هزینه گزاف انتقال آب دریا/ بازچرخانی به صرفه تر است

از آنجایی که هزینه انتقال آب دریا نسبت به بازچرخانی آب ۶ برابر بشتر است، بسیاری از کارشناسان صنعت آب اعلام کردند که بازچرخانی از لحاظ اقتصادی به صرفه تر است.

پنج پروژه بزرگ انتقال آب دریا به شهرهایی مثل کرمان و مشهد درحالی دنبال می‌شود که هزینه آن، بدون درنظر گرفتن عوارض زیست محیطی‌اش، برای هرمترمکعب بین ۳.۵  تا پنج یورو است. درحالی که بازچرخانی و تصفیه آب در همین شهرها برای هرمترمکعب حدودا یک پنجم این مقدار یعنی ۳۵ هزارتومان هزینه برمی‌دارد و عوارض محیط زیستی هم ندارد. یعنی هزینه انتقال آب حداقل ۶ برابر بازچرخانی‌ست. تصفیه خانه‌های کشور اکنون تا ۸۰ درصد امکانات تصفیه آب تا مرحله رساندن آب به کیفیت آب شرب را دارند و بخش خصوصی در این زمینه تنها چشم‌انتظار مانع‌زدایی دولت است. از سال ۹۰ تا ۱۴۰۰ اعتبارات آب با لحاظ تورم ۱۵۰۰ درصد کاهش داشته است و این در حالی‌ست که هدفگذاری برای تصفیه آب ۶.۵ میلیارد دلار سرمایه نیاز دارد.

اجرای پنج ابر پروژه انتقال آب دریا برای تامین نیاز کشور

آنطور که سخنگوی طرح‌های ملی بخش آب کشور چند ماه پیش اعلام کرد اکنون پنج ابر پروژه انتقال آب دریا برای تامین آب موردنیاز کشور در حال اجرا است؛ یک پروژه مربوط به خط انتقال آب از دریای عمان آب برای استان‌های سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی و رضوی‌ست که این طرح ۱۳ درصد پیشرفت کار داشته است و ۲۸۰ میلیون مترمکعب شیرین سازی آب برای ۳۰ میلیون نفر می‌کند، یک خط انتقال برای استان‌های یزد و کرمان که ۹۶ درصد پیشرفت داشته و۲۰۰ میلیون مترمکعب آب شیرین را به فلات مرکزی منتقل می‌کند و خط بعدی که انتقال آب برای استان اصفهان و رفع مشکل کمبود آب صنایع است و ۴۰۰ میلیون‌متر مکعب آب برای این استان شیرین‌سازی می‌کند. ظاهرا قرار است تا پایان دولت سیزدهم طرح‌های انتقال آب حدود یک میلیارد مترمکعب آب را منتقل ‌کنند.

استفاده از پسا در انحصار کشورهای ثروتمند

در مقابل اما ظاهرا طرح دیگری هم در حال دنبال شدن است؛تصفیه و بازچرخانی آب. به گفته معاون راهبری و نظارت بر بهره‌برداری شرکت آب و فاضلاب کشور«هفته و ماهی نیست که در زمینه افتتاح یا مطالعه طرح‌های تصفیه‌خانه‌ای طرحی نداشته باشیم». او چندی پیش گفته که پسآب یا همان تصفیه فاضلاب‌ و استفاده مجدد از آن در دنیا بحث بسیار مدرنی است که هر چند آمار جهانی نشان می‌دهد که استفاده از پساب در انحصار کشورهای ثروتمند است اما بکارگیری آن در مناطقی که ارزش آب بالاست توجیه منطقی دارد.

امکان استفاده از فاضلاب‌ها

به گفته مقامات گرچه زیرساخت‌های تصفیه آب بسیار تکنیکال و در نتیجه هزینه‌بر است،اما اکنون با توسعه شهرها و صنایع، فاضلاب‌ها هم افزایش یافته و باید از آن استفاده کرد. این فاضلاب‌ها امکان تصفیه دارد و حتی قابلیت شرب و استفاده در بخش‌های بهداشتی هم می‌تواند داشته باشد. جدا از این دو بخش، این پساب برای صنعت، کشاورزی و فضاهای شهرداری نه تنها لازم است بلکه مثلا در برخی موارد مثل کشاورزی حتی مفید هم هست.

طبق آخرین آمار، در حال حاضر ۲۵۲ تصفیه‌خانه فاضلاب در ایران در مدار بهره‌برداری و ۸۷ تصفیه خانه در حال احداث است که، ظرفیت تصفیه‌خانه‌های فاضلاب در مدار بهره‌برداری۵.۷ میلیون‌مترمکعب در روز و ظرفیت تصفیه‌خانه‌های فاضلاب در حال احداث ۱.۷میلیون‌مترمکعب در روز است. همچنین در حال حاضر جمعیت تحت پوشش تاسیسات فاضلاب حدود ۳۶ میلیون نفر و ‌طول خطوط انتقال و شبکه‌های جمع‌آوری فاضلاب۷۱۱۱۴  کیلومتر است.

بهره‌برداری بخش کشاورزی از پساب تولیدی حاصل از تاسیسات فاضلاب

طبق آمار اعلامی آب و فاضلاب کشور میزان پساب تولیدی حاصل از تاسیسات فاضلاب در انتهای سال ۱۴۰۰ بالغ بر ۱.۴۹ میلیارد مترمکعب در سال بوده که از این میزان ۷۱۷.۳۰ میلیون متر مکعب در بخش کشاورزی و ۷۰.۱۸ میلیون مترمکعب در بخش صنعت مورد استفاده قرار گرفته است.