اختصاصی گسترش نیوز؛
واردات کالا با ارز دیجیتال | فرصتی برای تحول در تجارت ایران
دولت بر این باور است که رمز ارزها، به دلیل ماهیت غیرمتمرکز و جهانی خود، می‌توانند چالش‌هایی مانند فرار مالیاتی یا فعالیت‌های غیرقانونی را تشدید کنند. با این حال، این ابزارهای مالی می‌توانند به‌طور همزمان راهکاری قدرتمند برای مقابله با محدودیت‌های اقتصادی ناشی از تحریم‌ها ارائه دهند. یکی از کاربردهای تاییدشده از سوی دولت، استفاده از رمز ارزها برای واردات کالاها و خدمات است. در شرایطی که تحریم‌های بین‌المللی، دسترسی کشور به شبکه‌های مالی جهانی و سیستم‌های بانکی را محدود کرده است، رمز ارزها می‌توانند مبادلات مالی با طرف‌های خارجی را تسهیل کنند.
بر اساس قانون پولی و بانکی کشور، مسئولیت چاپ و انتشار پول به طور انحصاری در اختیار بانک مرکزی قرار دارد. این قانون که یکی از ارکان اصلی حفظ ثبات اقتصادی و کنترل نظام مالی کشور محسوب می شود. با این حال، در سال های اخیر و با ظهور فناوری های نوین مالی، بحث ها و کشمکش های زیادی درباره جایگاه رمز ارزها در اقتصاد کشور مطرح شده است. استخراج، تولید و استفاده از رمز ارزها موضوعی است که نگرانی ها و چالش های متعددی را در زمینه های نظارتی، امنیتی و اقتصادی به همراه داشته است. با وجود این، مزایای بالقوه ارزهای دیجیتال در حوزه های مختلف، از جمله تسهیل تراکنش های مالی و تقویت ظرفیت اقتصادی، باعث شد که دولت پس از بررسی های طولانی، استفاده محدود و تحت شرایط خاص از رمز ارزها را بپذیرد.
دولت بر این باور است که اگرچه رمز ارزها به دلیل ماهیت غیرمتمرکز و جهانی خود می‌توانند چالش هایی مانند فرار مالیاتی یا فعالیت های غیرقانونی را تشدید کنند، اما در عین حال، می‌توانند ابزار قدرتمندی برای مقابله با محدودیت های اقتصادی ناشی از تحریم ها باشند. یکی از کاربردهایی که مورد تایید دولت قرار گرفته، استفاده از رمز ارزها برای واردات کالاها و خدمات است. در شرایطی که تحریم‌های بین‌المللی باعث محدود شدن دسترسی کشور به شبکه‌های مالی جهانی و سیستم‌های بانکی شده است، رمز ارزها می‌توانند به عنوان راه‌حلی برای تسهیل مبادلات مالی با طرف‌های خارجی عمل کنند.
این رویکرد جدید دولت بر اساس چارچوب های قانونی و مقررات دقیق اجرا می شود تا ضمن بهره‌گیری از مزایای رمز ارزها، از سوءاستفاده احتمالی و مشکلات مرتبط جلوگیری شود. افرادی که قصد استفاده از رمز ارزها در فرآیند واردات دارند، باید واجد شرایط مشخص شده باشند و تمامی مراحل را مطابق با دستورالعمل های تعیین‌شده طی کنند. این دستورالعمل‌ها شامل شفافیت در تراکنش ها، شناسایی منشا دارایی ها و استفاده از پلتفرم های مجاز و قابل نظارت می‌شود.
جواز ثبت واردات با رمز ارزها
موضوع ثبت واردات با استفاده از رمز ارزها که از سال گذشته در کشور ما مطرح شده بود، در سال جاری به شکل جدی‌تری پیگیری شد. بر اساس اعلام دولت، در مرداد ماه ۱۴۰۱، اولین ثبت واردات با این نوع ارزهای دیجیتال به مبلغ ۱۰ میلیون دلار انجام شد.
بنابراین، پس از سال ها کشمکش درباره ارزهای دیجیتال و رمزارزها، با به رسمیت شناختن استخراج این نوع ارز، نهادهای دولتی نیز مجوز انجام واردات با استفاده از رمزارزها را صادر کردند.
مجوز ثبت واردات با استفاده از رمز ارزها در آیین‌نامه واردات خودرو که در شهریور ماه به تصویب هیئت دولت رسید، دوباره تأیید شد. به موجب ماده ۷ این آیین‌نامه آمده است: «منابع ارزی مورد نیاز این تصویب‌نامه از محل ارز حاصل از صادرات، رمزدارایی، سرمایه‌گذاری خارجی (با تأیید سازمان سرمایه‌گذاری خارجی) و سایر منابع مورد تأیید بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تأمین خواهد شد.» در اینجا، منظور از رمزدارایی همان رمز ارزها است.
هرچند ثبت واردات با استفاده از رمز ارزها هنوز در کشور ما به شکل عمومی جا نیفتاده است، اما با توجه به وعده‌های وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان توسعه تجارت کشور مبنی بر فراهم کردن این امکان برای تمامی واجدین شرایط تا پایان شهریور ماه سال جاری، ضروری است که شرایط و نحوه ثبت واردات با رمز ارزها به دقت بررسی شود.
برای پاسخ به این سؤال که چه کسانی می‌توانند برای ثبت واردات با رمز ارزها اقدام کنند، باید به مصوبه بانک مرکزی مراجعه کرد. این مصوبه بر اساس ماده (۱۱) قانون پولی و بانکی کشور و در اجرای مصوبات شماره ۵۸۱۴۴/ت/۵۵۶۳۷هـ، مورخ ۱۳ مرداد ۱۳۹۸ و ۸۶۵۷۳/ت۵۸۰۷۸ هـ، مورخ ۳۰ مهر ۱۳۹۹ هیئت وزیران تصویب شده است.
بر اساس این مصوبه بانک مرکزی ایران، رمز ارزهای استخراج‌شده توسط مراکز دارای مجوز داخلی تنها برای پرداخت‌های ارزی مربوط به واردات و مطابق با قوانین ارزی و مرتبط با واردات کشور قابل استفاده هستند.
در مرحله اول، این امکان تنها برای مراکز قانونی استخراج‌کننده رمز ارز فراهم شده است. اما در مراحل بعدی، امکان استفاده از رمزارز رسمی استخراج‌شده برای افرادی غیر از تولیدکنندگان ارز دیجیتال نیز مهیا خواهد شد. بنابراین، واردکنندگان می‌توانند با خرید رمز ارز از استخراج‌کنندگان، برای واردات کالا با استفاده از این نوع ارزهای دیجیتال اقدام کنند.
شایان ذکر است که بر اساس تصویب‌نامه شماره ۵۸۱۴۴/ت ۵۵۶۳۷ هـ مورخ ۱۳ مرداد ۱۳۹۸ هیئت وزیران، تاسیس مراکز استخراج ارز دیجیتال نیازمند دریافت مجوز از وزارت صنعت، معدن و تجارت است. همچنین، استقرار این مراکز در محدوده ۱۲۰ کیلومتری تهران، ۵۰ کیلومتری اصفهان و ۳۰ کیلومتری مراکز سایر استان‌ها ممنوع می‌باشد.
سامانه ثبت واردات با رمز ارزها
اگرچه هنوز سامانه ثبت واردات با رمز ارزها به‌طور رسمی از سوی دولت اعلام نشده است، اما پیش بینی می شود که سامانه واردات با ارز دیجیتال همان سامانه جامع تجارت ایران به آدرس ntsw.ir باشد. متقاضیان واجد شرایط می‌توانند با ورود به این سایت، برای ثبت درخواست و دریافت مجوز مربوطه اقدام کنند.
علاوه بر امکان ثبت واردات با رمز ارزها، سامانه جامع تجارت ایران امکانات متعددی را نیز برای فعالان تجارت فراهم کرده است. از جمله مهم‌ترین این امکانات می‌توان به دریافت شناسه کالا، ارزیابی اعتبار و رتبه‌بندی اعتباری و همچنین خرید و فروش ارز در سامانه نیما اشاره کرد.
سایت گمرک به آدرس epl.irica.gov.ir، سامانه‌ای است که وظیفه اصلی آن نظارت بر رعایت قوانین گمرکی در واردات و صادرات کالاها می‌باشد. متقاضیان واجد شرایط برای ثبت‌نام در این سایت باید به صورت حضوری و با مراجعه به نزدیک‌ترین گمرک اقدام کنند.
نحوه ثبت واردات با رمز ارزها
نحوه ترخیص کالا از گمرک به این شکل است که متقاضی ابتدا باید به سایت رسمی گمرک به نشانی epl.irica.gov.ir مراجعه کرده و اقدام به ثبت اظهارنامه کالا در سامانه نماید. سپس، لازم است سایر مراحل، از جمله کنترل کالا، دریافت مجوزهای لازم از سازمان های مربوطه و تأیید کارشناس، انجام شود.
متقاضیانی که شرایط لازم برای واردات با رمز ارزها را دارند، در مرحله اول باید به سامانه جامع تجارت ایران به آدرس ntsw.ir مراجعه کنند.
در مرحله بعد، متقاضی باید با استفاده از گزینه "ورود" که در قسمت بالا، سمت چپ سایت قرار دارد، و با وارد کردن اطلاعات مربوط به نام کاربری و کلمه عبور، به سامانه واردات با ارز دیجیتال دسترسی پیدا کند.
نکته: شایان ذکر است که هنوز هیچ اطلاعیه رسمی از سوی دولت در مورد نحوه ثبت واردات با رمز ارزها منتشر نشده است. به محض انتشار این اطلاعیه، نحوه ثبت واردات با استفاده از ارزهای دیجیتال به این بخش از گزارش افزوده خواهد شد.
ارسال نظر