آزادسازی روابط تجاری ایران و اورسیا در دولت سیزدهم

ایران در آبان ماه سال ۱۳۹۸، رسما عضویت خود در اتحادیه اقتصادی اورسیا را آغاز کرد. عضویتی که بنا بود که در یک دوره سه ساله آزمایشی اجرایی شود و پس از آن دو طرف نسبت به نحوه ادامه همکاری‌ها به جمع بندی برسند.

در طول دو سال گذشته، با وجود شیوع ویروس کرونا و تداوم تحریم‌های اقتصادی علیه ایران که منجر به کاهش تجارت در آمارهای کلی شد، بررسی‌ها نشان می‌دهد که تجارت با اورسیا افت کمتری داشته و حتی در برخی آمارهای اخیر، بهبودی نسبی را نیز نشان می‌دهد.

در میان کشورهای اورسیا، تنها کشوری که صادرات بیشتری نسبت به واردات داشته روسیه بوده و ایران در تبادل با دیگر کشورهای عضو این اتحادیه توانسته تراز تجاری مثبت را ثبت کند، هرچند هنوز میزان این همکاری‌های مستقیم اقتصادی محدود است.

با این وجود به نظر می‌رسد گام بعدی دو طرف برای تداوم همکاری‌ها، آزادسازی روابط تجاری ایران و اورسیا خواهد بود، موضوعی که رییس سازمان توسعه تجارت از چند ماه قبل خبر از آغاز شدن مذاکرات در رابطه با آن داده بود و حالا می‌گوید احتمالا گام بعدی آن در دولت رییسی دنبال می‌شود.

حمید زادبوم پس از برگزاری نخستین از دور مذاکرات دو طرف برای آزادسازی روابط تجاری اعلام کرده که گام بعدی در شهریور ماه امسال برداشته خواهد شد.

او توضیح داده: طرفین توافق کردند تا پایان سال جاری میلادی سه دوره مذاکراتی با حضور کامل تیم‌های مذاکراتی دو طرف برگزار شود و در فاصله این سه دور روسای تیم‌ها نشست‌های اختصاصی داشته باشند و هماهنگی لازم برای تسریع در فرایند مذاکرات صورت گیرد.

معاون وزیر و رئیس کل سازمان توسعه تجارت ایران ادامه داد: براساس مذاکرات تجارت آزاد در آینده نزدیک طرفین در اغلب کالاها تعرفه گمرکی را به تدریج حذف خواهند کرد. این به تجار دو طرف امکان تجربه تجارت بدون تعرفه را خواهد داد که انتظار می‌رود این امر تآثیر بسزایی در افزایش حجم تجارت طرفین داشته باشد.

زادبوم تاکید کرد: در طول یک سال و نیم از اجرای موافقت‌نامه تجارت ترجیحی نیز افزایش حجم تجارت بین دو طرف مشهود بوده و علیرغم شیوع کرونا، که از میزان مبادلات تجاری دنیا کاسته است، حجم تجارت ایران و اوراسیا به ویژه در اقلام تحت پوشش موافقت‌نامه افزایش چشم‌گیری داشت.

وی اضافه کرد: با توجه به اهمیت کارکردهای توافقات تجاری در سطح جهان و تسهیل تجارت، انتظار می‌رود موافقت‌نامه تجارت آزاد ایران و اوراسیا، باعث تحول چشم‌گیر در روابط تجاری ایران و این بازار ۱۸۰ میلیونی شود.