افزایش قیمت محصولات پتروشیمی در بورس کالا + نمودار

میانگین هفتگی بهای نیمایی ارز اگرچه افزایشی بود و رشد ۳۱/ ۱ درصدی خود را بر قیمت‌ های پایه ۳۰ خرداد سال‌جاری منعکس کرد، اما بهای جهانی پتروشیمیایی‌ها، هنوز هم ترکیبی از افزایش و کاهش را نشان می‌دهد. به طوری که نرخ جهانی برای بخش عمده محصولات پلیمری یا ثابت بوده یا با کاهش همراه بود. در حالی که نرخ جهانی برای اکثریت محصولات شیمیایی افزایشی بود.

از این رو بازیگر اصلی تعیین نرخ پایه پلیمرها را می‌توان قیمت مبنای دلار و صعودی شدن آن در نظر گرفت که با قیمت ۲۰ هزار و ۵۹۳ تومانی، عموم محصولات پلیمری بورس کالا را با رشد قیمت پایه همراه کرد. در بازار شیمیایی‌ها تغییرات قیمت پایه بیشتر از رشد ۳۱/ ۱ درصدی قیمت مبنای دلار ارزیابی می‌شود که مربوط به صعود قیمت جهانی این گروه از محصولات است.

بازه تغییرات قیمت پایه در بین محصولات پلیمری سقف ۲/ ۴ درصدی را نشان می‌دهد که مربوط به سنگین اکستروژن بوده که رشد همزمان هر دو متغیر کشف نرخ پایه را به خود دید؛ یعنی علاوه بر رشد بهای نیمایی ارز، به میزان ۳۰ تا ۳۴ دلار افزایش نرخ جهانی را نسبت به قیمت‌های دو هفته ماقبل تجربه کرده است. پلی‌اتیلن ترفتالات گرید بطری، رشد محدود ۲ تا ۳ دلاری قیمت جهانی را داشته و برای قیمت‌های پایه این هفته با افزایش ۵۷/ ۱ درصدی همراه شد. گروه پلی‌وینیل کلرایدها (PVC) از جمله محصولات پلیمری بودند که در نرخ جهانی خود بدون تغییر ماندند.

 صعود بهای نفت و نفتا

بهای هر بشکه نفت خام برنت، در آخرین روز معاملاتی هفته گذشته به ۷۳ دلار و ۲۹ سنت رسید که رشد ۲۹/ ۰ درصدی روزانه را نشان می‌دهد. این روزها بهای نفت روند صعودی به خود گرفته که با عبور از مرز ۷۰ دلاری رکوردهای قیمتی دو سال گذشته خود را ثبت می‌کند. تا جایی که در روز چهارشنبه هفته گذشته با عبور از مرز ۷۴ دلاری و نزدیک شدن به سطح ۷۵ دلاری به ازای هر بشکه، توانست رکورد رشد قیمت خود را از نوامبر ۲۰۱۹ تاکنون رقم بزند. اینکه صعود بهای نفت در میان‌مدت بر قیمت تمام شده محصولات پتروشیمیایی اثرگذار است امری بدیهی بوده که انتظار می‌رود با کاهش فاصله میان قیمت تمام شده این محصولات و نرخ معامله آنها که اکنون در سطوح بالایی نوسان می‌کند، اثر خود را بر قیمت‌های جهانی منعکس کند.

طبق گزارش‌های گلدمن ساکس، انتظار برای افزایش تقاضا محتمل ارزیابی شده که این رشد تقاضا می‌تواند محرک جدی قیمت نفت خام تا ۸۰ دلار به ازای هر بشکه باشد. عامل اصلی افزایش بهای نفت خام برنت، کاهش عرضه در نتیجه کاهش تولید کشورهای تولیدکننده نفت و رشد تقاضا بوده است. قیمت نفت با توجه به نگرانی از افزایش عرضه ایران، مدتی در محدوده ۶۰ تا ۷۰ دلار در نوسان بود اما با عدم‌ابراز نگرانی دبیر اوپک در رابطه با عرضه ایران، قیمت نفت از محدوده ۷۰ دلار عبور کرد.

همچنین ذخایر نفت آمریکا در هفته گذشته در حالی که انتظار افت ۱/ ۲ میلیون بشکه‌ای وجود داشت، با افت ۴/ ۷ میلیون بشکه‌ای مواجه شد. اوپک انتظار دارد که تولید نفت آمریکا در سال‌جاری افزایش حدود ۲۰۰ هزار بشکه در روز ثبت کند.

نفتا به عنوان فرآورده‌ به دست آمده از فرآیند تصفیه نفت خام، همسو با بهای نفت روند افزایشی به خود گرفته است. به طوری که با دستیابی به قیمت ۶۲۴ هزار و ۸۹ سنت در معاملات ۱۸ ژوئن، رکورد قیمتی بی‌سابقه خود را از اکتبر ۲۰۱۸ به ثبت رساند. از آنجا که نفتا به عنوان اصلی‌ترین خوراک مایع شرکت‌های پتروشیمی به شمار می‌رود، رشد بهای آن انتظار افزایش قیمت تمام شده محصولات پتروشیمیایی را به دنبال خواهد داشت که در میان‌مدت اتفاق می‌افتد.

 صعود حجم معاملات پلیمرها

ثمره معاملات هفته گذشته مواد اولیه پلیمری در تالار فیزیکی بورس کالا رشد بیش از ۳۲ درصدی حجم معاملات بود. اینکه در هفته ماقبل آن، میزان دادوستد مواد اولیه پلیمری افت شدیدی را تجربه کرد، شوک محسوسی را به بازار تزریق کرد. اما با کاهشی شدن قیمت‌های پایه، آن هم با اهرم افت قیمت جهانی محصولات پتروشیمیایی، اهالی بازار سطوح قیمتی را قابل قبول تلقی کرده و سعی کردند باقی مانده سهمیه ماهانه خود را خرید کنند.

از این رو حجم تقاضایی که به این بازار طی هفته گذشته وارد شد به میزان ۸۳ هزار و ۸۱۴ تن ارزیابی می‌شود که به نسبت هفته ماقبل، رشدی بالغ بر ۳۸ درصد را تجربه کرد. صعود حجم معاملات مواد اولیه پلیمری در هفته گذشته از مسیر رشد تقاضا قابل رهگیری است؛ زیرا حجم عرضه پلیمرهای بورس کالا نسبتا ثابت بوده و در مقایسه با هفته ماقبل خود، تغییر چندانی نداشته است. به عبارت دقیق‌تر به میزان ۹۸ هزار و ۷۷۸ تن از انواع محصولات پلیمری در تالار فیزیکی بورس کالا عرضه شد که نزدیک به ۶۵ درصد از این میزان عرضه مورد معامله متقاضیان بازار قرار گرفت. در نهایت تقابل عرضه و تقاضا، حجم معاملات به سطح ۶۳ هزار و ۸۲۸ تنی رسید که اندکی بیش از متوسط حجم دادوستدهای سال گذشته ارزیابی می‌شود.

از آنجا که در جریان معاملات بازار ارز طی هفته گذشته نوسان نرخ به گونه‌ای بود که متوسط روزانه بهای نیمایی دلار مسیر صعودی را در پیش گرفت، فرضیه مثبت شدن تغییرات قیمت مبنای دلار در معامله کشف نرخ پایه قوت گرفت. از این رو خرید باقی مانده سهمیه ماهانه در هفته گذشته منطقی ارزیابی شد و شاهد رشد میزان تقاضای مواد اولیه پلیمری بودیم. اما نکته‌ای که در اینجا مطرح است مربوط به روند کاهشی است که قیمت‌های جهانی در پیش گرفته‌اند که با توجه به تداوم این کاهش برای بهای پلیمرها در اقصی نقاط دنیا، در حالی که قیمت نفت به قله‌های تاریخی خود در ۲ سال گذشته رسیده است، پیچیدگی‌های این بازار را افزایش می‌دهد.

هفته گذشته معاملات محصولات شیمیایی بورس کالا در حالی به پایان رسید که داده‌های حیاتی این بازار، روند کاهشی آرامی را به ثبت رساندند. به طوری که سه داده مهم معاملاتی، یعنی میزان عرضه، تقاضا و حجم معاملات افت محدودی را تجربه کردند.

 عرضه مواد اولیه شیمیایی با ترکیبی از کاهش و افزایش قیمت پایه در بورس کالا انجام شد و در جریان معاملات متقاضیان این بازار رقابت قیمتی شدیدی دیده نشد. به عبارت دقیق‌تر عموم محصولات شیمیایی با قیمت پایه خود معامله شده و بیشترین رقابت قیمتی این بازار، مربوط به یکی از عرضه‌های زایلین مخلوط بود که ۳۲/ ۱۵ درصد بالاتر از نرخ پایه خود معامله شد.

بنابراین در هفته گذشته در تالار فیزیکی بورس کالا به میزان ۴۳ هزار و ۵۳۴ تن مواد اولیه شیمیایی عرضه شد که ۶/ ۶ درصد کاهش را نسبت به هفته ماقبل آن نشان می‌دهد و کمترین مقدار از هفته منتهی به ۲۰ فروردین تاکنون به شمار می‌رود. در مقابل این میزان عرضه، تقاضایی به اندازه ۳۲ هزار و ۸۹۷ تن شکل گرفت که با افت ۵/ ۱ درصدی، کمترین مقدار طی ۴ هفته گذشته تاکنون ارزیابی می‌شود. در نهایت ۳۰ هزار و ۷۶۷ تن از انواع مواد اولیه شیمیایی در بورس کالا مورد دادوستد قرار گرفت که کاهش ۱۷/ ۲ درصدی را ثبت کرده و حکایت از معامله ۷۱ درصد عرضه‌های هفته گذشته را دارد.