رقم بدهی عراق به ایران چقدر است؟

عبدالناصر همتی برای دومین بار طی دو سال گذشته به عراق رفت و در دیدار با همتای عراقی خود خواستار اجرای قرارداد دو کشور در خصوص فروش گاز و برق ایران و نحوه وصول درآمد آن شد. دیداری که امید می‌رفت منجر به آزادسازی مقداری ارز و تزریق به بازار ایران شود. اما آنگونه که همتی خبر داده گویا قرار است «از منابعی که در کشور عراق داریم برای خرید کالاهای غیرتحریمی و اساسی استفاده کنیم.»

این به آن معناست که ایران می‌خواهد ارز حاصل از صادرات برق و گاز به عراق را به نحوی به کشور بازگرداند. به عبارتی گویا قرار است پول گاز و برق به کمک بازار بیاید. اما رقم بدهی عراق به ایران چقدر است؟

بر اساس اظهارات چند روز قبل وزیر نیرو، طلب تنها بخش برق ایران از عراق ۸۰۰ میلیون دلار بوده که نیمی از آن وصول شده و نیمی دیگر معادل ۴۰۰ میلیون دلار دیگر باقی مانده است. یکسال قبل از آن، یعنی در خرداد ۹۸ وزیر نفت گفته بود مقدار بدهی عراق به ایران ۴ میلیارد دلار بوده که نیمی از آن پرداخت شده و «عراقی‌ها ۲ میلیارد دلار دیگر به ایران بابت پول برق و گاز بدهکار هستند.»

اما بهمن ۹۸ سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفتی گفته بود «پنج میلیارد دلار پول صادرت برق و گاز ایران در بانک مرکزی عراق رسوب کرده و تحریم‌ها مانع از امکان برداشت این پول است. » اظهارنظری که نشان می‌داد بدهی عراق به ایران ۲٫۵ برابر رقم اعلامی وزیر نفت است.

اما این نخستین باری نیست که ایرن برای وصول این بدهی خیز برداشته است. بار قبل و در سفر رئیس‌جمهوری و هیات همراه خود به عراق بود که ایران تلاش کرد طلب خود را دریافت کند. در آن سفر همتی در مذاکرات مفصل با همتای عراقی خود به توافقی رسید. توافقی که بر اساس آن ۲۰ اسفند ماه سال ۹۷ نخستین بخش از مطالبات ایران از عراق وصول شد. اما مشخص نشد که میزان وصول مطالبات چقدر بوده است.

حتی مشخص نشد که این بدهی به صورت دلار وارد کشور شده یا دینار یا حتی کالا؟ چرا که اردکانیان در پاسخ به این سوال که عراق بدهی خود به ایران را با چه ارزی پرداخت می‌کند؟ گفته بود اینکه بدهی با چه نرخی پرداخت می‌شود مهم نیست، آنچه که اهمیت دارد این است که پرداخت شود و ما هم سعی می‌کنیم از مبالغ برای رفع نیازها استفاده کنیم.

گویا این بار هم نه رقم بدهی مشخص است و نه نحوه وصول آن. اما آنچه از اظهارات همتی استنباط می‌شود این است که ایران قرار است به جای پول گاز و برق صادراتی خود از عراق کالاهای غیرتحریمی و اساسی وارد کند.

این در حالی است که بر اساس قرارداد ایران و عراق، عراقی‌ها موظف هستند پول گاز را با یورو و پول برق را با دلار به ایران پرداخت کنند اما با آغاز روند جدید تحریم‌ها عراقی‌ها اعلام کردند امکان پرداخت دلار را ندارند و پیشنهاد پرداخت با دینار را مطرح کردند و حالا گویا مسئله دینار هم مطرح نیست و ایران قرار است کالای اساسی بخرد. آیا با این اقدام بخشی از تقاضاهای وارداتی بازار ارز پاسخ داده خواهد شد؟