نقش بازارگردان‌ ها در بورس امروز چیست؟

فردین آقابزرگی، کارشناس بازار سرمایه گفت: نحوه فعالیت بازارگردان، چه در دامنه نوسان غیرمتقارن و یا متقارن-۵ تا +۵درصد، هیچ تفاوت خاصی ندارد و از طریق تفاهم‌نامه و انعقاد قراردادی میان ضامن، بازارگردان و نهاد ناظر مانند سازمان بورس، شرکت‌های بورس یا فرابورس منعقد و این چارچوب مشخص می‌شود. تغییری که به وسیله اعمال محدوده نوسان نامتقارن حاصل شده، کاهش محدوده نوسان قیمت و میل بیشتر به افزایش دامنه نوسان منتج به محدود کردن دامنه فعالیت خریداران بالقوه برای استفاده از ظرفیت‌های بازار سرمایه به منظور کسب سودآوری شده است. زیرا دامنه فعالیت آنها محدود شده است و حجم معاملات و در نهایت میزان نقدشوندگی سهام نسبت به گذشته به مرور زمان کاهش پیدا خواهد کرد.

آقابزرگی تصریح کرد: کما اینکه اگر بررسی دقیقی کنیم، در ابتدای هفته جاری که این سیستم به اجرا درآمد، حدود ۴۰ تا ۵۰درصد از حجم معاملات مربوط به اوراق دولتی مانند اراد، صندوق پالایش یا دارا یکم و معاملات بلوک است؛ درصورتی که تا پیش از این، قسمت عمده مربوط به سهام یا سایر اوراق بهادار می‌شد. بنابراین هیچ تفاوت خاصی در تعیین چارچوب‌ها نداشتیم، اما در حال حاضر به جایگاهی رسیده‌ایم که متاسفانه با کندتر کردن مکانیزم گردش معاملات، وظایف بازارگردانان به مرور زمان مقداری افزایش پیدا خواهد کرد. چراکه انتظار بر این است که بازار یک طرفه‌ای را پیش رو خواهند داشت و باید به طور مرتب، یک سویه خرید کنند.

وی اظهار داشت: به طور حتم یکی از ارکان مهم در تغییر شکل و ذائقه فعلی بازار، بازارسازان و بازارگردانان هستند. تفاوتی که ما باید قائل شویم این است که در سایر نقاط در دنیا که market maker یا بازارساز درکنار کار سوق دادن قیمت سهم به سوی ارزش ذاتی، فرایند نقدشوندگی را نیز افزایش می‌دهند، در بازار سرمایه ما وظیفه‌ای را برعهده نهادی به عنوان صندوق بازارگردانی گذاشته‌ایم تا بدون دخالت در مکانیزم نزدیک کردن ارزش ذاتی سهام، یک سویه فعالیت‌های خاص خود را در قالب یک چارچوب انجام دهد. به همین دلیل من فکر نمی‌کنم تغییر شگرف و قابل توجهی بتوانند، ایجاد کنند. هرچند شاید یکی از راه‌های بهبود وضع و حال و روز بازار سهام، مکانیزم بازارگردانی محسوب شود.

آقابزرگی در ارتباط با آینده بازار سهام بیان کرد: رشد قطعی به دلیل بالا بودن سطح عمومی قیمت‌ها، حداقل نسبت به سال گذشته و عدم توفیق نسبت به افزایش قیمت‌ها در سود حاصل از عملکرد شرکت‌ها و صنایع را خواهیم دید. چون هر دو در یک سو با هم حرکت کردند، اما به یک اندازه رشد نکردند؛ قیمت به مراتب بیش از سود شرکت‌ها افزایش پیدا کرده است. همچنین بودجه سال آینده تا حدود زیادی نشان از کسری بودجه دارد. بنابراین کماکان بازار سرمایه می‌تواند وظیفه حفظ و نگه‌داشت نقدینگی را ایفا کند. اما انتظار افزایش رشد شارپی حداقل تا پایان سال۹۹ و اسفند ماه را نداریم. یعنی در یک حالت خوشبینانه یک میلیون و ۲۰۰ تا ۳۰۰هزار واحد حداکثر دامنه شاخص خواهد بود.