بیش از یک میلیارد دلار درآمد ارزی از گردشگری

سعید کریمی درباره وضعیت پزشکی ایران اظهار داشت که ایران جزو کشورهای پیشرفته‌تر در حوزه پزشکی جهان است. او بیان کرد که در حال حاضر نه تنها نیازی به اعزام بیماران خارج از کشور نداریم، بلکه بیماران سایر کشورها برای درمان به ایران مراجعه می‌کنند.

وی با بیان اینکه پارسال یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر گردشگر سلامت در ایران درمان شدند، افزود: این آمار تا ۱۵ بهمن ۱۴۰۲، به ۱.۵ میلیون نفر رسید.

کریمی ادامه داد: مهم‌ترین دلیل اقبال گردشگران سلامت به ایران اعتمادی است که به پزشکی ما وجود دارد و حرکت پزشکی ایران در لبه دانش و تجهیز مراکز درمانی به تجهیزات خدماتی پیشرفته، ایران را جزو بهترین کشورها قرار داده و دومین علت، رقابتی بودن ایران از نظر هزینه‌های خدمات درمانی نسبت به کشورهای دیگر است که این انگیزه ایجاد می‌کند.

معاون درمان وزارت بهداشت گفت: ارتباط خوب با وزارتخانه‌ها موجب می‌شود بیمار برای مراجعه به ایران بتواند با آرامش کامل با مسیر مشخص ویزا بگیرد، بحث هتلینگ و حمل و نقلش مهیا باشد، به مرکز مرتبط ورود کند و تحت درمان قرار بگیرد و به کشورش بازگردد.

کریمی افزود: سال گذشته بیش از یک میلیارد دلار درآمد ارزی از بابت گردشگری سلامت برای کشور حاصل شد که این رقم برای امسال با توجه به افزایش تعداد گردشگران سلامت، افزایش خواهد داشت و بنا داریم این درآمدزایی را تا ۶ میلیارد دلار افزایش دهیم.

معاون درمان وزارت بهداشت با اشاره به وجود ۲۹۰ مرکز مجوز ارائه خدمات بین الملل در ایران، گفت: بنا داریم باز هم تعداد این مراکز را افزایش دهیم زیرا هرچقدر گردشگری سلامت در کشور گسترش یابد؛ بهداشت و درمان هم در کنارش گسترش می‌یابد, این فعالیت ارزآوری دارد و از این درآمد برای توسعه مراکز و خدمت رسانی به مردم کشورمان استفاده می‌شود.

گردشگری سلامت از زمان یونان و روم باستان وجود داشته و سپس به بسیاری از کشور‌های اروپایی و نقاط دیگر دنیا توسعه‌ یافته است. از زمان باستان، افراد زیادی به‌منظور فراغت روحی و درمان به مجاورت رودخانه و آب‌های معدنی می‌رفتند. آب‌‌های گرم از قدیم‌الایام با آرامش و تجدید قوای جسمی و روحی انسان همراه بوده است. استفاده‌‌کنندگان از این‌گونه آب‌ها، قرن‌هاست که در آب‌های گرم آب‌تنی می‌کنند و از آب چشمه‌های معدنی می‌نوشند.

در انگلستان، توسعه اقامتگاه‌های کنار دریا بر اساساین باور اتفاق افتاد که استفاده آب دریا در درمان بیماری‌ها مفید است. در اروپا شهرهای بسیاری در اطراف چشمه‌های آب معدنی و تسهیلات درمانی ساخته شده است. نمونه‌های آن را می‌توان در شهرهای بادن، لاسانه، موریتس و اینترلاکن در سوئیس، بادن و ویسبادن در آلمان، وین در اتریش و بوداپست در مجارستان مشاهده کرد. در این شهرها مردم از آب‌های معدنی به‌منظور معالجه بیماری‌هایی همچون رماتیسم، عفونت‌های پوست و سوءهاضمه استفاده می‌کردند.

در اروپا چشمه‌های آب معدنی و کلینیک‌های آب درمانی در اواخر قرن هجدهم مورد توجه جدی قرار گرفتند و علاوه بر اینکه به تجهیزات متناسب مجهز شدند فضاهای اطراف آن‌ها نیز برای بهره‌مندی از سکون و آرامش و چشم‌اندازهای طبیعی سامان یافتند. در این قبیل کلینیک‌ها تیم‌های مشاوره پزشکی برای تجویز مدت و نحوه استفاده از هر نوع آب برای درمان بیماری‌های مختلف مشغول هستند. مراجعان به این‌گونه آب‌ها را اغلب بیمارانی که مبتلا به ناراحتی‌های پوستی، دردهای روماتیسمی، ورم مفاصل، خستگی و فرسودگی مفرط جسمی، نقرس، التهاب مهره‌ها و ستون فقرات تشکیل می‌دهند.

در آمریکا نیز مردم به چشمه‌های آب معدنی، اقامتگاه‌های مجاور دریا مسافرت می‌کردند. قدیمی‌ترین منطقه چشمه‌های آب گرم آمریکا ساراتوگاست که از حدود ۲۰۰ سال پیش به‌صورت یک منطقه تجاری در این زمینه با ارائه تسهیلات اقامتی و پذیرایی مناسب، فعال شده است. همچنین می‌توان به چشمه‌های آب‌معدنی نزدیک ایالات فیلادلفیا و ویرجینیا اشاره کرد. برای حداکثر کردن مطلوبیت سفر، تسهیلاتی از قبیل کتابخانه، تماشاخانه، تالار موسیقی و زمین‌های بازی برای مفرح کردن اوقات گردشگران ایجاد شده است. به طوری‌که امروزه مردم نه فقط برای آب‌درمانی بلکه به قصد استفاده از انواع سرگرمی‌های اجتماعی به این مناطق سفر می‌کنند. 

شواهد و آثار فراوانی از اهمیت آب‌های معدنی و گرم نزد ایرانیان وجود دارد. به‌ویژه دسته‌بندی‌های بوعلی سینا که این مناطق را به آسایشگاه‌های معنوی، چشمه‌های درمانی و آب‌های گرم تقسیم کرده و نحوه استفاده از هر دسته را مورد بررسی قرار داده، نشان از اهمیت علمی این‌گونه مناطق نزد ایرانیان است. پیش از آن نیز یادگارهای باقی‌مانده در شهر نیشابور نشان‌دهنده نظام کانال‌کشی سنگی برای انتقال آب چشمه معدنی به نزدیکی معبد آناهیتا است. این وضعیت یادآور موقعیت چشمه قدیمی مرانو در ایتالیا با قدمتی پنج هزار ساله است. چشمه‌های معدنی مناطق مختلف ایران دارای بیش از ۳۰ عنصر معدنی از قبیل منیزیم، پتاسیم، سولفور، کلسیم و غیره هستند و برخی از آن‌ها خواص رادیواکتیویته دارند.

در طول زمان، گردشگری مبتنی بر استفاده از آب‌های معدنی مفهوم وسیعی یافت به‌طوری که استفاده از ویژگی‌های طبیعی مانند هوای سالم نیز جزو گردشگری سلامت محسوب می‌شود. با گذشت زمان مفهوم گردشگری سلامت از این هم فراتر رفته و شامل مسافرت بیماران به‌منظور دریافت انواع خدمات پزشکی شد. موضوع اخیر (مسافرت بیماران به‌منظور دریافت انواع خدمات پزشکی) نسبت به انواع دیگر گردشگری سلامت، جدید است.