن اوضاع نیز دارد و در این باره می‌گوید: هرچقدر بتوانیم شرکای تجاری را تنوع بخشیم و به عنوان راهبرد مهم و اصلی دولت قرار بگیرد، می‌تواند تا حد زیادی به مقاومت اقتصاد ایران و کاهش آسیب پذیری بخش تجارت خارجی کمک کند.

این اقتصاددان تصریح کرد: یکی از مهمترین بحث‌ها در اقتصاد مقاومتی، توسعه شرکای تجاری و تنوع بخشی به اونهاست، اما ایراد کار ما این بود که در سال‌های گذشته ۶۰ درصد صادرات ایران را فقط به ۵ کشور داشته‌ایم؛ بنابراین دولت باید بتواند این تمرکزگرایی را کاهش دهد و تعداد شرکای تجاری را بیشتر کند که هم به بهبود وضعیت تجارت خارجی منجر شود و هم به افزایش مقاومت اقتصادی ایران کمک کند.