کرونا ویروس آنفلوآنزا را منقرض می کند؟

بر اساس نتایج دو تحقیق موسسه دوهرتری (Doherty) در ملبورن، ممکن است یکی از چهار نوع ویروس آنفلوآنزا که هر ساله در بین انسان‌ها منتشر می‌شود، به دلیل همه‌گیری کووید-۱۹ منقرض شده باشد.

نتایج دو تحقیق این موسسه که یکی از آنها در ماه سپتامبر در نشریه Nature Reviews Microbiology منتشر شد و دیگری تحت بررسی قرار گرفته، نشان می‌دهد که ویروس آنفلوآنزا B/Yamagata از آوریل ۲۰۲۰ در هیچ جای دنیا شناسایی نشده است.

دکتر ماریو کوتساکوس، محقق دپارتمان میکروبیولوژی و ایمونولوژی در موسسه دوهرتی و یکی از محققان این تحقیق می‌گوید: بسیار غیرعادی است که B/Yamagata در بیش از ۱۸ ماه در هیچ مکانی شناسایی نشده باشد. البته اینکه با قاطعیت بگوییم که ممکن است از بین رفته باشد، دشوار است.

وی تاکید کرد: B/Yamagata هنوز هم می‌تواند در جایی در جهان در سطوح بسیار پایین حضور داشته باشد.

همه‌گیری کووید-۱۹ موارد ابتلا به آنفلوآنزا در سطح جهانی را به پایین‌ترین حد خود رسانده است. قبل از همه‌گیری، استرالیا به‌طور متوسط ‌۱۰۰هزار مورد آنفلوآنزا ثبت می‌کرد و بیانگر این بود که سالانه چند صد فرد به دلیل ابتلا به آنفلوآنزا جان خود را از دست می‌دادند. استرالیا در سال ۲۰۱۹ شاهد یکی از بدترین فصول آنفلوآنزا در چند وقت اخیر بود که بیش از ۳۰۰هزار مورد و بیش از ۹۰۰ مرگ ثبت کرد اما از ابتداء سال جاری، سامانه ملی پایش بیماری‌های ابلاغی تنها ۵۵۰ مورد اخطار ثبت کرده و هیچ فوتی نداشته است.

هر ساله آنفلوآنزای فصلی در شرق و جنوب شرق آسیا ظاهر و از طریق سرفه، عطسه و تنفس از فردی به فرد دیگر منتقل می شود. همان طور که مردم در سراسر جهان سفر می‌کنند، ویروس نیز از مکانی به مکان دیگر منتقل می‌شود و در طول زمستان به نیمکره شمالی و جنوبی حمله می‌کند.

در حال حاضر، رفت و آمد محدود مردم در سراسر جهان و سیستم‌های قرنطینه‌ای در بیشتر کشورها این چرخه را شکسته و مانع از گسترش آنفلوآنزا در سطح جهان شده است.

کوتساکوس می‌گوید: «بسته شدن مرزها احتمالا بیشترین تاثیر را بر گسترش جهانی داشته است».

علاوه بر این، طیف وسیعی از اقدامات انجام شده برای کنترل همه‌گیری کووید-۱۹، فاصله گذاری اجتماعی، ماسک، تعطیلی مکان‌های غیرضروری سرپوشیده، بهداشت دست از شیوع قابل‌توجه آنفلوآنزا در کشورها جلوگیری کرده است.

دو نوع اصلی آنفلوآنزا یعنی نوع A و B، هر ساله باعث اپیدمی‌های فصلی می‌شوند. هر کدام شامل دو زیرگروه است A/H۳N۲ و A/H۱N۱ هستند که از انسان به حیوانات منتقل و باعث ایجاد بیماری‌های همه‌گیر مانند آنفلوآنزای خوکی یا پرندگان می‌شوند.

تعداد موارد برای همه انواع ویروس آنفلوآنزا کاهش یافته است اما محققان ملبورن فکر می‌کنند که سویه B/Yamagata ممکن است به‌طور کلی ناپدید شده باشد.

از آنجایی که B/Yamagata فقط در بین انسان‌ها پخش می‌شد، کوتساکوس می‌گوید که در دهه گذشته تکامل چندانی نداشته است و انسان‌ها سطوح بالایی از مصونیت در برابر آن ایجاد کرده‌اند که این سویه را به‌ویژه آسیب‌پذیر کرده است.

وی ادامه داد: اجزای ترکیبی واکسن برای سویه B/Yamagata در حدود هفت یا هشت سال تغییر نکرده است و این امکان وجود دارد که بخش بزرگی از جمعیت نسبت به این سویه مصونیت ایجاد کرده باشند و آن را به سمت انقراض سوق دهند.

محققان مدت‌ها فکر می‌کردند که پوشش بالای واکسیناسیون در نهایت B/Yamagata را ریشه‌کن می‌کند و همه‌گیری کووید-۱۹ ممکن است این روند را تسریع کند.

اما از آنجایی که کشورها شروع به بازگشایی مرزهای خود کرده‌اند و آنفلوآنزا با مسافران در سراسر جهان گسترش می‌یابد ما نباید درس‌هایی را که از همه‌گیری کووید-۱۹ آموخته‌ایم فراموش کنیم؛ تهویه کافی در ساختمان‌های عمومی باید در اولویت باقی بماند.

جف هانمر، معمار و استادیار معماری در دانشگاه آدلاید گفت: ما نیازی به پذیرش آنفلوآنزا و سرماخوردگی به‌عنوان بخشی طبیعی از زمستان نداریم و با اطمینان از دسترسی افراد به هوای پاک می‌توان ویروس‌های تنفسی را کنترل کرد.

کوتساکوس خاطرنشان کرد: رعایت بهداشت خوب و پوشیدن ماسک در مکان‌های شلوغ عادت‌های خوبی است که باید حفظ کنیم و سطح بالای واکسیناسیون در زمستان آینده می‌تواند B/Yamagata را یک‌بار برای همیشه از بین ببرد.