ساز مخالفت گمرک در رجیستری تلفن همراه

دهه اول شهریور ماه سال جاری بود که احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد در بازدید از گمرک فرودگاه امام خمینی (ره) و مشاهده نارضایتی مردم از فرایند رجیستری گوشی‌های مسافری، دستور به تشکیل کارگروه ویژه‌ای داد تا طی ۱۰ روز فرایند رجیستری گوشی‌های مسافری کاملاً غیرحضوری شود.

پیش از این بازدید میراشرفی، رییس سابق گمرک کشور در نامه‌ای به وزارت اقتصاد اعلام کرده بود که «بررسی‌ها نشان می‌دهد دریافت عوارض جهت رجیستری تلفن همراه به روش فعلی موجب ایجاد فساد به دلیل رانت انحصاری واردات گردیده و حق مسلم مسافرین را تضییع نموده است. با توجه به اختیارات گمرک ایران که در قانون امور گمرکی تصریح شده است، لازم است اقداماتی به منظور برطرف شدن مشکلات پیش آمده انجام گیرد.»

خاندوزی در توئیتر خود در پاسخ به به نامه رییس سابق گمرک نوشت: «برای بررسی میدانی موضوعات فوری از جمله ترخیص دارو، کالاهای اساسی و مواد اولیه واحدهای تولیدی، از گمرک فرودگاه امام بازدید کردم. تمهیدات لازم برای برخی از مشکلات قابل حل، ابلاغ شد».

وزیر اقتصاد دستور داد تا با محوریت گمرک جمهوری اسلامی ایران، کارگروهی متشکل از ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز، وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تشکیل شود. تا ظرف ۱۰ روز فرایند رجیستری گوشی‌ها را به نحوی تنظیم کند که ثبت کلیه تلفن‌های همراه مسافری به جز کالاهای لوکس و نیز فرایند واردات تجاری این محصولات بدون نیاز به مراجعه حضوری و صرفاً از طریق یک درگاه غیر حضوری انجام شود تا از تشکیل صف‌های رجیستری تلفن همراه و کالاهای مشابه با مراجعه به سامانه‌های مختلف جلوگیری به عمل آید.

این مقام مسئول همچنین درخواست کرده تا ترتیبی در مورد تلفن‌های همراه مورد استفاده مسافرین (مستعمل) یا هدیه‌های همراه آنان اتخاذ شود که همانند کالاهای تجاری قلمداد نشده و با کمترین تشریفات و سریع‌ترین زمان رجیستر شوند.

اما از آن صدور این تصمیم تاکنون نزدیک به ۱۳۰ روز گذشته و آن چه در عمل اتفاق افتاده نشان می‌دهد گمرک عملاً کار خاصی برای رجیستری تلفن همراه انجام نداده است به طوری که ستاد قاچاق کالا و ارز نیز به این موضوع ورود کرده و به وزیر اقتصاد اعلام کرده که گمرک در این زمینه کوتاهی کرده و به تصمیمات وزیر وقعی ننهاده است.

در بخشی از نامه‌ای که علی مویدی خرم آبادی، رییس ستاد قاچاق کالا و ارز به وزیر اقتصاد نوشته آمده است: «ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز جلسات زیادی در این خصوص برگزار کرده و تصمیمات مقتضی اطلاع رسانی شده لکن متأسفانه این مهم از سوی گمرک اجرایی نشده و در بازیده‌ای منتهی به ۱۹ دی از فرودگاه امام خمینی (ره) به عنوان فرودگاه شاخص کشور، تغییری در رویه مشاهده نشده است.

به منظور کاهش ایستایی و رفع مشکلات ایجاد شده در سامانه‌های مستقر در گمرک پیشنهادات اجرایی مؤثری که مورد تأیید نمایندگان گمرک میز قرار گرفت احصا گردیدند از جمله موارد ذیل که متأسفانه اجرا نشدن آنها منجر به ایجاد مشکلاتی برای مسافران ورودی متقاضی ثبت تلفن همراه شده است. نکته قابل تأمل ماهیت ثبت غیرسیستمی اطلاعات مسافران و نوشتن دستی آنها در فایل اکسل است که زمینه سو استفاده از داده‌های مسافری را افزایش می‌دهد.

پیشنهادات به شرح زیر است:

۱- ایجاد شرایط پیش اظهاری به صورت آنلاین

۲- موکول شدن کنترل پاسپورت به بعد از ورود

۳- سامانه اینترنتی مسافران را فراهم کرده و جایگزین مرچنت شود.

۴- حذف الزام اخذ شماره تماس در بدو ورود به کشور

۵- انتشار آنلاین ارزشهای گوشی تلفن مراه.

۶- امکان ثبت انواع تجهیز به تفکیک نوع آن

۷- پیگیری رفع اختلالات بین سامانه‌های گمرک و ناجا

در ادامه این نامه آمده که گمرک جمهوری اسلامی ایران با وجود مشاهده این امور نه تنها موارد فوق را اجرایی نکرده بلکه سامانه قبلی را نیز کنار گذاشته و اطلاعات را به صورت فایل اکسل جمع آوری می‌کند که این امر تبعات بدی را به همراه دارد.

در پایان نیز ستاد مرکزی قاچاق کالا و ارز آورده که علی رغم پیگیری‌های فراوان گمرک پاسخی در این خصوص همچنان نداده است.»