احتمال قطعی برق و گاز در زمستان/ ماینرها محدود می شوند؟

بررسی ها با استناد به آمار مراجع بین المللی نشانگر آن است که برق مصرفی سالانه استخراج شبکه بیت کوین در کل جهان از مصرف برق کشورهایی مانند سوییس و اتریش بیشتر است.

به استناد تخمین مراجع بین المللی(Cambridge¡ ۲۰۲۱) در حال حاضر مجموع مصرف برق سالانه شبکه جهانی بیت کوین تا پایان سال ۲۰۲۱ تقریبا برابر با ۱۰۰ میلیارد کیلووات ساعت برآورد می‌شود که این مقدار از مصرف سالانه برق در کشورهایی مانند سوییس، اتریش، دانمارک، بلژیک و فنلاند بیشتر است.

به طور معمول با افزایش قیمت بیت کوین، مصرف برق جهت استخراج آن نیز افزایش می‌یابد و در پی کاهش قیمت بیت کوین مصرف برق مربوط نیز کم می‌شود زیرا در این حالت درآمد ناشی از استخراج این رمزارز از هزینه برق مصرفی کمتر شده و درعمل روشن گذاشتن دستگاه‌های استخراج با راندمان پایین صرفه اقتصادی ندارد.

با این حال، آنچه در کشور ما رخ می‌دهد انطباقی با واقعیت فوق ندارد زیرا اکثریت قریب به اتفاق دستگاه‌هایی استخراج رمزارزها در ایران به صورت غیرمجاز و با استفاده از برق یارانه‌ای فعالیت می‌کنند (از مجموع ۲ هزار مگاوات ظرفیت مربوط به استخراج رمزارزها که توسط شرکت توانیر در بهار سال جاری اعلام شد، فقط یک دهم آن یعنی ۲۰۰ مگاوات به صورت مجاز و با برق غیریارانه‌ای فعالیت می‌کنند).

از آنجایی که قیمت برق یارانه‌ای ارائه شده به فعالان اقتصادی در ایران در مقایسه با قیمت واقعی آن (اعم از هزینه سوخت مصرفی در نیروگاه‌ها و هزینه تبدیل سوخت به برق) و همچنین در مقایسه با قیمت‌های جهانی ناچیز است، لذا هزینه برق مصرفی توسط ماینرهای غیرمجاز در ایران درعمل قابل چشم پوشی بوده و به همین دلیل با کاهش قیمت بیت کوین نه تنها از میزان برق مصرفی جهت استخراج رمزارز در کشور ما کاسته نمی‌شود بلکه بر مقدار آن افزوده می‌شود زیرا علاوه بر تجهیزات استخراج موجود در کشور، دستگاه‌های با راندمان پایین که استفاده از آنها در سایر کشورها صرفه اقتصادی خود را از دست داده است، از طریق مبادی غیرمجاز وارد ایران شده و از برق یارانه‌ای به صورت غیرقانونی استفاده می‌کند.

این واقعیت ابعاد نگران کننده‌ای دارد از بعد دست اندازی به منابع انرژی کشور، استفاده غیرمجاز از برق یارانه‌ای به معنای غارت بخش قابل توجهی از منابع ملی است که می‌تواند صرف توسعه زیرساخت‌ها در بخش انرژی به منظور تامین برق و گاز مطمئن و پایدار شود.

از بعد اجتماعی، تحمیل تقاضای اضافی و غیرقابل مدیریت برق و گاز به شبکه انرژی کشور به خصوص در ایام اوج مصرف برق (تابستان) و گاز (زمستان) منجر به افزایش احتمال قطعی برق و گاز می‌شود.

واقعیت تلخی که در تابستان امسال به خوبی برای همه هم وطنان و فعالان اقتصادی ملموس شد زیرا متوسط کمبود برق در فصل گرم سال جاری حدود ۱۰هزار مگاوات بود، بدین معنا که تقریبا ۲۰ درصد کمبود برق امسال ناشی از مصرف دستگاه‌های استخراج رمزارز غیرمجاز بوده است.

همچنین در صورتی که توان متوسط مصرفی توسط ماینرهای غیرمجاز در ماه های پیش رو افزایش نیابد و کمبود گاز در فصل سرد سال حدود ۱۵۰میلیون مترمکعب در روز باشد، نزدیک به ۱۰ درصد از این کمبود ناشی از مصرف دستگاه‌های استخراج غیرمجاز رمزارزها خواهد بود.

در نهایت از بعد اقتصادی، در مواقع کمبود برق یا گاز، تامین انرژی بخش قابل توجهی از صنایع با اختلال مواجه شده و این مساله به تورم و بیکاری در کشور دامن خواهد زد.

با توجه به موارد مذکور و از آنجایی که تجربه چند سال اخیر در کشور نشان داده است که مجازات‌های موجود در قوانین فاقد بازدارندگی کافی برای مبارزه با استخراج غیرمجاز رمزارزها است، یکی از راهکارهایی که می‌بایست در کوتاه مدت برای کاستن از تبعات این پدیده شوم اتخاذ شود افزایش هزینه‌ها و مجازات‌های قانونی مربوط به آن تا حدی است که انگیزه از متخلفانی که سرمایه های ملی را به تاراج برده و امنیت اقتصادی و تامین انرژی کشور را به مخاطره می‌اندازند گرفته شود.

ماینر، دستگاه تولیدکننده رمز ارز است. رمز ارز نوعی دارایی دیجیتال است که به طور غیرمتمرکز تولید و نگهداری می‌شود و برای استخراج رمز ارزها باید محاسبات ریاضی پیچیده‌ای توسط رایانه به‌صورت مستمر انجام شود که مستلزم مصرف برق زیادی است.

متوسط انرژی مورد نیاز برای استخراج هر بیت‌کوین به عنوان اولین رمزارز ساخته شده، حدود ۳۰۰ مگاوات ساعت برآورد می‌شود که این انرژی به صورت متوسط معادل مصرف برق بیش از ۳۵ هزار واحد مسکونی در یک روز است.

به استناد تخمین مراجع بین المللی( Cambridge، ۲۰۲۱) در حال حاضر متوسط مصرف برق سالانه کل شبکه جهانی بیت کوین حدود ۹۶ میلیارد کیلووات ساعت برآورد می‌شود که این مقدار از مصرف سالانه برق در کشورهایی مانند بلژیک، فنلاند و اتریش بیشتر است.