قطعی برق و گاز چه بر سر بورس می آورد؟
در کنار بحران‌های دیگر، اقتصاد کشور به شدت از کمبود آب و برق و گاز نیز رنج می‌برد. در همین روزهای اخیر بود که موجی از اعتراضات کشاورزان را به بی‌آبی شاهد بودیم. آب تنها بحران کشور نیست و با وجود این‌که ایران دارای منابع عظیمی از گاز است اما قطعی گاز سناریو محتمل این روزهای صنایع مختلف است. در تابستان نیزشاهد قطعی مداوم برق بودیم. اثرات ویران‌کننده این موضوع برای بورس و اقتصاد کاملا مشهود است.
اثرات قطعی برق و گاز و قحطی آب بر اقتصاد کشور را می‌توان از جنبه‌های مختلف بررسی کرد. بی‌آبی زندگی کشاورزان را تحت تاثیر قرار خواهد داد و اثرات منفی را به طرق مختلف در اقتصاد کشور شاهد خواهیم بود. قطعی گاز به تعطیلی کارخانه‌ها و تولیدکننده‌ها منجر می‌شود. قطعی گاز صنایع فولادی و سیمانی و پتروشیمی در زمستان کاملا محتمل است. اثرات قطعی برق را نیز در کاهش میزان تولید محصولات صنعتی در تابستان گذشته و تعطیلی کسب و کارها شاهد بودیم. به نظر می‌رسد هیچ برنامه‌ای برای جلوگیری از آسیب‌های سنگین ناشی از کمبود آب، برق و گاز وجود ندارد.
ضرر قطعی برق به فولادسازان
طبیعی است که بورس تهران نیز از این ناحیه آسیب‌های جدی را خواهد دید. توقف تولید فولادسازان کشور در حالی در این هفته‌ها مورد انتظار است که در تابستان برای نزدیک به دو ماه فولادسازان بعضا با نصف ظرفیت تولید می‌کردند. به این ترتیب ظرفیت سالانه تولید فولاد در کشور را احتمالا باید ۲۰ درصد پایین‌تر از اعداد ثبت‌شده دانست. این موضوع برای سیمان نیز صادق است. گرچه کارخانه‌ها احتمالا دوره تعمیرات و نگهداری سالانه خود را می‌توانند با قطعی گاز و برق زمان‌بندی کنند اما باید نسبت به افت محسوس تولید توجه داشت.
افت تولید در شرکت‌ها نیز منجر به کاهش درآمد می‌شود و اثر مضاعف بر کاهش سود خالص را خواهد داشت. به این ترتیب اگر تولید صنایع فولادی و سیمانی افت محسوس داشته باشد اثرات آن را احتمالا در کاهش سودآوری مشاهده خواهیم کرد.
این موضوع مختص به صنایع انرژی مانند فولاد و سیمان نیست و صنایع پتروشیمی نیز گاز طبیعی را علاوه بر سوخت به عنوان خوراک نیز مورد استفاده قرار می‌دهند. قطعی گاز خوراک متانول‌سازان و اوره‌سازان طبیعتا باعث کاهش تولید این شرکت‌ها در ماه‌های سرد پیش رو و به دنبال کاهش تولید افت سودآوری خواهد شد.
بی‌آبی شاید حتی ریسک بزرگتری برای اقتصاد کشور ایجاد کند. در قطعی گاز و برق و مشکلات انرژی همان‌طور که اشاره شد صنایع مختلفی آسیب می‌بینند. هر چه بحران گازی کشور جدی‌تر شود (انتظار تشدید بحران در سال‌های آینده وجود خواهد داشت) شدت اثر آن در صنایع مختلف نیز بیشتر خواهد شد.
کمبود آب می‌تواند به توقف تولید فولاد و حتی پالایشگاه‌ها منجر شود. بی‌آبی طبیعتا اثرات منفی خود را در کاهش تولید محصولات کشاورزی نیز به شدت منعکس خواهد کرد. اثر مستقیم این موضوع در بورس می‌تواند خود را در صنعت قند و شکر نشان دهد. بی‌آبی هم کاهش سطح زیر کشت چغندر وهم کاهش عیار چغندر را به همراه خواهد داشت. این موضوع به کاهش تولید شرکت‌ها ختم خواهد شد و به دنبال آن افت سودآوری انتظاری را باید انتظار داشته باشیم.
اثرات فرعی قحطی کمبود آب و گاز
کمبود آب و گاز اثرات مستقیمی بر شرکت‌ها خواهد داشت و به دنبال طبیعتا بر اقتصاد کشور نیز اثرات خود را منعکس خواهد کرد. اما به هر حال در رشد پرشتاب نقدینگی در اقتصاد کشور کاهش تولید ناخالص داخلی تشدید موج تورمی را به همراه خواهد داشت. علاوه بر این باید منتظر کاهش درآمد ارزی غیرنفتی بود که اثرات منفی آن در ضعف سمت عرضه و رشد نرخ دلار باید شاهد باشیم.
ارسال نظر