بررسی روند حذف دلار از مبادلات دنیا

رحمان معصوم پور امیرآبادی کارشناس بازارهای مالی درباره موضوع دلار زدایی گفت: چند دهه است که دلار به عنوان ارز برتر جهان شناخته شده و به عنوان ارز پایه در تجارت‌های جهانی مورد استفاده قرار گرفته است. با این وجود برخی کشورها از جمله چین، روسیه و چند کشور دیگر تلاش می‌کنند تا به مرور به دلار را کنار گذاشته و ارزهای دیگری مانند روبل روسیه و یورو را به جای دلار در تجارت خود استفاده کنند.

چین قصد حذف دلار را در مبادلات خود ندارد

امیرآبادی افزود: شاید اتحادیه اروپا و روسیه چنین خواسته‌ای داشته باشند ولی مطمئنم که چین چنین خواسته‌ای نداشته و اگر در تریبون‌ها نکته‌ای در این باره می‌گوید، بازی دادن جامعه جهانی است و حرف و عمل چین با یکدیگر همخوانی ندارد.

این کارشناس بازارهای مالی درباره هژمونی قدیمی دلار توضیح داده و تصریح کرد: هژمونی دلار به سرعت پایان نخواهد یافت این اتفاق نیازمند زمان، منابع و شرایط اقتصادی و سیاسی خاصی است و دلار به دلیل سطح توسعه بالای اقتصادی آمریکا، ارزش پایدار و اعتماد بین المللی بیشتر همچنان ارز برتر و انتخاب اول برای بسیاری از کشورها در تجارت بین المللی خواهد ماند. به علاوه شبکه بزرگی از بانک‌ها شرکت‌ها ی چند ملیتی و بازارهای مالی دنیا به دلیل معاملات بین المللی و قراردادهای بین المللی با دلار مواجه هستند و با توجه به این حجم بزرگ معاملات بسیار سخت است که دلار به زودی از تصمیم گیران اقتصادی جهان کنار گذاشته شود بنابراین در کل باید گفت که بحث دلار زدایی به این زودی ها غیر ممکن و این تغییرات نمی‌توانند به سرعت و صورت کلی صورت گیرد.

امیرآبادی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان این که مشکل از دلار یا هر ارز خارجی دیگر نبوده و ایراد اصلی به بی ارزش شدن پول ایران بر اساس سیاست‌های اقتصادی نادرست در طی چند دهه است، گفت: مشکل از دلار نیست، مشکل از بی ارزش شدن لحظه به لحظه پولی ملی با تصمیمات اشتباه و لحظه‌ای و دستوری است که با علم اقتصاد همخوانی ندارد، مشکل از GDP منفی، تراز تجاری منفی cpI منفی،PpI منفی،که برگرفته از تصمیمات اشتباه و کودکانه خود مسئولین هست.

این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: دشمن واقعی اقتصاد کشور در خود بانک مرکزی که با پاس کردن چک‌های دولت با ارز بدون پشتوانه و تصمیمات غیر اقتصادی وضعیت کشور را به این روز کشانده است، من معتقدم رئیس کل بانک مرکزی باید با ساز کاری انتخاب شود که دولت در آن نقشی نداشته باشد و یک نهاد خود مختار در تصمیم گیری باشد تا دولت نتواند با تصمیم‌های لحظه‌ای در اقتصاد مشکل ایجاد کند، زیرا بازار با دستور کار نمی‌کند.

امیرآبادی اضافه کرد: نکته مهم دیگر ارزش گذاری کالاهای جهانی بر اساس دلار است و هر کشوری که حتی اگر دلار در تجارت حذف کند اما در نهایت مجبور است با دلار کالای خود را ارزش گذاری کند و این یعنی حذف فیزیکی دلار و پایداری اقتصادی دلار در شرایط فعلی.

چه زمانی سلطه دلار بر اقتصاد جهان پایان می‌یابد؟

این کارشناس بازارهای مالی با بیان این‌که مشخص کردن زمان لازم برای تغییر از دلار به ارزهای دیگر به طور دقیق بسیار سخت است، گفت: این تغییرات نیازمند شرایط اقتصادی سیاسی و جهانی خاصی هستند که برای تعیین زمان دقیق آنها باید به هر یک از این شرایط توجه شود، تغییر از دلار به هر ارزی نیازمند زمان و منابع بسیار زیادی خواهد بود به عنوان مثال تغییر ارز به یورو در زمان ورود به اتحادیه اروپا چندین سال به طول انجامید و هنوز بسیاری از کشورها از یورو به عنوان ارز پایه خود استفاده می‌کنندعلاوه بر این تحولات جهانی نیز باید مورد توجه قرار گیرد در سال‌های اخیر تحریم‌ها و بحران‌های سیاسی باعث شده است که برخی کشورها به دنبال جایگزینی دلار با ارزهای دیگر باشند اما در صورتی که روابط بین المللی به طور کامل بهبود یابند و اعتماد بین المللی به دلار بازگردد تغییراتی که پیش بینی شده بود ممکن است به تعویق بیفتد.

امیرآبادی در پایان گفت: در کل زمان لازم برای تغییر از دلار به ارزهای دیگر بسیار پیچیده و وابسته به شرایط مختلفی ست اما می‌توان گفت که این تغییرات نیازمند زمانی بسیار طولانی و تحولات جهانی و بین المللی خاصی هستند.