کاهش چشمگیر تعداد چک‌های برگشتی در اولین ماه سال

گزارش بانک مرکزی از آمار منتشرشده از چک‌های مبادله‌شده در فروردین ماه سال ۱۴۰۱ نشان می‌دهد که در این ماه در مجموع ۵.۲ میلیون فقره چک به ارزش ۱۸۳.۸ هزار میلیارد تومان مبادله‌شده است.

مطابق با آمار این گزارش، در این ماه تنها ۴۷۱ هزار فقره چک به ارزش ۲۰.۷ هزار میلیارد تومان برگشت خورده است. از این رو نسبت تعداد و ارزش چک‌های برگشتی به مبادله‌شده در فروردین ماه سال ۱۴۰۱ به ترتیب برابر با ۹.۱ درصد و ۱۱.۳ درصد بوده است.

نسبت تعداد و مبالغ چک‌های برگشتی به تفکیک استان به شرح زیر است:

لازم به ذکر است قبل از اصلاح قانون چک در سال ۱۳۹۷، آمار چک‌های برگشتی برخلاف روند سال‌های بعد از آن، نسبت‌های زیادی را تجربه می‌کرد. مطابق آمار بانک مرکزی، در فروردین ماه سال ۱۳۹۶ در مجموع ۷.۴ میلیون فقره چک به ارزش ۳۸ هزار میلیارد تومان مبادله‌شده بود که از این میان بیش از یک میلیون فقره چک به ارزش ۸ هزار میلیارد تومان برگشت خورده بود.

از این رو نسبت تعداد و ارزش چک‌های برگشتی به مبادله‌شده در فروردین ماه سال ۱۳۹۶، به ترتیب برابر با ۱۴.۹ درصد و ۲۱ درصد بود.

مقایسه آمار مربوط به فروردین ماه سال ۱۳۹۶، یعنی یک سال قبل از اصلاح قانون صدور چک، و فروردین ماه سال ۱۴۰۱، اثرات اجرای قانون جدید چک را نمایان می‌کند. با مقایسه آمار مربوط به سال‌های اشاره‌شده مشاهده می‌شود که نسبت تعداد و ارزش چک‌های برگشتی به مبادله‌شده به ترتیب با کاهش ۳۹ درصدی و ۴۶.۵ درصدی همراه بوده که نشان از افزایش اعتبار معاملات انجام شده به وسیله چک دارد.

کاهش مستمر چک‌های برگشتی با مسدودی بخشی از حساب بدحسابان

کارشناسان معتقدند افزایش اطمینان در معاملات با چک و وضع قوانینی به منظور جلوگیری از صدور چک توسط افراد بد حساب از جمله امتیازات قانون جدید چک است که موجب کاشه چک‌های برگشتی شده است.

همچنین در روزهای گذشته بانک مرکزی از اجرای آزمایشی یکی دیگر از قوانین به جا مانده از قانون چک خبر داد که بر اساس آن حساب‌های صادرکننده چک برگشتی به اندازه کسری مبلغ چک مسدود می‌شود. اجرای مستمر این حکم نیز می‌تواند تأثیر مثبتی در کاهش چک‌های برگشتی در ماه‌های آینده داشته باشد.