قیمت واحدهای مسکن ملی اعلام شد (۹ دی ۱۴۰۳)

این عضو هیئت مدیره با اشاره به تجربیات گذشته، تأکید کرد که در طرح مسکن مهر نیز مشکلات مشابهی وجود داشت که نهایتاً به عدم تحقق اهداف آن منجر شد. او افزود که قیمت‌گذاری دستوری، که به منظور کنترل قیمت‌ها و حمایت از اقشار کم‌درآمد انجام می‌شود، در عمل می‌تواند اثرات معکوسی داشته باشد و انگیزه‌ی سرمایه‌گذاران و سازندگان را کاهش دهد.

نرخ تورم نیز عاملی دیگر است که بر روند اجرای پروژه‌های مسکن تأثیر می‌گذارد. با افزایش هزینه‌های ساخت و مصالح، بسیاری از پروژه‌ها به دلیل عدم توجیه اقتصادی متوقف می‌شوند. این عضو انجمن هشدار داد که اگر این روند ادامه یابد، نهضت ملی مسکن نمی‌تواند به اهداف خود در تأمین مسکن مناسب برای مردم دست یابد و این مسئله می‌تواند تبعات اجتماعی و اقتصادی جدی به دنبال داشته باشد.

او در ادامه بیان کرد که برای جلوگیری از تکرار اشتباهات گذشته، ضروری است که سیاست‌های جدیدی اتخاذ شود تا همزمان با حمایت از قشرهای آسیب‌پذیر، زمینه‌های لازم برای جذب سرمایه‌گذاری و رونق بازار ساخت و ساز فراهم گردد. در غیر این صورت، آینده‌ی نهضت ملی مسکن با چالش‌های جدی روبه‌رو خواهد شد و بسیاری از خانواده‌ها همچنان در جستجوی مسکن مناسب باقی خواهند ماند.

حسن محتشم با بیان اینکه فرایند پروژه مسکن ملی دارد به سرنوشت مسکن مهر دچار می‌شود، افزود: دولت نمی‌تواند خود را قانع کند تا از تصدی‌گری در حوزه مسکن خارج شود، بر همین اساس تا زمانی‌که دخالت‌های دولت در بازار مسکن تداوم داشته باشد، نباید انتظار بهبود و رونق در این بازار داشته باشیم.

وی با اشاره به قیمت هر متر مربع واحدهای نهضت ملی مسکن، افزود: قیمت ساخت حدود ۸ میلیون تومان است که با تعدیل سازمان برنامه و بودجه به ۱۱ میلیون تومان هم می‌رسد، اما این هزینه غیرمفید است و متقاضیان باید برخی از هزینه‌ها را جداگانه پرداخت کنند؛ در مجموع هزینه مفید ساخت یک متر مربع واحد نهضت ملی مسکن حدود ۱۸ میلیون تومان است.

عضو هیئت مدیره انجمن انبوه سازان مسکن تصریح کرد: اولویت وزارت راه و شهرسازی تأمین مسکن دهک‌های یک تا سه است، بنابراین این قشر از جامعه امکانات اقتصادی ضعیفی دارند و از سوی دیگر نیز مجلس بودجه‌ای برای این حوزه تعیین نشده است، بر همین اساس آورده متقاضیان و وام بانکی پاسخگوی قیمت تمام شده ساخت واحدهای مسکونی نیست. به عنوان مثال ساخت یک واحد ۷۵ متری نهضت ملی مسکن برای مصرف کننده بالای یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان هزینه دارد که از این مقدار برآورد شده را ۵۵۰ میلیون تومان تسهیلات بانکی تأمین می‌کند و بقیه هزینه را باید متقاضی متحمل شود.

وی گفت: عده زیادی از متقاضیان توان بازپرداخت وام خرید مسکن را ندارند، دولت برای برون رفت از وضعیت موجود بازار مسکن باید با بخش خصوصی و انبوه سازان مشارکت و همکاری داشته باشد تا ساخت مسکن در بازار رونق گیرد، همچنین از سوی دیگر دولت زمین مورد نیاز را در اختیار قرار دهد اما نه به صورت ۹۹ ساله، و به جای پول زمین به انبوه‌سازان واحد دهد، زیرا این پولی که دریافت می‌شود به متقاضی کمک می‌کند تا آورده وی در حد و اندازه اعلام شده، باشد.

هدف غایی طرح مسکن ملی و دور از شدن از رسالت اولیه

طرح نهضت ملی مسکن با هدف تامین مسکن مناسب و باکیفیت برای اقشار مختلف جامعه، به ویژه اقشار کم‌درآمد و متوسط، راه‌اندازی شده است. هدف غایی این طرح، ایجاد دسترسی آسان‌تر به مسکن، کاهش هزینه‌های تأمین مسکن و بهبود شرایط زندگی خانواده‌ها بوده است.

با این حال، در برخی موارد، به نظر می‌رسد که این طرح از رسالت اولیه خود دور شده است. عواملی که می‌توانند منجر به این انحراف شوند عبارتند از:

۱. قیمت‌گذاری دستوری: تلاش برای کنترل قیمت‌ها به صورت دستوری می‌تواند باعث عدم توجیه اقتصادی پروژه‌ها و کاهش انگیزه سرمایه‌گذاران شود.

۲. تورم و افزایش هزینه‌ها: افزایش مداوم قیمت مصالح و خدمات ساختمانی، توانایی اجرای پروژه‌ها را تحت تأثیر قرار داده و ممکن است منجر به توقف یا تأخیر در اجرای پروژه‌ها شود.

۳. عدم هماهنگی بین نهادها: فقدان هماهنگی و همکاری مؤثر بین نهادهای دولتی و خصوصی می‌تواند باعث بروز مشکلات در روند اجرایی طرح‌ها شود.

۴. کمبود زمین مناسب: در برخی مناطق، کمبود زمین‌های مناسب برای ساخت‌وساز می‌تواند مانع از تحقق اهداف طرح شود.

۵. توجه به کیفیت به جای کمیت: در برخی موارد، تمرکز بر تعداد پروژه‌های ساخته‌شده به جای کیفیت ساخت و تأمین استانداردهای لازم، می‌تواند به نتایج نامطلوب منجر شود.

برای بازگشت به رسالت اولیه طرح نهضت ملی مسکن، ضروری است که سیاست‌های جدیدی اتخاذ شود که همزمان با حمایت از اقشار آسیب‌پذیر، زمینه‌های لازم برای جذب سرمایه‌گذاری و رونق بازار ساخت و ساز فراهم گردد. همچنین توجه به کیفیت ساخت و تأمین زیرساخت‌های لازم نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.