تازه واردان به بورس بخوانند!
بازار سرمایه روزهای خوبی را طی می‌کند و هر روز به آمار افراد ورودی به این بازار افزوده می‌شود که در نگاه اول بسیار مطلوب است اما در کنار این پدیده مطلوب، این نگرانی وجود دارد افراد تازه‌وارد که تخصص کافی ندارند، ممکن است با رفتارهای هیجانی در نوسانات بورس، بازار را از تعادل خارج کنند و در نهایت زیان اصلی نصیب خود آنها خواهد شد.
گسترش نیوز: این روزها دفاتر پیشخوان دولت شاهد صفوف طولانی افرادی است که قصد دارند کد بورسی دریافت کرده و در بورس سرمایه‌گذاری کنند. بازار سرمایه روزهای خوبی را طی می‌کند و هر روز به آمار افراد ورودی به این بازار افزوده می‌شود که در نگاه اول بسیار مطلوب است اما در کنار این پدیده مطلوب، این نگرانی وجود دارد افراد تازه‌وارد که تخصص کافی ندارند، ممکن است با رفتارهای هیجانی در نوسانات بورس، بازار را از تعادل خارج کنند و در نهایت زیان اصلی نصیب خود آنها خواهد شد.
در این رابطه خبرنگار با حضور در چند دفتر پیشخوان در سطح تهران، از افرادی که برای دریافت کد بورسی مراجعه کرده بودند، درباره بازار سرمایه پرس‌وجو کرد که این صحبت‌ها نشان می‌داد این عده تقریبا هیچ اطلاعی از بورس ندارند. تقریبا هیچ یک از افرادی که برای کد بورسی به دفاتر پیشخوان مراجعه کرده بودند، نمی‌دانستند شاخص کل بورس به چه معناست؟ حتی نمادهای بورسی هم برای این عده عجیب و غریب بود.
بازار بورس با شروع سال ۹۹ تجربه بسیار خوبی را برای فعالان این بازار فراهم کرد و این رونق کم‌سابقه در بازار بورس موجب شده تا بسیاری از مردم سرمایه‌های خود را وارد این بازار کنند. به‌دلیل سیاست‌های جدیدی که بانک مرکزی در راستای کاهش سودهای بانکی در پیش گرفته است، درصد قابل‌توجهی از مردم سرمایه‌های خود را از بانک‌ها بیرون آورده و از این مبالغ در بازار بورس و معاملات بورسی استفاده می‌کنند.
علاوه بر سرمایه‌های موجود در بانک‌ها، برخی از افرادی که در بازارهای غیر‌مولد همچون مسکن، دلار، خودرو و طلا فعالیت داشتند، اقدام به فروش درصدی از دارایی‌ها و تزریق آن به بازار سرمایه کردند. هم‌اکنون تعداد زیادی از شرکت‌های دولتی و خصوصی خواهان ورود به بازار بورس هستند ضمن این‌که شرکت‌های فعال در این بازار، تمام ظرفیت‌های خود را به بازار عرضه نکردند.
این در حالی است که کارشناسان می‌گویند افرادی که در بازار بورس سرمایه‌گذاری می‌کنند باید نگاهشان به این سرمایه‌گذاری بلندمدت باشد و برای معاملات خود برنامه‌ریزی دقیقی داشته باشند که مطمئنا در این صورت دچار ضرر و زیان نخواهند شد. کارشناسان معتقدند؛ اکنون شمار زیادی از مردم با نداشتن اطلاعات کافی از بازار سرمایه، سهام‌هایی را خریداری می‌کنند و در این سرمایه‌گذاری دومینووار بخشی از افراد پولدار شده‌اند، اما باید توجه داشت که این روند ادامه‌دار نیست و قطعا شاهد زیان خواهیم بود.
در شرایط کنونی تقاضای خرید سهام در تمام کشورهای جهان به‌دلیل شیوع بیماری کرونا کاهش پیدا کرده و تمام بازارهای اقتصادی از جمله بازار بورس سقوط کرده است، اما متاسفانه در کشورمان اغلب در این شرایط شاهد ایجاد حباب کاذب در حوزه‌های اقتصادی همچون افزایش قیمت دلار و گرانی طلا هستیم که شاخص‌های بورس نیز از این تغییرات حبابی بی‌نصیب نمانده است و به‌طور فزاینده‌ای در حال افزایش است.
از نگاه نظریه‌های اقتصادی، بازار سرمایه نمایانگر اقتصاد یک کشور است و هرچه سرمایه و چرخش پول در این بخش بیشتر باشد اقتصاد آن کشور از وضعیت مطلوب‌تری برخوردار است اما ورود به بازار سرمایه نیاز به اطلاعاتی دارد که برخی افراد تازه‌وارد به آن بی‌توجه هستند.
بسیاری از کارشناسان بازار سرمایه معتقدند اکنون که بازار سرمایه رشد زیادی را تجربه کرده، این امر ناشی از حباب‌هایی است که در بورس اتفاق افتاده و اگر حجم این حباب کم شود یا بترکد، بسیاری از سهامداران با زیان روبه‌رو خواهند شد. افرادی که قصد ورود به بازار سرمایه دارند باید عواملی را در نظر بگیرند که مهم‌ترین آن بازگشت سود سرمایه در بلندمدت است اما ظاهرا افرادی که در بازارهای طلا، سکه و دلار بودند اکنون وارد بازار سرمایه شدند و انتظار سود کوتاه‌مدت دارند.
تجربه تلخ
بد نیست نگاهی به وضعیت اقتصادی در ده سال گذشته بیندازیم تا رفتار افرادی که اکنون وارد بورس شدند بهتر تحلیل شود. در سال۹۰ زمانی که تحریم‌های گسترده اقتصادی آغاز شد دلار از ۱۳۰۰ به ۳۰۰۰ تومان افزایش یافت. در آن زمان مردم زیادی وارد بازار دلار و طلا شدند تا بتوانند ارزش پول خود را حفظ و سود کنند. این اتفاق در سال‌های ۹۶، ۹۷ و ۹۸ هم تکرار شد و دلار با جهشی زیاد شروع به افزایش قیمت کرد و مردم برای حفظ ارزش پول خود اقدام به خرید طلا، سکه و دلار کردند اما در سال ۹۹ رفتار متفاوتی را از مردم شاهد هستیم.
از ابتدای سال مردم با دریافت کد بورسی قصد دارند وارد بازار سرمایه شوند که از نگاه اول این کار بسیار خوب است اما از منظر دیگر به دلیل این‌که این افراد تخصصی در این زمینه ندارند ممکن است هم سرمایه خود را از دست بدهند و هم سهامداران دیگر متضرر شوند.
افراد عادی با افزایش قیمت دلار و طلا اقدام به خرید می‌کنند اما با کوچک‌ترین کاهش قیمت، این افراد، فروشنده می‌شوند و زیان می‌کنند، در حالی که ممکن است طی یک دوره زمانی دوباره قیمت به تعادل برسد.
اما در بازار بورس وضعیت به‌گونه دیگری است. افراد حرفه‌ای سهام را در پایین‌ترین قیمت خریداری می‌کنند و در بالاترین قیمت می‌فروشند اما این پایین‌ترین و بالاترین محدوده‌ای است که تنها افراد آشنا به بازار سرمایه می‌توانند از آن سر دربیاورند؛ ضمن این‌که سود در بازارهای دلار و طلا در زمانی که نوسان قیمت وجود دارد کوتاه‌مدت است اما باید توجه داشت سود در بازار سرمایه بلندمدت است؛ بنابراین رفتار تازه‌واردها در بازار بورس وقتی نوسان اتفاق می‌افتد متفاوت است و ممکن است زیان ببینند.
افرادی که تخصص و اطلاعات کافی از بورس ندارند اکنون وارد بازار سرمایه شده‌اند و ممکن است کل این بازار را بر‌هم بزنند. البته ورود سرمایه به بورس کار خوبی است اما اجازه خرید و فروش سهام به تازه‌واردها ممکن است چالش‌هایی را ایجاد کند.
شاپور محمدی، رئیس سابق سازمان بورس و اوراق بهادار معتقد بود تازه‌واردهای بورس نباید تا سه ماه اجازه خرید و فروش سهام داشته باشند و طی این مدت باید از طریق شرکت‌های سرمایه‌گذاری این کار را انجام دهند. حسن این کار باعث می‌شود تا افراد زیان را تجربه نکنند.
در دفاتر پیشخوان دولت چه خبر است؟
برای بررسی این گزارش به چند دفتر پیشخوان دولت مراجعه کردیم تا ببینیم اوضاع از چه قرار است. تقریبا هیچ کدام از افرادی که در صف حضور داشتند هیچ گونه اطلاعی از بورس، اصطلاحات و چگونگی معامله در این بازار نداشتند و با شنیدن کلماتی مانند خساپا، وبانک، وتجارت، وملی فقط تعجب میکردند. برای مثال یکی از حاضران که نسبت به بقیه بیشتر جنب و جوش داشت، گفت « شنیده‌ام اکنون ورود به بازار سرمایه سود خوبی نصیب سهامداران می‌کند و به همین دلیل می‌خواهم وارد شوم. بچه کف بازار هستم و هر بازاری که سود بدهد وارد می‌شوم و می‌خواهم ارزش پولم را حفظ کنم.» با این وجود همین فرد وقتی با سوالات ما درباره بورس مواجه شد عنوان کرد «صورت‌های مالی را می‌خواهیم چه کار؟ هر سهمی که در حال افزایش قیمت است باید خریداری شود! »
فعلا که هر روز سبزه!
صحبت‌های آقای میانسال دیگری که در جمع حضور داشت اما نشان داد که تقریبا هیچ کدام از حاضران حداقل اطلاعات درباره بازار سرمایه را هم ندارند. این فرد بازنشسته درباره علت حضورش در صف گفت: «من پولم را در بانک گذاشته بودم که سود ماهانه ۱۰ درصد دریافت می‌کردم اما وقتی این سود به ۸ درصد کاهش یافت، تصمیم گرفتم وارد بازار بورس شوم. چند روزی است که شاخص بورس را مشاهده می‌کنم و هر روز سبز است.»
در یک دفتر بورسی در اطراف میدان هفتم تیر هم نه تنها فاصله‌گذاری اجتماعی رعایت نمی‌شد بلکه افراد کنار هم نشسته و پیشنهاد خرید سهم می‌دادند. یکی از آنها می‌گفت باید سهام بانک پارسیان را بخرید چون از ۱۰۰ تومان شده ۱۴۵ تومان و دیگران یادداشت میکردند. یکی دیگر از آنها با یک صدای هیجانی می‌گفت سهام ایران‌خودرو هم خیلی سود داده است! همه اینها یعنی تازه‌واردهای بازار بورس تنها تحت تاثیر موج‌های خبری و اطلاعاتی که از دیگران می‌گیرند عمل می‌کنند و خودشان هیچ دانشی نسبت به آن ندارند.
شلوغ باشه خوبه
در دفتر دیگری حوالی سهروردی هم اوضاع تفاوت چندانی نمی‌کند. رفتار افراد در این دفتر کمی متفاوت بود. ۲۰ نفری منتظر نشسته بودند تا نوبتشان شود و مراحل احراز هویت انجام گیرد. یکی از آنها معتقد است چندی پیش برای حفظ ارزش پول خود معامله‌ای با دولت انجام داده که پشیمان است. موضوع به فروش سکه توسط بانک مرکزی برمی‌گردد که در زمان تحویل بانک مرکزی خلف وعده کرد و مالیات در نظر گرفت. حالا این فرد می‌خواست وارد بازار بورس شود غافل از این‌که این بازار با بازارهای دیگر متفاوت است. البته در این میان افراد دیگری هم بودند که تجربه معامله در بورس را داشته باشند. این فرد می‌گفت قبلاً با کد بورسی برادرش اقدام به خرید و فروش سهام کرده اما اکنون که برادرش می‌خواهد به صورت مستقل در بورس فعالیت کند آمده تا کد بورسی خود را تحویل بگیرد. او می‌گفت: «امیدوارم همیشه این دفاتر برای ورود به بازار سرمایه شلوغ باشند و از سرمایه‌گذاری پشیمان نشوند، اما این طور که از صبح تا الآن صحبت‌ها را شنیده‌ام این سرمایه‌ها شش ماه بیشتر در بورس نمی‌ماند.»
منبع: تجارت نیوز
ارسال نظر