دولت چه خوابی برای قیمت بنزین دیده است؟
چند روزی است که خبرهای مختلف و متناقضی از اجرای آزمایشی یک طرح بنزینی در جزیره کیش و قشم شنیده می‌شود.
چند روزی است که خبرهای مختلف و متناقضی از اجرای آزمایشی یک طرح بنزینی در جزیره کیش و قشم شنیده می‌شود. طبق شنیده‌ها، نام طرح به طور اختصار طرح «یارانه بنزین برای همه» است. بخش اول این طرح قرار است در جزیره کیش اجرا شود، مرحله دوم در قشم و مرحله سوم در سراسر کشور اجرایی خواهد شد. البته تاکید دولت این است که مرحله نهایی اجرای این طرح در کل کشور پس از آن خواهد بود که طرح در دو مرحله آزمایشی، برای تثبیت همه جزئیات و دریافت بازخوردها و رفع همه اشکالات اجرایی شده باشد. اما تفاوت این طرح با طرح اعطای بنزین آزاد و یارانه‌ای چیست و اینکه قرار است دقیقا چه اتفاقی بیفتد. آنچه که تاکنون وجود داشته این است که درحال حاضر خودروهای شخصی براساس پلاک، ماهانه ۶۰ لیتر بنزین و موتورسیکلت‌ها نیز براساس پلاک ماهانه ۲۰ لیتر بنزین دریافت می‌کنند. اما در طرح آتی دولت که فعلا در کیش اجرا می‌شود؛ به هر کد ملی ۲۰ لیتر بنزین داده می‌شود. فردی که خودرو دارد، خودش مصرف می‌کند و افراد فاقد خودرو می‌توانند با سازوکاری که دولت اعلام خواهد کرد بنزین مازاد را در یک اپلیکیشن بفروشند.
گره‌گشایی از طرح در کیش
آن‌طور که گفته می‌شود، بخش اول این طرح قرار است در کیش اجرا شود، مرحله دوم در قشم و مرحله سوم در سراسر کشور اجرایی خواهد شد. این طرح در سه مرحله برای تثبیت همه جزئیات و دریافت بازخوردها و رفع همه اشکالات اجرایی خواهد شد. بنابراین دولت تاکید دارد تا زمانی که بازخوردهای لازم را برای اصلاح مشکلات دریافت نکند؛ طرح را در کل کشور اجرا نخواهد کرد. همچنین شکل اجرایی کار این‌طور است که در آستانه اجرا در کیش از روزی که دولت اعلام می‌کند، دیگر بنزین یارانه‌ای به خودروی پلاک شخصی داده نمی‌شود و واریزی بنزین براساس کد ملی و کارت بانکی است.
قیمت بنزین افزایش نخواهد یافت
اولین دغدغه مردم این است که در طرح جدید دولت تکلیف قیمت بنزین چه می‌شود و قرار است چه بلایی بر سر بنزین بیاید. البته این سوال صرفا مربوط به شرایط فعلی نیست و برای سال آینده نیز این دغدغه وجود دارد که قیمت بنزین چه تغییری خواهد داشت. نه‌تنها در سه ماه پایانی امسال، بلکه در سال ۱۴۰۱ نیز قرار نیست دولت دست به افزایش و اصلاح قیمت بنزین بزند. لازم به ذکر است که در لایحه بودجه و ازجمله در جدول تبصره ۱۴ لایحه نیز سخنی از افزایش قیمت بنزین و کسب درآمد جدید برای دولت به میان نیامده است. پس اساسا ورود این طرح به موضوع افزایش قیمت فعلا منتفی است.
سهمیه تاکسی‌ها تغییر نمی‌کند
آن‌طور که از درون دولت شنیده می‌شود سهمیه خودروهای عمومی و تمام خودروهایی که در استارتاپ‌های حمل‌ونقلی (اسنپ، تپ‌سی و...) فعالیت می‌کنند نیز بدون تغییر خواهد ماند (که براساس پیمایش است) و به شکل سابق، سهمیه آنها براساس عملکرد تخصیص خواهد یافت.
راننده تاکسی هم یارانه می‌گیرد
یکی از سوال‌هایی که ممکن است درخصوص نحوه تخصیص بنزین در طرح جدید مطرح شود این است که برای مثال آن راننده تاکسی یا راننده خودروی فعال در حمل‌ونقل عمومی که بنزین سهمیه‌ای دریافت می‌کند، آیا برای راننده آن و خانواده‌اش نیز سهمیه تخصیص خواهد یافت یا خیر. راننده تاکسی و خودروهای فعال در استارتاپ‌های حمل‌ونقلی (اسنپ، تپ‌سی و...) نیز علاوه‌بر سهمیه قبلی، در طرح جدید نیز ۲۰ لیتر برای هر کدام از اعضا دریافت خواهند کرد. مثلا یک راننده با تعداد ۵ نفر در خانوار، ماهی علاوه‌بر سهمیه خودروی خود، ۱۰۰ لیتر نیز بنزین یارانه‌ای دریافت خواهد کرد.
دولت دنبال درآمد جدید نیست
آمارهای اولیه نشان می‌دهد با توجه به اینکه میزان مصرف و قیمت‌ها تغییر نمی‌کند، نمی‌توان آثار درآمدی و نگاه درآمدی را علی‌الحساب برای دولت در این طرح مشاهده کرد. البته لازم به ذکر است که دولت درحال حاضر نیز مازاد بنزین مصرفی کشور را صادر می‌کند که این موضوع، اتفاق جدیدی نیست.
هیچ ثبت‌نامی در کار نیست
در ایران رویه امور اجرایی تاکنون این‌طور بوده که شما برای دریافت یارانه، وام، کمک‌های حمایتی و... باید بروید در فرآیند فرسایشی ثبت‌نام درگیر شوید. اما شنیده‌ها حاکی است در طرح بنزینی دولت قرار نیست ثبت‌نامی در کار باشد و داده‌های لازم از سامانه کد ملی سازمان ثبت احوال کشور و دیگر نهادها دریافت شده و بنزین یارانه‌ای در یکی از کارت‌های بانکی سرپرست خانوار شارژ خواهد شد. البته اینکه شماره حساب و کارت بانکی افراد حساب‌های کنونی اعطای یارانه خواهد بود یا خیر، قرار است دولت اطلاع‌رسانی کند. پس علی‌الحساب برای شروع کار، حتی سرپرست یک نوزاد یک‌روزه هم قرار نیست دنبال ثبت‌نام جدید باشد و به‌محض ثبت اطلاعات وی در سازمان ثبت و احوال و صدور کد ملی، وی حائز دریافت یارانه بنزینی است.
نوزاد یک‌روزه هم یارانه بنزینی می‌گیرد
از روزی که دولت اعلام کند به پلاک بنزین نمی‌دهد، حتی به نوزاد یک‌روزه هم که کد ملی داشته باشد بدون ثبت‌نام بنزین در کارت سرپرست خانوار وی شارژ خواهد شد.
خارج‌نشین‌ها هم بنزین می‌گیرند؟
در این طرح برای آن دست از ایرانیانی که به‌طور دائم در سفر خارجی هستند یا مدت زیادی را در یک کشور خارجی می‌گذرانند و هر از چند گاهی به ایران می‌آیند نیز یک شرط برای دریافت یارانه بنزینی وجود دارد. براساس طرح دولت هر ایرانی ولو نوزاد یک‌روزه هم باشد می‌تواند یارانه بنزین دریافت کند، اما به‌شرطی که آن فرد بیش از یک‌سال نباشد که از ایران خارج شده باشد. یعنی اگر از زمان خروج یک ایرانی بیش از یک‌سال گذشته باشد، دیگر بنزین یارانه‌ای ۲۰ لیتری را دریافت نخواهد کرد، اما بنزین آزاد را می‌تواند به هر اندازه که بخواهد از پمپ بنزین‌ها دریافت کند.
چگونه بنزین را بفروشیم؟
ازجمله مواردی که قبلا درخصوص این طرح مطرح‌شده و موجب نگرانی شده بود، فروش بنزین توسط افراد بی‌سواد و کم‌سواد و افرادی بود که با سازوکار نرم‌افزارها و... آشنایی ندارند. شنیده‌ها حاکی است افرادی که ماشین ندارند و از بنزین استفاده نمی‌کنند می‌توانند بنزین خود را به فروش برسانند. برای این کار نیز یک اپلیکیشن درنظر گرفته شده است. اگر برای کسی هم خواستید این بنزین را انتقال دهید کارت به کارت می‌کنید زیرا بنزین در کارت‌های بانکی یک اعتبار است.
با چه قیمت بفروشیم؟
یکی دیگر از مواردی که قبلا درخصوص این طرح مطرح شده و موجب نگرانی شده بود، سازوکار قیمت فروش بنزین مازاد بود. در سال‌های گذشته مواردی همچون تشکیل بازار متشکل انرژی، فروش بنزین در بورس کالا و امثالهم مطرح شد و به این دلیل که قیمت‌ها در آن شناور بود و قرار بود بازاری با مختصات عرضه و تقاضا شکل بگیرد که یکی از گزینه‌های آن، مبنا قرار گرفتن قیمت‌های جهانی یا فوب منطقه‌ای بود؛ این دغدغه وجود داشت که اقتصاد ایران با معامله بنزین در نرخ‌های جهانی و دلاری؛ بیش از پیش دلاریزه شود.
قرار است دولت در این اپلیکیشن از شناور شدن قیمت بنزین جلوگیری کرده و یک نرخ متغیر اما در محدوده ۱۵۰۰ تومان و ۳۰۰۰ تومان را تعیین کند. اینکه در محدوده ۱۵۰۰ تا ۳۰۰۰ تومان چه بازاری شکل می‌گیرد، موضوعی است که براساس عرضه و تقاضا شکل خواهد گرفت. مثلا ممکن است در تعطیلات عید نوروز، تعطیلات تابستانی و... نرخ بنزین مازاد بیشتر از دیگر زمان‌ها باشد، اما خارج از این زمان‌ها صرفا این نرخ بین ۱۵۰۰ تا ۳ هزار تومان در نوسان خواهد بود که اولی نرخ سهمیه‌ای بنزین و دومی نرخ آزاد است.
کشف قیمت در پمپ بنزین‌ها
گفته می‌شود این اپلیکیشن یک سامانه قیمتی در خود دارد که در همه پمپ بنزین‌ها تابلویی نصب می‌شود که روی آن قیمت یارانه‌ای و قیمت آزاد و قیمت ۱۰ دقیقه اخیر معاملاتی مشخص می‌شود. علت تعیین این ۱۰ دقیقه اخیر این است که اگر صفی در پمپ بنزین باشد، براساس قیمت بنزین در ۱۰ دقیقه اخیر محاسبه می‌شود. یعنی آن بخش از بنزین مازادی که افراد می‌خواهند بفروشند؛ در سامانه مشخص می‌شود که میانگین قیمتی آن چند است و این‌گونه کشف قیمت برای فروشندگان و خریداران در آن هم در بازه ۱۵۰۰ تا ۳ هزار تومان مشخص خواهد شد.
اتباع و گردشگران خارجی بنزین ۳ هزار تومانی می‌گیرند
در کشورمان گفته می‌شود ۱.۵ تا ۳ میلیون نفر اتباع خارجی زندگی می‌کنند. سوال این است که این افراد درصورت داشتن خودرو چگونه بنزین دریافت خواهند کرد. آن‌طور که از دولتی‌ها شنیده می‌شود، این افراد و گردشگران خارجی که خودرو داشته باشند، می‌توانند از بنزین آزاد استفاده کنند.
سالمندان و بی‌سوادها نگران نباشند
یکی از دغدغه‌های دیگر اجرای این طرح، این است که آن دسته از افراد که سالمند یا بی‌سواد هستند یا در مناطق دورافتاده و فاقد دسترسی به اینترنت و امثالهم قرار دارند، چه می‌شود. شنیده‌ها حاکی است برای افرادی که گوشی هوشمند ندارند یا تمایلی به خرید و فروش بنزین ندارند نیز شرایطی درنظر گرفته شده است. به‌گونه‌ای که اگر تا تاریخی که درنظر گرفته شده بنزین خود را به فروش نرسانده باشند و البته این اجازه را نیز به دولت داده باشند که بنزین آنها را بفروشد؛ دولت در ۲۵ هر ماه بنزین آنها را با بالاترین قیمت آخرماه فروخته و پول آن را به حساب سرپرست خانوار واریز خواهد کرد. همچنین شرکت نفت موظف به خرید تضمینی بنزین این گروه از خانوارها است.
بنزین چقدر ذخیره می‌شود؟
یکی از نگرانی‌های خانوارها شاید این باشد که اگر بنزین به حساب آنها واریز شد، تا چه زمان وقت دارند آن را برداشت کرده یا بفروشند؟ شنیده‌ها حاکی است در طرح جدید بنزینی دولت قرار است اولا به بنزین سهمیه‌ای که تاکنون ذخیره شده دست زده نشود و فرد بتواند تا زمان اتمام سهمیه فعلی از آن استفاده کند، اما پس از اتمام سهمیه، دیگر این کارت‌ها شارژ نمی‌شود. همچنین قرار است در طرح آتی زمان نگهداری بنزین سهمیه‌ای طولانی‌مدت باشد.
چه کسانی ضرر می‌کنند؟
از آنجایی که قرار است به حساب هر کدملی ۲۰لیتر بنزین یارانه‌ای ۱۵۰۰تومانی واریز شود، سوالی که در اینجا پیش می‌آید این است که آن کارگری که یک ماشین دارد و منبع درآمدش هم همان است آیا ۶۰لیتر بنزین سهمیه‌ای فعلی کاهش یافته و به ۲۰لیتر خواهد رسید. در این صورت مشخص است که این فرد ماهانه ۴۰لیتر بنزین سهمیه‌ای از دست خواهد داد. ظاهرا دولت قرار است برای افرادی که سرپرست خانوار یک‌نفر یا دونفر است، اگر فرد مالک خودرو بود، سهمیه ۶۰لیتری را هم به یک‌نفر و هم به دونفر اعطا کند.
ارسال نظر