انرژی ارزان، آفت یا پشتیبان؟

صنایعی همچون فولاد و مس از یارانه برق استفاده می‌کنند و این در صورتی است که محصول خود را به قیمت جهانی می‌فروشند. قیمت برق این صنایع در ایران چندین برابر کمتر نسبت به سایر کشورها است و با وجود درآمدهایی که کسب می‌کنند به راحتی می‌توانند با احداث نیروگاه اختصاصی برق مصرفی خود را تولید کنند، اما در میان این حجم از نابسامانی‌های اقتصادی و قطعی‌های مکرر انرژی آیا دولت چنین تقاضایی از این صنایع داشته و آن‌ها پشت گوش انداخته باشند؟ آیا برنامه حذف یارانه برق و انرژی از چنین صنایعی در دستور کار دولت قرار دارد یا خیر؟

سحر اصلانزاده در گفت‌وگو با گسترش نیوز اظهار داشت: یارانه انرژی، یارانه پنهانی است که برای کشورهایی همچون ایران که صادرکننده انرژی هستند، از میزان تفاوت قیمت سوخت یا انرژی در داخل کشور و بازارهای بین‌المللی محاسبه می‌شود و در تعرفه‌های داخلی در نظر گرفته می‌شود. یارانه انرژی که در ایران اعمال می‌شود در مقایسه با سایر کشورها به مراتب خیلی بیشتر است و یا به عبارت بهتر انرژی در ایران در مقایسه با بسیاری از کشورها ارزان‌تر بوده و از قیمت ناچیزی برخوردار است. البته ارزان بودن انرژی نیز متناسب با سطح دستمزدها محاسبه می‌شود و لذا در صورت حدف یارانه سوخت و واقعی شدن قیمت‌ها به دلیل پایین بودن سطح درآمد فشار مضاعفی به اقشار دهک‌های پایین وارد خواهد شد.

وی افزود: بطور کلی انرژی ارزان معایب و محاسنی را نیز به دنبال دارد اما انرژی ارزان در وهله اول باید باعث رونق کسب و کارهای تولیدی در ایران شود، البته تجربه نشان داده است که این ارزانی سودجویی از تعرفه‌های مختلف را نیز فراهم می‌کند. چنانکه در بحث استخراج رمز ارزها عموما از تعرفه‌های مختلفی نظیر صنعتی و کشاورزی و مسکونی استفاده می‌شود که علاوه بر اعمال فشار منجر به تحمیل هزینه‌ای دو چندان نیز به شبکه را به همراه دارد.

باید به سمت انرژی‌های بادی حرکت کرد

این مدرس دانشگاه در رابطه با تاثیر یارانه انرژی در میزان خاموشی‌ها یادآور شد: حذف و یا تقلیل یارانه در کوتاه مدت می‌تواند منجر به کاهش مصرف برق شود و این فرصتی را در جهت ایجاد ظرفیت نیروگاهی فراهم می‌آورد، اما در مدت کوتاهی مجدد با از بین رفتن جنبه روانی دوباره مصرف رو به تزاید و افزایش خواهد رفت. مانند تناوب افزایش قیمت بنزین ابتدا مصرف کاهش یافته است اما به مرور زمان به تناسب افزایش قیمت کالا و خدمات مختلف مجددا مصرف به مدار قبل از گرانی باز خواهد گشت.

اصلانزاده مطرح کرد: ایجاد ظرفیت تولید به ویژه با استفاده از پتانسیل انرژی های تجدید پذیر در کشور که با توجه به پتانسیل تابش فوق‌العاده در کشور و زمین‌های کویری امکان توسعه نیروگاه‌های خورشیدی در مقیاس بزرگ توصیه می‌شود اما با توجه به وجود تحریم‌ها بازار ارز و نرخ تورم قطعا هزینه گزافی را در بر خواهد داشت، استفاده هر چه بیشتر از پتانسیل انرژی بادی در کشور در مناطق مستعد و بادخیز نیز مناسب خواهد بود. علاوه بر این رسیدگی به زیر ساخت‌ها با نگرش بهینه مصرف و ذخیره انرژی نیز قطعا به حل مشکلات کمک خواهد کرد و در ادامه فرهنگ سازی شیوه مصرف نیز در راستای کاهش و کنترل میزان مصرف برق خانگی و صنعتی بی تاثیر نخواهد بود.