حیاتی ترین سوخت جهان کمیاب شد

در حالی که بهای معاملات نفت روند صعودی پیدا کرده اما روز جمعه در بازار لندن، پایین ۹۵ دلار در هر بشکه بود و در مقایسه با افزایش بهای معاملات دیزل، ضعیف جلوه کرد. بهای دیزل در آمریکا، پنج شنبه گذشته، به بالای ۱۴۰ دلار جهش پیدا کرد که بالاترین میزان برای این وقت از سال است. قیمت معاملات اروپایی این سوخت از تابستان، ۶۰ درصد افزایش پیدا کرده است.

اوضاع ممکن است از این هم بدتر شود. عربستان سعودی و روسیه، عرضه گریدهای نفتی را محدود کرده‌اند که بازدهی دیزل بالاتری دارند. هر دو کشور در پنجم سپتامبر اعلام کردند محدودیت عرضه اضافی خود را تا پایان سال ۲۰۲۳ ادامه خواهند داد، در حالی که طی مدت مذکور، تقاضا برای دیزل معمولا افزایش پیدا می کند.

این وضعیت برای پالایشگاه‌های نفت جهان که ماههاست با تولید محدود روبرو بوده اند، چالش برانگیز است. گرمای شدید نیمکره شمالی در تابستان امسال، بسیاری از پالایشگاه‌ها را وادار کرد با نرخ تولید کندتری، فعالیت کنند و باعث ثابت ماندن ذخایر شد.

به گفته کالوم بروس، تحلیلگر گروه مالی گلدمن ساکس، همچنین پالایشگاه‌ها برای تولید سوخت‌های دیگری مانند سوخت جت و بنزین که تقاضا برای آنها بهبود پیدا کرده است، تحت فشار قرار دارند.

این وضعیت، نتیجه تعطیل شدن پالایشگاه‌های کم کارآمد در زمان سقوط تقاضا در اوج بحران همه گیری ویروس کرونا بود. مصرف جدید بهبود پیدا کرده اما بسیاری از پالایشگاه‌ها، دیگر به فعالیت بازنگشتند.

با این حال، این امید وجود دارد که کمبود دیزل تسهیل شود. با نزدیک شدن ماه‌های خنک تر زمستان، محدودیتهای مربوط به آب و هوا برای پالایشگاه‌ها کاهش پیدا می‌کند؛ هر چند که بعضی از آنها به تعمیرات فصلی می‌روند.

با این حال، نگرانی‌هایی نسبت به عرضه از سوی کشورهای صادرکننده بزرگ دیزل وجود دارد. روسیه که با وجود تحریم‌های غربی، یک صادرکننده بزرگ به بازار جهان است، اعلام کرده است که به دنبال محدود کردن حجم دیزلی است که به بازارهای خارجی ارسال می‌کند. چین هم اخیرا سهمیه صادرات سوخت جدیدی را صادر کرده است اما تحلیلگران و معامله‌گران در آسیا می‌گویند این حجم برنامه‌ریزی شده برای جلوگیری از محدود شدن عرضه در بازار تا پایان سال میلادی جاری، کافی نخواهد بود. صادرات این کشور در طول سال ۲۰۲۳، نزدیک پایین‌ترین میانگین فصلی پنج ساله بوده است.

عرضه کمتر دیزل، در هاب‌های ذخیره سازی بزرگ مشهود بوده است. ذخایر دیزل در آمریکا و سنگاپور، در حال حاضر پایین سطوح فصلی قرار دارند. ذخایر این سوخت در کشورهای عضو سازمان توسعه و همکاری اقتصادی، بسیار پایین‌تر از پنج سال گذشته است.

بر اساس گزارش بلومبرگ، وضعیت بازار دیزل ممکن بود از این هم بدتر شود زیرا رشد مصرف آن به اندازه سوخت‌های دیگر، قوی نبوده است. طبق جدیدترین گزارش ماهانه آژانس بین‌المللی انرژی، مصرف دیزل امسال، حدود ۱۰۰ هزار بشکه در روز رشد خواهد کرد، در حالی که رشد مصرف بنزین به ۵۰۰ هزار بشکه در روز و سوخت جت و کروسن، به بیش از یک میلیون بشکه در روز می‌رسد.