روند نزولی دو متغیر پولی در دولت سیزدهم

 بانک مرکزی متغیرهای پولی بهمن ماه سال ۱۴۰۰ را منتشر کرد.

براساس این آمارها، در پایان بهمن حجم نقدینگی به ۴ هزار و ۶۲۴ هزار و ۳۰ میلیارد تومان و پایه پولی به ۵۸۰ هزار و ۷۵۰ میلیارد تومان رسیده است.   

در بهمن ماه سال ۱۴۰۰ در مقایسه با اسفند ماه سال ۹۹ نقدینگی ۳۰.۴ درصد و حجم پایه پولی ۲۶.۶ درصد رشد داشته است. با ادغام بانک مهر اقتصاد در بانک سپه و افزایش سطح پوشش آماری بانک مرکزی، عدد رشد نقدینگی ۲.۶ بیشتر شده و به ۳۳ درصد رسیده است.

رشد نقدینگی و پایه پولی در ۱۲ ماه منتهی به بهمن ماه ۱۴۰۰ به ترتیب معادل ۳۷ درصد و ۳۳.۲ درصد بوده که مقایسه با ارقام رشد ۳۹.۱ درصدی نقدینگی و ۴۲.۱ درصدی پایه پولی مرداد ماه سال ۱۴۰۰، حاکی از روند نزولی دو متغیر پولی در دوره فعالیت دولت سیزدهم است.

بررسی‌ها نشان می‌دهد علت اصلی رشد بدهی بانک‌ها، به‌ویژه بانک‌های دولتی به بانک مرکزی در چند ماه اخیر، رشد شدید سپرده‌گذاری دولت نزد بانک مرکزی است به‌طوری که در ۱۲ ماه منتهی به بهمن ماه سال ۱۴۰۰ بیش از ۱۲۰ درصد به حجم سپرده‌های دولت نزد بانک مرکزی اضافه شده است.  

نتیجه این رشد سپرده‌گذاری، کاهش نقدینگی در بازار بین بانکی و کاهش حجم سپرده‌های دولت نزد بانک‌های دولتی است که در نهایت منجر به اضافه برداشت بانک‌ها از بانک مرکزی شده است.  

هنوز آمار متغیرهای پولی اسفند ماه ۱۴۰۰ منتشر نشده اما پیگیری‌ها از بانک مرکزی نشان می‌دهد در اسفند ماه به دلیل رشد شدید پرداخت‌های دولت به کارمندان، پیمانکاران، بازنشستگان و بخش‌های مختلف حجم مانده سپرده دولت نزد بانک مرکزی کاهش یافته و به موازات آن با افزایش نقدینگی در بازار بین بانکی از حجم بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی به میزان زیادی کاسته شده است.

بنابراین بخش عمده رشد بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی در ۶ ماهه دوم سال ۱۴۰۰ موقتی بوده و با کاهش سپرده‌های دولت نزد بانک مرکزی بخش زیادی از این اضافه برداشت‌ها تسویه شده است.