عربستان در جنگ اوکراین بی طرف بود / روند مثبت اوپک تنها به این شرط

برگزاری اجلاس اتحادیه عرب که با حضور روسیه و اوکراین و کشورهای عربی برگزار شد، اتفاقات بسیار خوبی را برای بسیاری از کشورها رقم زد. حضور بشار اسد در اتحادیه عرب و همچنین بازگشت سوریه به این اتحادیه، سبب شد تا کشورهای عربی همبستگی مجدد خود را به جهانیان نشان دهند.

این اقدام اخیر اتحادیه عرب درباره بازگشت سوریه به این اتحادیه، سازمان ملل را مجبور کرد که تحرکات دیپلماتیک برای پایان دادن به بحران ۱۲ ساله در سوریه و آغاز روند صلح در این کشور را افزایش دهد. به گفته کارشناسان و آنچه شواهد نشان می‌دهد، آخرین باری که بشار اسد در نشست اتحادیه عرب شرکت کرده بود به سال ۲۰۱۰ بر می‌گردد اما پس از آغاز جنگ داخلی در سوریه عضویت این کشور در اتحادیه عرب تعلیق شد.

مهمان جنجالی اتحادیه عرب

این اجلاس که به میزبانی عربستان صورت گرفت، یک مهمان بسیاری جنجالی داشت. ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین با حضور خود در این اجلاس، سبب شگفت زدگی بسیاری از سران کشورها شد. زلنسکی در شرایطی در ضیافت دیپلماتیک اعراب حاضر می‌شود که هنوز آتش جنگ میان اوکراین و روسیه برافروخته است.

سفر رئیس‌جمهوری اوکراین به جده در این شرایط صورت گرفت که عربستان در اوایل امسال، مبلغی حدود ۴۰۰ میلیون دلار به اوکراین کمک کرد و هم‌چنین عربستان به بیانیه‌ها و قطع‌نامه‌های سازمان ملل متحد که خواستار پایان جنگ از روسیه شده بود، رای مثبت داده است. چنین چیزی در حالی است که عربستان در برابر فشار امریکا برای افزایش تولید نفت، با هدف کاهش درآمد‌های روسیه امتناع ورزیده و روابط گرم خود را همچون سایر کشور‌های عربی با روسیه، حفظ کرده‌اند.

از سوی دیگر، اتحادیه عرب، آمادگی خود برای میانجی‌گری درباره جنگ میان اوکراین و روسیه و آتش بس نشان داده است اما برخی از مقامات گفته‌اند که چنین چیزی تنها در حد حرف است و عملی نخواهد شد.

بسیاری از کارشناسان بین‌الملل بر این باور بودند که جنگ میان اوکراین و روسیه، سبب خواهد شد تا نرخ نفت در بازار جهانی روند سعودی داشته باشد اما این مسئله با مدیریت تعدادی از کشورهای منطقه چندان تاثیر خود را نشان نداد. از سوی دیگر با وجود روابط خوبی که عربستان با کشور‌های تولید و عرضه‌کننده نفت دارد، توانست این بازار را کنترل کرده و جلوی واکنش‌های هیجانی را بگیرد.

مشکل بزرگ اوپک

زهیر اصفهانی، کارشناس مسائل بین‌الملل در گفت‌وگو با گسترش نیوز اظهار کرد: بزرگ‌ترین مشکلی که اوپک در ۳ دهه گذشته با آن مواجه بوده، عدم تعامل و هم افزایی در اعضای شرکت‌کننده در این مجمع بوده است. به واسطه تنش در منطقه در چند سال اخیر و تنش در روابط میان ایران و عربستان به عنوان ۲ قطب اصلی تولید‌کننده نفت در دنیا و حواشی به وجود آمده در تولید نفت دنیا از سوی امریکا، روسیه و همچنین اعضای اوپک، وضعیت نفت را در ۲ دهه گذشته به سمت و سوی بی‌ثباتی هدایت کرده است.

اصفهانی ادامه داد: بعد از اتفاقات مثبت چند ماه گذشته میان ایران و عربستان و از سوی دیگر، عربستان با قطر و همچنین امارات با ایران که با میانجی گری عراق صورت گرفت، روند را به نقطه عطفی رساند که شاهد آن بودیم اما با حضور بشار اسد در اتحادیه عرب و موافقت قطر بابت این اجلاس، یک روند همزیستی مسالمت آمیز در منطقه به وجود آمد.

وی افزود: هر زمان در منطقه به ویژه در روابط ایران و عربستان ثبات بیشتری مشاهده شده، روند همکاری و تعامل در اوپک بهتر بوده است. به خصوص عربستان در جنگ اوکراین یک سیاست محافظه کارانه از خود نشان داد و طرف هیچکدام را نگرفت و حمایت نکرد، توانست یک تصویر مناسبی را از ۲ طرف داشته باشد. البته با حمله روسیه به اوکراین پیش‌بینی می‌شد نرخ نفت در دنیا تا حد قابل توجهی افزایش یابد.

این کارشناس مسائل بین‌الملل در پایان این گفت‌وگو به گسترش نیوز گفت: البته باید گفت این مسئله با مدیریت بعضی از قدرت‌های منطقه، چندان اثر‌گذار نبود و نرخ نفت در بازار جهانی کنترل شد. به واسطه روابط خوبی که عربستان با کشورهای قدرتمند دنیا و همچنین کشورهای منطقه برقرار کرده است، سبب شده است وضعیت نفت در بازار جهانی از نظر ثبات تولید و عرضه روند مناسبی داشته باشد. همچنین این روابط عربستان با کشورهای همسایه و همچنین ابر قدرت‌ها، سبب می‌شود تا از رفتارهای جهانی در بازار نفت جلوگیری شود. مگر آنکه تحوات منطقه آبستن حوادث غیر ممکن باشد که قابل پیش‌بینی نخواهد بود.